Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά θα βρεθεί ενώπιον της Δικαιοσύνης
κατηγορούμενος άνθρωπος για τη θανάτωση μιας φώκιας, της Αργυρώς (φωτό).
Ο κατηγορούμενος θα βρεθεί αντιμέτωπος και με διοικητικό πρόστιμο ύψους 30.000 ευρώ.
Συχνά πίσω από μια είδηση κρύβονται πολλά. Κάποιες φορές είναι μοναχικές ή/και συλλογικές προσπάθειες, αθόρυβα βήματα που οδηγούν μια πορεία, μεταξύ άλλων, σε κάτι που από το ευρύ κοινό μπορεί να αντιμετωπιστεί ως είδηση. Μια τέτοια είδηση παίχτηκε πριν μερικές εβδομάδες, συνοδευόταν άλλωστε από συγκλονιστικές φωτογραφίες, για όσους ακόμα μπορούν να συγκλονίζονται πραγματικά από εικόνες. Τρία ζωνοδέλφινα και μία φώκια δολοφονημένα από ανθρώπινο χέρι βρέθηκαν στο Αιγαίο. Τα πτερύγια των δελφινιών είχαν κοπεί με μαχαίρι, ενώ η φώκια είχε ένα σχοινί δεμένο στο ουραίο πτερύγιο της, δηλαδή είχαν πεταχτεί στη θάλασσα ζωντανά για να πνιγούν. Στο σώμα τους είχαν ανοιχτεί τρύπες στις οποίες άνθρωποι είχαν βάλει πέτρες προσπαθώντας να τα βυθίσουν για να μη βρεθούν ίχνη.
Ανάλογη είδηση μερικές ημέρες πριν μιλούσε για επτά μεσογειακές φώκιες που εντοπίστηκαν νεκρές στο Αιγαίο, ενώ άλλη μία ακολούθησε την τελευταία είδηση. Τα εγκλήματα κλήθηκε να διαχειριστεί και δημοσιοποίησε το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος, μια ελληνική μη κερδοσκοπική, μη κυβερνητική οργάνωση. Παρότι το 80% των ερευνητικών ομάδων του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος» απαρτίζουν γυναίκες, η «Εποχή» είχε την τιμή να μιλήσει με τον διευθυντή του, Θοδωρή Τσιμπίδη, με δορυφορική σύνδεση από κάπου στο Αιγαίο. «Ας μην πιστέψουμε ότι τα ζώα που βρήκαμε νεκρά είναι όλα όσα έχουν θανατωθεί. Ο τρόπος και η συχνότητα εκδηλώνουν μια ένταση του φαινομένου. Τα νεκρά ζωνοδέλφινα προέρχονται από πολυμελή ομάδα την οποία μελετάμε εδώ και 20 χρόνια στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Ικαρία, τη Χίο και τη Σάμο, τα οποία παραμένουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στο ανοιχτό πέλαγος, σε περιοχές με βαθιά νερά. Προσπαθώντας να προσδιορίσουμε ποιός θα μπορούσε να έχει διαπράξει αυτό το έγκλημα, μελετήσαμε τα θαλάσσια ρεύματα που επικρατούσαν στην περιοχή τις ημέρες πριν από τον εντοπισμό τους. Παρόλο που αυτό το είδος δελφινιού παλαιότερα δεν προσέγγιζε τα αλιευτικά, παρατηρούμε ότι τα τελευταία χρόνια, τα ζωνοδέλφινα προσεγγίζουν τις μηχανότρατες όλο και συχνότερα, ιδιαίτερα τα νεαρά, λόγω της μείωσης της τροφής τους που έχει προκαλέσει η συνεχής υπεραλίευση. Εκτιμάμε λοιπόν ότι τα συγκεκριμένα δελφίνια –και ποιος ξέρει πόσα άλλα– εγκλωβίστηκαν την ώρα που οι σάκοι των μηχανοτρατών ανέβαιναν γεμάτοι με ψάρια κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας. Τα τραύματα τους αποκαλύπτουν ότι τα δελφίνια βγήκαν ζωντανά στο κατάστρωμα των σκαφών και τα πέταξαν ζωντανά στη θάλασσα με κομμένα τα πτερύγια για να μην μπορούν να κολυμπήσουν, έχοντας τελικά βασανιστικό θάνατο».
Άμεση αντιμετώπιση της υπεραλίευσης
«Είναι γεγονός ότι η κατάσταση στις ελληνικές θάλασσες είναι κρίσιμη. Η διαχείριση των αλιευτικών αποθεμάτων είναι στην ουσία ανύπαρκτη και ως επί τω πλείστον περιορίζεται στην επιλεκτική εφαρμογή ευρωπαϊκών οδηγιών και προγραμμάτων μέσα από γραφεία, χωρίς να εξασφαλίζεται στην πράξη η βιωσιμότητά της αλιείας στην Ελλάδα», επισημαίνει ο διευθυντής του Αρχιπελάγους. Το Ινστιτούτο συμμετείχε τις προηγούμενες μέρες σε τηλεδιάσκεψη με τον ευρωπαίο επίτροπο Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Virginijus Sinkevičius και συντονιστική επιτροπή από πέντε μεσογειακούς φορείς εξειδικευμένους σε θέματα αλιείας. Η Αναστασία Μήλιου, που εκπροσώπησε το Αρχιπέλαγος, τόνισε μεταξύ πολλών άλλων ότι «ο ανησυχητικός ρυθμός μείωσης των ιχθυαποθεμάτων στις ελληνικές θάλασσες και τη Μεσόγειο, είναι δυσανάλογος με τον ιδιαίτερα αργό ρυθμό εφαρμογής μέτρων που θα μπορούσαν να ανασχέσουν την υπεραλίευση».
Καινοτόμο έργο, θύμα γραφειοκρατίας
Με τον Θοδωρή Τσιμπίδη συζητήσαμε επίσης και ένα ακόμα σημαντικό έργο που υλοποιείται στο νησί των Λειψών. Πρόκειται για το υπό δημιουργία Καταφυγίο Θαλάσσιας Ζωής Αιγαίου, το οποίο αναμένει την «αδικαιολόγητα αργή διαδικασία αδειοδότησης του». Το καινοτόμο και ιδιαίτερα σημαντικό έργο για την Ελλάδα βρίσκεται σε διαδικασία κατασκευής και «έλκει το παγκόσμιο ενδιαφέρον και τη στήριξη πολυάριθμων φορέων και πανεπιστημίων από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ενώ έχει και την πλήρη στήριξη του Δήμου και της τοπικής κοινωνίας», υπογραμμίζει ο Θ. Τσιμπίδης. «Το έργο υλοποιείται χωρίς τη χρήση δημόσιων πόρων, και το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζει είναι το μίγμα γραφειοκρατίας και αδιαφορίας κάποιων δημόσιων υπηρεσιών, παρόλο που έχει ακολουθηθεί επιμελώς και κατά γράμμα η προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασία».
Στόχος είναι σε αυτό το καταφύγιο να φιλοξενηθούν και ζώα που τυχόν απελευθερωθούν, όπως τα δελφίνια που έχουν ξεμείνει μέσα σε δελφινάρια, τα οποία έχουν υποστεί κακοποίηση και τώρα πια υποφέρουν και από ασιτία. «Αυτά τα ζώα δεν μπορούν να ζήσουν ελεύθερα, αφού έχουν μεγαλώσει από μικρά σε τεχνητό περιβάλλον και έχουν ταϊστεί ψόφια ψάρια, αγχολυτικά και ψυχοφάρμακα» εξηγεί ο Θ. Τσιμπίδης. «Όλα τα συστήματα επικοινωνίας και εύρεσης τροφής αυτών των ζώων λειτουργούν με τον ήχο. Ο ήχος που παράγουν σε συνθήκες φυλάκισης αντανακλά στα τοιχώματα των δεξαμενών, με αποτέλεσμα να ακούν σε όλη τους τη ζωή μια ακατανόητη βοή. Για την απελευθέρωση αυτών των ζώων χρειάζεται ένας φυσικός αλλά προστατευμένος χώρος, στον οποίο να συμβιώνουν με άλλα είδη του φυσικού της περιβάλλοντος και να αναζητούν την τροφή τους. Κάτι ανάλογο δεν υπάρχει σε ολόκληρο τον κόσμο».
Τελικά, συχνά πίσω από μια είδηση κρύβονται πολλά. Ίσως και η πραγματικότητα.