Του Θωμά ΤσαλαπάτηΜαγαζιά κατά μήκος του μεγάλου δρόμου που οδηγεί στις παραλίες. Ακανόνιστες κατοικίες (ποιος μένει εδώ;), παρατήματα αλυσίδων, μάρμαρα, αλουμίνια. Παράδοξη εξειδίκευση (εδώ θα βρείτε τεράστια ποικιλία από μπαταρίες), ευκαιριακά εποχιακά καταστήματα, ευκαιριακές εποχιακές κατοικίες (ποιος έρχεται διακοπές εδώ;), ταμπέλες που σε στέλνουν πίσω σε αρχαιολογικούς χρόνους, που δεν καταλαβαίνεις πώς βρέθηκαν εδώ και πώς συνομιλούν με το τώρα. Ο Μαραθώνας, οι τύμβοι, τα Μεσόγαια. Και πιο δίπλα προορισμοί με κακό παγωτό ή χειρότερο κρέας.
Κάπου εδώ γύρω λένε πως γεννήθηκε το θέατρο. Όχι κάποιο θέατρο. Το θέατρο ως εκδήλωση του ανθρώπου. Μέσα από το κρασί και τη ζέστη, προσφορά του Διονύσου. Όχι του θεού, του άλλου που κατοικεί την ανθρώπινη φλέβα. Σίγουρα δεν θα συναντήσεις το θέατρο κατά μήκος της ευθείας αυτής που σε οδηγεί στη θάλασσα. Μόνο λαμαρίνες, κακή αρχιτεκτονική και χόρτα που βγαίνουν μέσα από το πεζοδρόμιο. Πώς να νοιώσεις εδώ τον διθύραμβο που έγινε μονόλογος και μετά διάλογος; Απόκριση του ανθρώπινου πολιτισμού στον εαυτό του. Το βήμα αυτό του πολιτισμού που γεννήθηκε μέσα από χιλιάδες χρόνια. Γιατί η απόσταση από την τελετουργία στη θεατρική πράξη είναι αντίστοιχη με αυτή ανάμεσα σε ένα ακούνητο άγαλμα κούρου και ένα άγαλμα της κλασσικής περιόδου που μοιάζει να έχει ενσαρκώσει την κίνηση σε τέτοιο βαθμό, ώστε ποτέ να μην στέκει ακίνητο. Τα μεγαλύτερα βήματα στην ανθρώπινη ιστορία είναι τα ελάχιστα, αυτά που γεφυρώνουν άπειρα χρόνια και ελάχιστα εκατοστά, αυτά που συμπυκνώνουν τεράστιες εκτάσεις σε λίγες σπιθαμές μετακίνησης. Εδώ το αυτοκίνητο προχωρά γρήγορα, όλο και πιο γρήγορα και δεν προλαβαίνουμε να δούμε καν το τοπίο.
Τρέχουμε στην ευθεία που μας οδηγεί στο Σχοινιά και περνάμε από το Μάτι, από το Κόκκινο λιμανάκι, τη Ραφήνα. Και κάθε φορά σιωπηλά προσπαθούμε να καταλάβουμε τι έγινε εκείνες τις μέρες. Λίγα δέντρα καμένα στέκουν ακόμα. Όχι με ξεχασμένο τρόπο, πιο πολύ σαν σταυροί που αρνούνται να ξεχάσουν. Ποια κανονικότητα μπορεί να αντικαταστήσει τη διαρκή υπενθύμιση της φρίκης; Και από την άλλη, ποιος ορίζει το χρέος και τον ορθό τρόπο να σταθείς απέναντι σε κάτι που, εξ ορισμού, σε ξεπερνά; Το γεγονός μοιάζει να έχει κάτσει μέσα στους ανθρώπους σαν κάτι βουβό, σαν στρώσεις από στάχτες που δεν γίνεται να τις μιλήσεις, μόνο υπάρχουν εκεί σαν απώλεια με την οποία εκπαιδεύεις τον εαυτό σου να συγκατοικεί. Οι κατοικίες συνεχίζουν. Ακανόνιστα, άρρυθμα, με την ραθυμία αυτή που επιβάλει η γειτνίαση με τη θάλασσα. Και ο δρόμος συνεχίζει.
Το δάσος στο Σχοινιά είναι νομίζω ένα από τα ομορφότερα σημεία σε αυτόν τον τσακισμένο νομό. Τις καθημερινές κουβαλά κάτι από την πραγματική ησυχία της ζέστης. Τόσο η γεωγραφία της άκρης, η αίσθηση αυτή πως βρίσκεσαι σε ένα σύνορο του τόπου σου, όσο και η ριζική διαφορά σε κάνουν να βλέπεις όλη την πόλη από απόσταση. Και ακριβώς επειδή ξέρεις πως θα επιστρέψεις –άρα ως έναν βαθμό είσαι ακόμη εκεί- μπορεί να κρίνεις όντας εντός και ταυτόχρονα εκτός αυτής.
Η Αττική περιγράφει την αποτυχία μιας χώρας, έναν κακό αιώνα. Το πέρασμα από την βαρβαρότητα στην παρακμή, χωρίς τη διαμεσολάβηση του αχρείαστου σταδίου του πολιτισμού (που θα έλεγε και ο Όσκαρ Γουάιλντ). Την κακή αξιοποίηση ενός σπάνιου πλούτου. Από κάστες, αρίστους, κλεπταποδόχους και πιο συχνά από ένα συνδυασμό των τριών. Ένας νομός βιδωμένος πρόχειρα και στραβά πάνω σε ένα κοίτασμα ομορφιάς. Φυσικής, πνευματικής, ομορφιάς του δεσμού και του ανθρώπου. Τώρα όλα είναι φτιαγμένα από αλουμίνιο. Οι σχέσεις, οι προσδοκίες, οι πρόχειρες πόλεις που παραμένουν αμετακίνητες. Εκτός από την αρχαιότητα. Αυτή είναι φτιαγμένη από γύψο. Ο πήχης του ορίζοντα έχει τοποθετηθεί τόσο χαμηλά, που άνετα σου βάζει τρικλοποδιά. Το μόνο που μένει, είναι αυτοί οι σχεδόν 6 καλοκαιρινοί μήνες. Αυτή η χώρα δεν έχει άλλη κληρονομιά με την οποία να μπορείς να συνομιλήσεις και να βιώσεις. Όλα τα υπόλοιπα είναι μικρομεγαλισμοί ή ονειροφαντασίες. Οι μήνες, όμως, αυτοί φτάνουν. Και ο δρόμος συνεχίζει διαρκώς να διασχίζει το στήθος σου κάτω από μια ανάσα που αναζητά τις δικές τις διεξόδους σε έναν νομό που αστόχησε και σε μια χώρα που απέτυχε.
http://tsalapatis.blogspot.com/