Έμφυλη βία και κοινωνική αναπαραγωγή την εποχή της πανδημίαςΗ Συνέλευση 8 Μάρτη δημιουργήθηκε στις αρχές του 2019, ως μια προσπάθεια συντονισμού συλλογικοτήτων, σωματείων, σχημάτων και κάθε αγωνιζόμενης φωνής που παλεύει στο φεμινιστικό κίνημα και επιδιώκει να οργανώσει τη φεμινιστική απεργία. Η Συνέλευση 8 Μάρτη ανέλαβε τη σημαντική πρωτοβουλία και διοργάνωσε διαδικτυακή ζωντανή εκδήλωση με θέμα «Έμφυλη βία και κοινωνική αναπαραγωγή την εποχή της πανδημίας», το Σάββατο 9 Μαΐου, με ομιλήτριες τις: Άντζελα Δημητρακάκη, Πανεπιστήμιο Εδιμβούργου, Αλέκα Μακρή, γυναικολόγο, ακτιβίστρια, Δέσποινα Παρασκευά-Βελουδογιάννη, Συνέλευση 8 Μάρτη και με τη συμμετοχή των: Σίλβια Φεντερίτσι, ΗΠΑ, φιλοσόφου, Μαριάννα Λούπι, Βραζιλία, φεμινίστριας & οικοσοσιαλίστριας, ακτιβίστριας, Χούλια Καμάρα, Ισπανικό Κράτος, φεμινίστριας ακτιβίστριας, ενώ την εκδήλωση έκλεισε με τραγούδια η Μάρθα Φριντζήλα. Τη σχεδόν τρίωρη συζήτηση συντόνισε η Κατερίνα Σεργίδου από την Συνέλευση 8 Μάρτη, μεταφέροντας και τις ερωτήσεις των γυναικών που παρακολουθούσαν την τόσο ενδιαφέρουσα συζήτηση. Τη φωτογραφία, που αποτέλεσε και τη βάση για την αφίσα της εκδήλωσης,, δημιούργησε η Αναστασία Βλάση.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει η πανδημία στην οικονομία; Τι σημαίνει η επιστροφή στην κανονικότητα και η επανεκκίνηση της οικονομίας; Πώς έχει αναδειχθεί μια πολύ σοβαρή πλευρά της ζωής που αφορά την κατάρρευση των συστημάτων υγείας και το αποτέλεσμα των φιλελεύθερων πολιτικών; Επιθυμία μας είναι να μιλήσουμε για την αναγκαιότητα οργάνωσης ενός άλλου τρόπου της ζωής, της καθημερινότητας, του δημόσιου χώρου, λέει η
Κατερίνα Σεργίδου, παρουσιάζοντας το πλαίσιο και τα θέματα στα οποία, ως επί το πλείστον, στη συνέχεια, θα κινηθεί η συζήτηση: Ποια είναι αυτά τα σπίτια που καλούμαστε να μένουμε μέσα, πώς ζούμε μέσα σ’ αυτά, πώς το σώμα μας γίνεται πεδίο νέας εκμετάλλευσης, άσκησης βίας, όχι μόνο σε συνθήκες πανδημίας; Πόσες είναι οι γυναίκες που οφείλουν να αναλάβουν τη φροντίδα δωρεάν και εθελοντικά; Πόσες είναι αυτές που δεν καταμετρώνται στα θύματα της έμφυλης βίας; Πόσες είναι αυτές που μαθαίνουμε για τη ζωή τους, αφού δολοφονηθούν; Πόσες είναι οι «εξαιρέσεις», οι άνεργες, οι ξένες, οι μετανάστριες, οι τρανς, οι φυλακισμένες, οι ΛΟΑΤΚΙΑ, όλες οι γυναίκες που, από διαφορετική θέση, βιώνουν και αυτήν την κρίση; Μια συζήτηση για τη ζωή και τους ανθρώπους, πάνω από τα κέρδη, σε μια αντικαπιταλιστική προοπτική που δεν μπορεί να μην είναι φεμινιστική και οικολογική.
Στο γεγονός ότι η πανδημία ανέδειξε τις πρακτικές της κοινωνικής αναπαραγωγής ως βασική προϋπόθεση επιβίωσης στο παρόν, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, η
Δέσποινα Παρασκευά-Βελουδογιάννη, καθώς, δύο μήνες μετά, πλήττονται πολύ όσοι βρίσκονταν από πριν σε δεινή θέση και περισσότερο οι γυναίκες, εγκλωβισμένες σε κακοποιητικές σχέσεις. Ενώ η καραντίνα είναι μία συνθήκη εξίσου ταξική, έμφυλη και εθνοτική, αφού ένα μέρος του πληθυσμού έμεινε στο σπίτι για να προστατευτεί, αντίθετα, ένα άλλο εκτέθηκε ακόμη πιο πολύ. Ο εγκλεισμός στο σπίτι επικυρώνει τους κοινωνικούς ρόλους που συνεπάγεται η έννοια της υγείας.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 140 γυναίκες δολοφονούνται καθημερινά από συγγενικό τους πρόσωπο, αναφέρει η
Αλέκα Μακρή, ενώ, στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης 2014-18, ο δείκτης της ενδοοικογενειακής βίας εκτινάχτηκε κατά 34%: οι μεταναστευτικές ροές, ανέδειξαν μαζικά φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας, τόσο στις διαδρομές όσο και στα στρατόπεδα. Τώρα δίπλα στο φόβο της αρρώστιας εμφανίζεται το φόβητρο της ενδοοικογενειακής βίας, ενισχυμένο από τον εγκλεισμό και την αβεβαιότητα για το μέλλον. Ήδη, στη χώρα μας, από το Μάρτιο, είχαμε μαρτυρίες από το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας ότι από τα ορθοπεδικά περιστατικά που αφορούσαν κατάγματα, 5/40 οφείλονταν σε βία κατά των γυναικών, ενώ η αναλογία, προ της καραντίνας, ήταν 2/300.
Η
Άντζελα Δημητρακάκη αναφέρθηκε στο κείμενο που συνυπογράφει ως συλλογικότητα Τhe Marxist Feminist Collective, δημοσιευμένο στο περιοδικό
Marginalia, σχετικά με την κοινωνική αναπαραγωγή και την πανδημία «Covid-19: Εφτά θέσεις», για να επισημάνει, μεταξύ άλλων, την αντίφαση που προκύπτει από την απεύθυνση προς το Δημόσιο, προκειμένου να προστατευτούν γυναίκες που θυματοποιούνται, μέσω της πατριαρχίας, που το ίδιο το καπιταλιστικό πατριαρχικό κράτος στηρίζει. Δηλαδή, διαπραγματευόμαστε, καλή τη πίστη, σαν να ξεχνούμε ότι η αστική δημοκρατία είναι εγγενώς πατριαρχική, καταλήγει.
Για το καταπονημένο σύστημα υγείας από τις ιδιωτικοποιήσεις και τις περικοπές, μίλησε η
Χούλια Καμάρα, και την ολοένα μεγαλύτερη μεταφορά δημόσιου χρήματος στον ιδιωτικό τομέα, ενώ η τωρινή κατάσταση τρέφει το τέρας του φόβου και ριζοσπαστικοποιεί το δημόσιο αίσθημα προς τα Δεξιά. Πρώτη μέριμνα του φεμινιστικού κινήματος στην Ισπανία ήταν να απαντήσει στην αυξανόμενη έμφυλη βία που γέννησε ο περιορισμός στο σπίτι, με την παροχή υλικής υποστήριξης για την επιβίωση πολλών γυναικών αλλά και με τα δίκτυα αλληλοστήριξης που έχουν αναδυθεί. Χρειάζεται να δημιουργηθούν συμμαχίες με άλλες ομάδες, κοινωνικές και ταξικές, όπως μαχητικά συνδικάτα και σύλλογοι μεταναστριών και μεταναστών, για να προωθηθούν κοινωνικές πρωτοβουλίες…
Στη μη βιώσιμη διάρρηξη στη σχέση μεταξύ της φύσης και της ανθρώπινης κοινωνίας, αναφέρθηκε η
Μαρία Λούπι, στο κέρδος ως μόνο ζητούμενο, στην κατάρρευση επίσης του συστήματος υγείας στο φτωχότερο τμήμα της χώρας και στις φαβέλες των μεγάλων πόλεων, αλλά και στη ρητορική μίσους που καλλιεργεί ο ακροδεξιός πολιτικός Ζαΐχ Μπολσονάρο, νομιμοποιώντας έτσι την αυξανόμενη βία κατά των γυναικών και της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας ενώ, στην περίοδο της καραντίνας, παρατηρήθηκε μείωση στις καταγγελίες των γυναικών και στα μέτρα προστασία τους και αύξηση των γυναικοκτονιών.
Σε μια υγειονομική κρίση που είναι πρωτίστως πολιτική κρίση, αναφέρθηκε, μεταξύ πολλών άλλων, η
Σίλβια Φεντερίτσι, και στην ιστορία των τριών τελευταίων δεκαετιών, ως ιστορία συνεχόμενων επιδημιών, στην Αφρική, τη Λατινική Αμερική κ.ο.κ., που τώρα συμβαίνει σε παγκόσμια κλίμακα. Πώς οι γυναίκες στις αγορές της Αφρικής, πώς όσοι ζουν στριμωγμένοι σε διαμερίσματα, σε προσφυγικά καμπ, στις φυλακές, μπορούν να τηρήσουν την κοινωνική αποστασιοποίηση; Οι άστεγοι, οι άστεγες; Ολόκληροι πληθυσμοί δεν ενδιαφέρουν το σύστημα. Είναι εμπαιγμός να λένε στους ανθρώπους να τηρήσουν τις αποστάσεις και να το παρουσιάζουν ως ζήτημα ηθικής και υπευθυνότητας. Αυτό είναι σχεδόν εμπαιγμός! Πώς να οργανώσουμε εκ νέου την κοινωνική αναπαραγωγή με έναν τρόπο που να μας επιτρέπει να θεραπεύσουμε τους εαυτούς και επιπλέον να μην καταστρέψουμε το δεσμό μεταξύ μας, να μην εξουδετερώσουμε τη δύναμή μας, θέτει ως προτεραιότητα η Φεντερίτσι.
Ολόκληρη η διαδικτυακή εκδήλωση: www.facebook.com/387584018695638/videos/2673764326193660 Σοφία Ξυγκάκη