Η «Μαρίνα» (χρησιμοποιούμε ψεύτικο όνομα για να διατηρήσει την ανωνυμία της) δούλεψε τα τελευταία δύο χρόνια ως εποχιακή εργαζόμενη στη «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας.
Το 2018 για 3 μήνες σε ξενοδοχείο της Αλοννήσου, επτά ημέρες την εβδομάδα, 10 ώρες τουλάχιστον την ημέρα. «Tο φαγητό που τρώγαμε ήταν άθλιο, μέναμε σε ετοιμόρροπο συγκρότημα που διέθετε ο εργοδότης στους εργαζόμενους, δεν είχε χώρο ούτε να κάτσουμε σαν άνθρωποι» και «ενώ είχαμε συμφωνήσει για αμοιβή 1.000 ευρώ τον μήνα -για υπερωρίες ούτε λόγος- τον τελευταίο μήνα τον πληρώθηκα μισό, γιατί δεν με χρειαζόταν άλλο».
Το 2019, από τα μέσα Ιουνίου ως τα τέλη Σεπτεμβρίου, βρήκε δουλειά ως σερβιτόρα σε εστιατόριο της Κύθνου. «Κι εκεί το 10ωρο ήταν σίγουρο, κάθε μέρα, χωρίς ρεπό ή πληρωμή υπερωριών, για 40 ευρώ καθαρά την ημέρα συν τα tips, ενώ ένσημα και τις δύο χρονιές έπαιρνα για 6ήμερο - 8ωρο και όχι φυσικά όσα δικαιούμαι». Ευτυχώς, ο δεύτερος εργοδότης διέθετε πιο αξιοπρεπές κατάλυμα και το φαγητό ήταν καλό.
Η περιγραφή της αντανακλά την εικόνα στον επισιτισμό - τουρισμό στα χρόνια πριν από την καθίζηση που προκαλεί ο κορωνοϊός (2017-2018): δύο στους τρεις εργαζομένους (64,82%) δήλωσαν ότι εργάστηκαν συχνά περισσότερες από τις δηλωμένες ώρες, χωρίς αυτές να αποτυπωθούν στο ηλεκτρονικό σύστημα του υπουργείου Εργασίας (πηγή: η πρόσφατη μελέτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την παραβατικότητα στους κλάδους αυτούς).
Από όλους αυτούς τους εργαζομένους, το 41,16% δεν έλαβε καμία αμοιβή (στο χέρι προφανώς) για αυτές τις επιπλέον ώρες εργασίας, ωστόσο το 28,05% αμείφθηκε πλήρως και το 30,79% μερικώς για αυτές τις ώρες αδήλωτης εργασίας.
«Φέτος, ενώ στα τέλη Ιανουαρίου και στις αρχές Φεβρουαρίου με ρωτούσε ο δεύτερος εργοδότης αν θα είμαι διαθέσιμη το καλοκαίρι του 2020, μετά την πανδημία μου λέει ότι δεν ξέρει καν αν θα ανοίξει», η δυσοίωνη εικόνα της Μαρίνας για το προσεχές μέλλον.
«Ίσως οι μισοί εργαζόμενοι στον επισιτισμό, περίπου 300.000 άνθρωποι, θα μείνουν αυτό το καλοκαίρι χωρίς δουλειά», αναφέρει στην «Εποχή» ο Παναγιώτης Πραβητιάνος, μέλος του Δ.Σ. του Εργατικού Κέντρου Αθήνας και γ.γ. του σωματείου εργαζομένων στο Καζίνο της Πάρνηθας, ενός από τα μεγαλύτερα επιχειρησιακά σωματεία του κλάδου.
Χιλιάδες από αυτούς, «αόρατοι» για τα ραντάρ του υπουργείου Εργασίας, δεν δικαιούνται καν την αποζημίωση λόγω κορωνοϊού, είτε γιατί δεν πήραν επίδομα ανεργίας ή εποχικό, είτε γιατί εργάζονται με συμβάσεις μιας μέρας, είτε διότι έχουν ενταχθεί σε προγράμματα μετεκπαίδευσης.
Η Μαρίνα καμία από τις δύο προηγούμενες χρονιές δεν κατάφερε να συμπληρώσει τα απαιτούμενα ένσημα για το επίδομα ανεργίας. «Φέτος, είναι επιτακτική ανάγκη να μειωθεί ο απαιτούμενος αριθμός ενσήμων, από 100 σε 50, αφού, στην καλύτερη περίπτωση, όσοι καταφέρουν να εργαστούν, δεν θα μαζέψουν ένσημα για πάνω από 2 μήνες», τονίζει ο Π. Πραβητιάνος.
Πράγματι, οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι η τουριστική δραστηριότητα στη χώρα μας θα επανεκκινήσει την 1η Ιουλίου, ενώ η κυβέρνηση εξετάζει το σενάριο τα εποχικά ξενοδοχεία να ανοίξουν μέσα στον Ιούνιο (την ώρα που η Κομισιόν ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ορισμένες γενικόλογες συστάσεις προς τα κράτη-μέλη).
Το τυράκι για μόνιμη «καραντίνα»«Είναι απαραίτητο να συνεχιστεί η επιδότηση ανεργίας μέχρι την ημέρα επαναπρόσληψης όσων καταφέρουν φέτος να βρουν δουλειά, ενώ όσοι παραμείνουν άνεργοι το καλοκαίρι, πρέπει να εξακολουθήσουν να παίρνουν το επίδομα ανεργίας μέχρι την έναρξη της επόμενης περιόδου (2021)», προσθέτει ο Π. Πραβητιάνος.
Βέβαια, το πλαίσιο της «επόμενης ημέρας» έχει ήδη ναρκοθετηθεί με τις κυβερνητικές Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου.
«Με πρόσχημα την αποτροπή κύματος απολύσεων, όπως λένε τα ΜΜΕ, από τον Ιούνιο θα γενικευτεί η εκ περιτροπής εργασία και η μερική απασχόληση, με τις ανάλογες περικοπές στο εισόδημα των εργαζόμενων, καθώς μόνο ένα μέρος της απώλειας θα καλυφθεί από κρατικά ή ευρωπαϊκά κονδύλια», επισημαίνει ο Π. Πραβητιάνος.
Το «μοντέλο»... μισή δουλειά - μειωμένος μισθός έχει ήδη περιγραφεί μέσω δημοσιευμάτων (βλέπε ενδεικτικά στην Καθημερινή της 10ης Μαΐου: «Επιδότηση μισθού εργαζομένων για να ανακοπεί το κύμα απολύσεων»).
Ο εργοδότης θα έχει το δικαίωμα να θέτει εργαζομένους, που μέχρι τώρα απασχολούνταν με πλήρες ωράριο, σε καθεστώς μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας και το Δημόσιο θα καταβάλλει μόνο ένα μέρος της διαφοράς του μισθού που δεν θα πληρώνει ο εργοδότης (από 40% έως 60%).
Το υπόλοιπο γίνεται «θυσία» στο βωμό της επανάκαμψης της «Οικονομίας» - «καπιταλισμό έχουμε», υπενθυμίζουν με κυνισμό κυβερνητικά στελέχη.
Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την ενίσχυση του μισθολογικού και ασφαλιστικού κόστους των τουριστικών επιχειρήσεων, με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρχουν μειώσεις για τους εργαζόμενους (βλέπε τις αναφορές του Αλ. Τσίπρα στις 15/5/20).
Παράλληλα, όσοι εργαζόμενοι μπουν σε παράταση αναστολής, θα λάβουν ειδική αποζημίωση, που θα υπολογιστεί με βάση τις ημέρες της παράτασης. Το ποσό της αποζημίωσης είναι 17,8 ευρώ ανά ημέρα παραμονής στην παράταση και έως 534 ευρώ, ποσό δηλαδή κάτω ακόμα και από τον κατώτατο μισθό.
«Έχει προαποφασιστεί -το βλέπουμε καθημερινά και στα ΜΜΕ- ότι οι εργαζόμενοι θα σηκώσουν το βάρος και αυτής της κρίσης και, με μπαμπούλα τον κίνδυνο αύξησης της ανεργίας, η καραντίνα στα εργασιακά δικαιώματα θα συνεχιστεί», σχολιάζει ο εργαζόμενος.
Στο συρτάρι του Βρούτση η σύμβαση του επισιτισμούΓια το παντελώς αρρύθμιστο τοπίο στον επισιτισμό ευθύνεται και η ήδη καταγεγραμμένη μεθόδευση εξαιτίας της οποίας παραμένει, από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι σήμερα, μη υποχρεωτική για όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου η σύμβαση που υπέγραψε η Ομοσπονδία των εργαζομένων (ΠΟΕΕΤ) με τους εργοδότες του κλάδου και η οποία (θα έπρεπε να) καλύπτει 400.000 εργαζόμενους, περίπου οι μισοί από τους οποίους είναι εποχιακοί.
Η ομοσπονδία των εργαζόμενων επαναλαμβάνει το αίτημά της, σε μία συγκυρία που η επανεκκίνηση και αυτού του κλάδου «θα βρει εργαζόμενους να αναζητούν εργασία για 400 - 500 ευρώ το μήνα».
Οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας τής έχουν απαντήσει ηλεκτρονικά ότι «έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες και πλέον είναι θέμα του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας και του αρμόδιου υπουργού» –αλλά, όπως φαίνεται, ο τελευταίος συνειδητά επιλέγει τη μη ρύθμιση του κλάδου.
Για όλα τα παραπάνω, οι εργαζόμενοι έχουν προαναγγείλει κινητοποιήσεις σε Κρήτη (20/5), Ρόδο (στις 22/5), καθώς και διαδήλωση στην Αθήνα στα τέλη του μήνα.
Τάσος Γιαννόπουλος