Στην απομόνωση του κορονοϊού και σε αυτή που προωθείται με αφορμή αυτόν, η κινητοποίηση των εργαζομένων στον πολιτισμό και τη δημιουργία για τη διεκδίκηση στοιχειωδών μέτρων στήριξης εν μέσω σφοδρής για τον κλάδο τους κρίσης, αποτελεί αχτίδα ελπίδας. Δημιουργήθηκε μια ακούραστη κινητοποίηση με συσπείρωση, ευρηματικότητα, εξωστρέφεια, αλληλεγγύη που αποτελεί παράδειγμα αγώνα. Αυτός ο αγώνας φαίνεται ότι θορύβησε τους κυβερνώντες και τους οδήγησε εκόντες άκοντες σε συνέντευξη Τύπου για την ανακοίνωση μέτρων στήριξης του πολιτισμού και των εργαζομένων του. Και είναι πρωτοφανές ότι μετά τη συνέντευξη θα πρέπει να αισθάνονται ακόμα πιο θορυβημένοι, αφού κατάφεραν να βαθύνουν το χάσμα που τους χωρίζει από τους δημιουργούς και τους εργαζόμενους στον πολιτισμό. Αλλά την αλήθεια του είναι δύσκολο να την κρύψει κάποιος – ιδιαίτερα αν δεν νοιάζεται ούτε για αυτό να κάνει ιδιαίτερο κόπο. Φαίνεται στις γκριμάτσες, στην παραγλώσσα, στην ασάφεια, αλλά και στις ίδιες τις λέξεις, αυτές που επιλέγονται και αυτές που επιλεκτικά απουσιάζουν.
Στις πρώτες τους αντιδράσεις, τα σωματεία του χώρου μιλούν για «προχειρότητα» που καταδεικνύει ότι τα μέτρα αποφασίστηκαν «κάτω από την πρωτοφανή πίεση των ανθρώπων του πολιτισμού». Ενώ δηλώνουν ότι «τα πυροτεχνήματα εντυπώσεων δεν θα κάμψουν την ενότητα και την ισχύ του αγώνα μας». «Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους αποτελούν ανακύκλωση παλαιότερων ανεπαρκών ανακοινώσεων και κατά ένα μέρος αποτελούν ασαφή εργαλεία, που άλλα αυτοαναιρούνται εν τοις πράγμασι και άλλα απαιτούν πολιτική βούληση και σχέδιο για τον πολιτισμό για να αποδώσουν» επισημαίνει στην «Εποχή» ο τέως υφυπουργός Πολιτισμού, Κώστας Στρατής.
Πιο αναλυτικά, ανακοινώθηκε ότι έχουν δεσμευτεί 100 εκατ. ευρώ για τον πολιτισμό. Από αυτά τα 60 εκατ. αφορούν τη δαπάνη για την ειδική αποζημίωση των 800 ευρώ Μαρτίου - Απριλίου και των 533 ευρώ του Μαΐου. Αποζημίωση που η ίδια η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι έχουν λάβει 45.000 περίπου εργαζόμενοι του χώρου, συνεπώς συνεχίζουν να μένουν ακάλυπτοι πάνω από τους μισούς από τους 100.000 που έχει καταμετρήσει το ίδιο του ΥΠΠΟ. Άρα λοιπόν τα χρήματα. ανακοινώθηκε ότι έχουν δεσμευθεί, αλλά απομένει να δούμε αν θα πληρούν τις προϋποθέσεις πραγματικοί εργαζόμενοι ώστε να επωφεληθούν στην πράξη.
Εν συνεχεία, άλλα 13 εκατ. ευρώ αφορούν 10.000 ανθρώπους στο πλαίσιο τρίμηνου προγράμματος κοινωνικής απασχόλησης, που μεταφράζεται σε 333 ευρώ το μήνα. Γεγονός που σημαίνει ότι αυτοί οι εργαζόμενοι καλούνται να «απασχολούνται» –πιθανώς σε έτερο του πολιτισμού τομέα– για να αμείβονται χαμηλότερα και από το επίδομα ανεργίας. Αυτό είναι σκανδαλώδες εκτός του προφανούς, για τον επιπλέον λόγο ότι είναι αποκαλυπτικό των προθέσεων της κυβέρνησης για το χώρο της εργασίας καθώς επιχειρεί να παγιώσει νέα δεδομένα. Έπειτα, είναι τα περιβόητα 15 εκατ. ευρώ που περιφέρονται από τις 2 Απριλίου και δεν φτάνουν –κυριολεκτικά– ούτε για «ζήτω», αλλά παρόλα αυτά με καμάρι ξαναανακοινώνονται. Ανακοίνωσαν επίσης 2,5 εκατ. ευρώ περίπου για επιχορήγηση Αστικών Μη Κερδοσκοπικών Εταιρειών στο χώρο του θεάτρου και του χορού –και όχι των εικαστικών–, που αφήνουν απέξω τις ΚοινΣΕπ – αποκλεισμός με νόημα. Ενώ παραμένει βάσιμα ασαφές αν πρόκειται για επιπλέον χρήματα ή από αυτά που έχουν προβλεφθεί εντός του αρχικού πολυδιαφημισμένου πακέτου των 15 εκατ. Ακόμη ανακοινώθηκαν 200 μικρά πολιτιστικά δρώμενα σε αρχαιολογικούς χώρους, τη στιγμή που 95 περίπου τέτοιες δράσεις υλοποιούνται την αυγουστιάτικh πανσέληνο κάθε χρόνο. Αναλογία που καταδεικνύει ότι η σφοδρή κρίση του κλάδου αντιμετωπίζεται περίπου ως κανονικότητα.
Παράλληλα, ανακοινώθηκε η δημιουργία Μητρώου Καλλιτεχνών και Δημιουργών. Σκέψη με θετικό πρόσημο, αλλά δεν αποσαφηνίστηκε η πρόθεση. Αποτελεί δηλαδή μια απόπειρα χαρτογράφησης του τοπίου που δεν ανακοινώθηκε αν και πώς πρόκειται να αξιοποιηθεί.
Τέλος, το τεράστιο κεφάλαιο πνευματικά δικαιώματα, που αποτέλεσε αιχμή του δόρατος για τη δημόσια σύγκρουση κυβερνητικών στελεχών με τον Φοίβο Δεληβοριά – μετά την απροκάλυπτη περιφρόνηση απέναντι στον Σταύρο Ξαρχάκο. Αυτός ο τομέας αποτελεί κύρια πηγή εσόδων των δημιουργών και πεδίο δόξης λαμπρό για ανάληψη πρωτοβουλιών, εφόσον υπάρχει πολιτική βούληση. Ωστόσο, φαίνεται ότι εκλείπει απολύτως εφόσον δεν ανακοινώθηκε τίποτα προς την κατεύθυνση: της στήριξης της αυτοδιοίκητης ΕΔΕΜ με μεταφορά του υλικού από την ΕΥΕΔ και χρηματοδότησή της, της ποσόστωσης υπέρ του ελληνικού ρεπερτορίου, της παρέμβασης για την είσπραξη οφειλών από ραδιοτηλεοπτικά μέσα, της κάλυψης από την πλευρά του Δημοσίου των απωλειών από την αναστολή λειτουργίας χρηστών όπως καφετέριες, εστιατόρια κ.λπ.
Μάλιστα, μέχρι τώρα ζητήθηκε επίσημα από τους δημιουργούς να παραιτούνται από πνευματικά δικαιώματα έργων που ανέβασε διαδικτυακά το ΥΠΠΟ και οι φορείς του. Μέχρι πότε το ΥΠΠΟ θα διαφημίζει πολιτική με τα χρήματα των δημιουργών;
Ζωή Γεωργούλα