ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΜΠΑΜΠΗ ΚΑΡΙΜΑΛΗ, ΠΡ. ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΕΟΤ
Τη συνέντευξη πήρεο Νίκος ΓιαννόπουλοςΠώς θα έκρινες την κυβερνητική πολιτική στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο ελληνικός τουρισμός μετά την πανδημία;H γενική εντύπωση που υπάρχει, είναι ότι απουσιάζει ο σχεδιασμός και η κεντρική στρατηγική, έτσι ώστε η κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις ανάγκες που έχει ο κόσμος του ελληνικού τουρισμού, αλλά και το κομμάτι αυτό της κοινωνίας που ωφελείται από την καλή λειτουργία του. Αν μιλήσουμε ειδικότερα τώρα για το θέμα του ανοίγματος του τουρισμού μετά την πανδημία του κορονοϊού, μπορούμε να κάνουμε δύο επισημάνσεις. Ουδέποτε υπήρξε από την κυβέρνηση της ΝΔ διακηρυγμένη γενικότερη στρατηγική τουριστικής ανάπτυξης από τη μέρα που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, εδώ και ένα χρόνο. Ούτε και τώρα με την επανεκκίνηση του τουρισμού μετά την πανδημία. Αντίθετα, αυτό που είδαμε ήταν το δόγμα «βλέποντας και κάνοντας», το οποίο η κυβέρνηση φαίνεται να έχει υιοθετήσει και σε άλλα θέματα, όχι μόνο στον τουρισμό. Μετά την πανδημία η κυβέρνηση επέδειξε πολύ μεγάλη καθυστέρηση στο ασφαλές reopen του ελληνικού τουρισμού. Θέλω να τονίσω εδώ ότι αναγνωρίζουμε πως πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα . Τα ταξίδια ήταν η πρώτη δραστηριότητα που επισημάνθηκε ως στοιχείο μεταφοράς του ιού από χώρα σε χώρα. Παρόλα αυτά, τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο, ειδικά όταν υπάρχει μελέτη, ικανό σύστημα υγείας και σεβασμός στα υγειονομικά πρωτόκολλα. Όταν οι προτάσεις των υγειονομικών προηγούνται των πάσης φύσεως οικονομικών συμφερόντων και δίνεται προτεραιότητα στη γνώμη τους τότε ναι, μπορούμε να ανοίξουμε με ασφάλεια.
Γιατί το λες αυτό;Παρατηρήθηκαν διάφορες αρρυθμίες και ανισορροπίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τρόπος με τον οποίο θα ξαναπετάξουν το αεροπλάνα. Αρχικά έγινε λόγος για υποχρέωση να μείνει η μεσαία θέση κενή για λόγους ασφαλείας και υγειονομικής κάλυψης. Οι εταιρίες, όμως, θεώρησαν ασύμφορο το μέτρο, θέλησαν να πετούν με πληρότητα και τελικά πέρασε το δικό τους. Οι ιδιοκτήτες των τουριστικών λεωφορείων, λοιπόν, αναρωτιούνται: γιατί σε μας να υπάρχουν κενές θέσεις και τα αεροπλάνα να πετούν γεμάτα; Καθυστέρησαν επίσης τα υγειονομικά πρωτόκολλα, με αποτέλεσμα να χαθεί πολύτιμος χρόνος. Συνομιλώντας με επαγγελματίες του τουρισμού, γίνεται σαφές ότι η κυρίως δουλειά θα «ανοίξει» από τον Ιούλιο. Ήδη το καλοκαίρι προχωρά και δεν υπάρχει στρατηγική επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου τους επόμενους, μετά το καλοκαίρι, μήνες.
Η σχέση του ΕΣΥ με τον τουρισμό δεν είναι μία δύσκολη εξίσωση; Η κυβέρνηση χαρακτηρίζεται από μία ιδεολογική εμμονή. Είναι η εμμονή του να μην οργανώνει αποτελεσματικά το ΕΣΥ και κατά τη διάρκεια και μετά την πανδημία. Αν κάτι αποδεικνύεται τώρα, είναι ότι το ΕΣΥ αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για μία κοινωνία, όχι μόνο από την πλευρά της παροχής αξιόπιστων ιατρικών υπηρεσιών, αλλά και από την πλευρά που αφορά την ομαλή λειτουργία της οικονομίας, την ασφαλή επανεκκίνηση, εν προκειμένω, του τουρισμού. Με άλλα λόγια το ΕΣΥ είναι ένα εργαλείο ανάπτυξης. Η κυβέρνηση δεν λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την περαιτέρω οργάνωση του ΕΣΥ σκοπίμως. Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής το βλέπουμε -ή μάλλον θα το δούμε- στο άνοιγμα του τουρισμού. Κρούσματα μεταξύ των τουριστών, όπως φαίνεται, θα υπάρξουν και θα είναι και περισσότερα απ’ ό,τι αυτά που ήδη καταγράφηκαν στον πληθυσμό της χώρας. Είναι, όμως, σαφές ότι το ΕΣΥ αντιμετωπίζει συγκεκριμένες δυσκολίες στο να παρέχει υπηρεσίες στους τουρίστες. Το έχουν επισημάνει αυτό όλοι οι φορείς του τουρισμού, που αισθάνονται βέβαια ότι πρέπει να υπάρξει άμεση δράση, έτσι ώστε να μην δυσφημιστεί η χώρα. Να γίνω σ ‘αυτό το σημείο περισσότερο συγκεκριμένος. Αυτό θα φανεί περισσότερο στα νησιά τα οποία είναι ανέτοιμα σε ό,τι αφορά τις εγκαταστάσεις υγείας. Τα συναισθήματα, εν τω μεταξύ, στους νησιώτες είναι ανάμεικτα. Προφανώς και επιθυμούν το άνοιγμα του τουρισμού, αφού τον έχουν ανάγκη, παράλληλα όμως παρατηρούν την ανετοιμότητα των δομών υγείας. Και εδώ έρχεται η κυβέρνηση να επιδείξει, τουλάχιστον, ανωριμότητα. Ενώ είναι μεγάλη η ανάγκη να εξασφαλιστεί περαιτέρω οργάνωση του ΕΣΥ και των υπηρεσιών του στα νησιά, προσφάτως ανακοινώθηκε ότι η Πολεμική Αεροπορία, δηλαδή το υπουργείο Άμυνας, σταματά τη βοήθεια στις αεροδιακομιδές του ΕΚΑΒ! Καταλαβαίνουμε όλοι μας τι σημαίνει αυτό. Ή ότι τα νησιά αφήνονται στο έλεος της τύχης τους ή ότι υπάρχει προσπάθεια για τη δημιουργία τετελεσμένων για νέες δουλειές, όχι ευκαταφρόνητες, με απευθείας αναθέσεις σε κολλητούς. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι η κυβέρνηση συνελήφθη ανέτοιμη και ότι παρουσιάζει μία μεγάλη δυστοκία στην οικονομική στήριξη των εργαζόμενων και των επιχειρήσεων του τουρισμού.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι το τι θα έκανε διαφορετικό μία κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στη συγκυρία αυτή... Μία κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε συνθήκες πανδημίας θα είχε στελεχώσει με προσωπικό το ΕΣΥ και θα είχε συμβάλει στην περαιτέρω οργάνωσή του. Άλλωστε, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας έχει τονίσει δημοσίως -και όχι μόνο μία φορά- ότι για να ανταποκριθεί πλήρως το ΕΣΥ, χρειάζεται γενναία αύξηση της χρηματοδότησής του. Το πόσο σημαντικό θα ήταν κάτι τέτοιο σε περίοδο πανδημίας φάνηκε από τον τρόπο που χειρίστηκαν την κατάσταση χώρες με καλύτερο δημόσιο σύστημα υγείας, όπως η Γερμανία. Σίγουρα δεν μπορούν να γίνουν συγκρίσεις, αλλά θα μπορούσαν να καθοριστούν στόχοι, όπως αυτός των 2.000 κρεβατιών ΜΕΘ. Ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης θα έδινε πολύ μεγαλύτερη βάση και σημασία στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, η οποία με κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη αποδυναμώθηκε κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, ειδικά στα νησιά. Αντιλαμβάνεστε και τη σχέση με τον τουρισμό, δηλαδή την παροχή υγειονομικών υπηρεσιών σ’ έναν προς έναν τους τουριστικούς προορισμούς, όσο απομακρυσμένοι και αν είναι. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση υποχρεώνει τα τουριστικά καταλύματα να συνεργάζονται με γιατρό, χωρίς να υπάρχει κοντά γιατρός. Ενώ σε περίπτωση που εμφανιστεί κρούσμα κορονοϊού σε κατάλυμα, οι τουρίστες θα μεταφέρονται σε ειδικό ξενοδοχείο με κρούσματα, χωρίς να δίνεται η δυνατότητα παροχής ιατρικών υπηρεσιών από δημόσιες δομές.
Και όσον αφορά το τουριστικό προϊόν ειδικότερα; Θα είχαμε σίγουρα στηριχθεί στη μεγάλη δύναμη του ΕΟΤ. Ως πρώην πρόεδρός του μπορώ άφοβα να διαβεβαιώσω ότι ο Οργανισμός διαθέτει τεράστια τεχνογνωσία και εμπειρία κάτι που έχει αποδείξει πολλές φορές στο παρελθόν. Ένα παράδειγμα: Το 2015 όλοι έλεγαν ότι ο τουρισμός μας θα αντιμετωπίσει πρόβλημα λόγω της προσφυγικής κρίσης. Αντιθέτως, όμως, ανταποκρίθηκε εξαιρετικά και οδήγησε και εκείνη τη χρονιά τον τουρισμό μας σε νέα αύξηση της τάξης του 7%. Ακρογωνιαίος λίθος για τον τουρισμό είναι ο ΕΟΤ και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το ζήτημα της καμπάνιας της χώρας. Ως προς αυτό, όπως θα είδατε, η κυβέρνηση έφτασε στο όριο της αστειότητας. Σύμφωνα με τα λεγόμενα των αρμοδίων, στηρίχθηκε σε απλούς τεχνοκράτες που τελικά το μόνο που κατάφεραν να κάνουν, με τη συνδρομή μάλιστα του πρωθυπουργού, είναι να δημιουργήσουν ένα σποτ αμφιβόλου αξίας για την προβολή της χώρας, το οποίο είχε και δανεικό, για να μην πω κλεμμένο, σλόγκαν! Η φράση «Summer is a state of mind» είναι από πρόσφατο σλόγκαν της εταιρίας Lancaster. Και εκτός αυτού, πρόκειται για ένα σλόγκαν χιλιοειπωμένο. Κοντολογίς, ήταν μία πολύ πρόχειρη δουλειά και το παραχθέν διαφημιστικό σποτ δεν μπορεί να εκπροσωπήσει τη χώρα διεθνώς. Χρειάζεται άμεσα αντικατάσταση. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έπεφτε σε τέτοια λάθη. Έχει αποδείξει ότι ξέρει να λαμβάνει υπόψη τη γνώμη των ειδικών, αλλά και της κοινωνίας μέσα από τις απαραίτητες, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, διαβουλεύσεις. Αρκεί να σας πω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσα στο lockdown, πραγματοποίησε πάνω από 25 τηλεδιασκέψεις, στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 300 τουριστικοί φορείς απ’ όλη τη χώρα. Αντιθέτως, η κυβέρνηση περιορίστηκε σε κομματικές τηλεδιασκέψεις, τρέχοντας να προλάβει τις αντιδράσεις που υπήρχαν ακόμα και μέσα στο «χώρο της».
Υπάρχει όμως και το κομμάτι της οικονομικής στήριξης εργαζόμενων και επιχειρήσεων του κλάδου... Μέσα από το πρόγραμμα Μένουμε Όρθιοι ΙΙ, ο ΣΥΡΙΖΑ θα στήριζε πραγματικά τις τουριστικές επιχειρήσεις, που η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει αφήσει αβοήθητες. Και μιλώ τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και τους επαγγελματίες που βλέπουν την κυβέρνηση να αδρανεί χαρακτηριστικά. Για να έχουμε και μία εικόνα των αριθμών, μιλάμε για 700.000 εργαζόμενους και για δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις. Αντ’ αυτού, ο πρωθυπουργός με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου της 13ης Απριλίου θέσπισε, κατά παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, τα υποχρεωτικά voucher για τα αεροπορικά εισιτήρια, ώστε οι καταναλωτές να μην μπορούν να πάρουν τα χρήματά τους πίσω. Έδωσε, επίσης, το πράσινο φως να μεταφερθεί, κατά παράβαση της ελληνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, όλος ο προϋπολογισμός για διαφημιστική προβολή της χώρας όλων των δημόσιων φορέων (του υπουργείου Τουρισμού, του ΕΟΤ, των 13 περιφερειών και των 350 δήμων) ονομαστικά σε μία και μόνο ιδιωτική διαφημιστική εταιρία κολλητών, την Marketing Grecce AE. To συνολικό, προς μεταφορά, ποσό δεν είναι μόνο τα 32 εκατομμύρια, αλλά αρκετά περισσότερα. Μετά τον τεράστιο θόρυβο που προκλήθηκε, η αξιωματική αντιπολίτευση έπαιξε καθοριστικό ρόλο σ’ αυτό. Ευτυχώς τους προλάβαμε, μέχρι στιγμής τουλάχιστον. Για να μην αναφερθώ, τέλος, και στο πρόσφατο δώρο 400 εκ. ευρώ προς την Aegean, όπως αναφέρουν δημοσιεύματα.
•