Ηταν ίσως η πρώτη φορά μετά την ανάληψη της εξουσίας από την κυβέρνηση Μητσοτάκη που κόσμος συγκεντρώθηκε μαζικά στους δρόμους, όχι μόνο της πρωτεύουσας αλλά όλων των μεγάλων πόλεων της χώρας, την περασμένη Πέμπτη. Και συγκεντρώθηκε για να διαφυλάξει, ως κόρη οφθαλμού, ακριβώς αυτό το δικαίωμα. Της διαδήλωσης, της οργανωμένης διαμαρτυρίας στο δημόσιο χώρο και της οργής, γιατί όχι; Να διαφυλάξει, με λίγα λόγια, ένα δικαίωμα πλήρως κατοχυρωμένο από το Ελληνικό Σύνταγμα.
Μέσα στη Βουλή ο πολύς (αλλά εν τέλει τόσο λίγος) Μιχάλης Χρυσοχοΐδης επιχειρούσε να υπερασπιστεί το νομοθέτημα-τερατούργημα που έφερε προς ψήφιση στην Εθνική Αντιπροσωπεία. Η προσπάθειά του τον κατέστησε καταγέλαστο στα μάτια των ελλήνων πολιτών. Όπως και τον πρωθυπουργό, ο οποίος επιχείρησε με τσιτάτα και εύκολα συμπεράσματα άλλων να πείσει. Υπήρξε και η θλιβερή παρουσία της Φώφης Γεννηματά βεβαίως.
Μαζικές διαμαρτυρίεςΈξω από τη Βουλή ο αέρας ήταν φρέσκος και καθαρός. Μπλοκ της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, μπλοκ του ΠΑΜΕ, συνδικαλιστικές οργανώσεις, πολίτες με δημοκρατικές ευαισθησίες που θεώρησαν στοιχειώδη υποχρέωσή τους να διαμαρτυρηθούν για τον περιορισμό -με χουντικά διατάγματα- ενός θεμελιώδους δικαιώματος. Ακόμα και συλλόγους αποστράτων είδαμε. Πολύς κόσμος γύρω από την πλατεία Συντάγματος και μπροστά από τη Βουλή.
Την ίδια ώρα σε άλλες πόλεις ο ίδιος ζωντανός παλμός. Στη Θεσσαλονίκη των αγώνων φυσικά. Αλλά και στην Πάτρα, τον Βόλο, την Ξάνθη, το Ηράκλειο, την Καλαμάτα, τα Τρίκαλα και την Κοζάνη. Παντού η ίδια αξίωση: κάτω τα ξερά σας από τα δημοκρατικά μας δικαιώματα.
Άγρια καταστολή από τώραΚαι ύστερα ήρθε η καταστολή. Μία καταστολή, που όπως μαρτυρούν αυτόπτες, είχε ιδιαίτερα βίαια χαρακτηριστικά, έγινε αναίτια, χωρίς να προκληθούν τα σώματα ασφαλείας και φαίνεται ότι είχε ως τελικό στόχο να δοθεί ένα μήνυμα μη ανοχής από την πλευρά της κυβέρνησης. Εκτεταμένη χρήση χημικών, ανηλεές ξύλο (με ανάποδα τα κλομπ), κυνηγητό ακόμα και σε στενά του κέντρου, μία εικόνα ζοφερή που παραπέμπει σε άλλες, σκοτεινές εποχές (που προφανώς κάποιοι νοσταλγούν για τους δικούς τους λόγους).
Η απολύτως δικαιολογημένα παρέμβαση του Νίκου Βούτση εντός του κοινοβουλίου για τις σκηνές ωμής βίας που έλαβαν χώρα ακριβώς απ’ έξω, έθεσε τον αρμόδιο υπουργό προ των ευθυνών του. «Αν νιώθετε ότι σας ξεπερνούν τα γεγονότα, κύριε Χρυσοχοΐδη, πρέπει να παραιτηθείτε από τη θέση σας», τόνισε, μεταξύ άλλων, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής. Αλλά ο υπουργός, στο δικό του κόσμο, δικαιολόγησε απόλυτα όλες τις ενέργειες. Αυτό, δα, έλειπε.
Δεν είπε τίποτα βέβαια για τη φωτογραφία που έκανε το γύρο του διαδικτύου το βράδυ της Πέμπτης και εικονίζει άτομο με πολιτικά, μέσα στο προαύλιο της Βουλής, να μιλά στον ασύρματο της αστυνομίας. Άραγε, τι γύρευε ο συγκεκριμένος εκεί και τι ακριβώς έλεγε από τον ασύρματο; Έχουν, άραγε, τόσο θράσος για να υιοθετούν παρακρατικές μεθόδους ακόμα εντός του κοινοβουλίου;
Όλοι απέναντιΗ απομόνωση πάντως της κυβέρνησης, που επέλεξε αυτούς τους πολύ ολισθηρούς δρόμους για να πορευτεί, είναι σχεδόν πλήρης. Όχι μόνο στο πολιτικό επίπεδο, αλλά και στο κοινωνικό. Δικηγόροι, εισαγγελείς ακόμα και η Διεθνής Αμνηστία βρέθηκαν σε αντίθετο στρατόπεδο σ’ αυτήν την αντιπαράθεση.
Ας μεταφέρουμε, από εδώ, μία μόνο παράγραφο της μακροσκελούς και ιδιαίτερα αναλυτικής σχετικής ανακοίνωσης της Διεθνούς Αμνηστίας: «Πολλοί περιφερειακοί και διεθνείς φορείς έχουν αναφερθεί στις αυθόρμητες συναθροίσεις και απαιτούν από τα κράτη να προστατεύουν εξίσου το δικαίωμα στην ελευθερία της συνάθροισης και σε αυτές τις περιπτώσεις. Ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι έχει ορίσει ως βέλτιστη πρακτική τα κράτη να υιοθετούν νομοθεσία που επιτρέπει ενεργά την “διεξαγωγή αυθόρμητων συναθροίσεων”, οι οποίες θα πρέπει να εξαιρούνται από την απαίτηση εκ των προτέρων κοινοποίησης».
Ο ΟΑΣΕ συνιστά επίσης ότι οι νόμοι για την εκ των προτέρων κοινοποίηση «θα πρέπει να προβλέπουν ρητά μια εξαίρεση από την απαίτηση σε περιπτώσεις όπου η εκ των προτέρων κοινοποίηση είναι ανέφικτη» και ότι «οι αρχές πρέπει πάντα να προστατεύουν και να διευκολύνουν κάθε αυθόρμητη συνάθροιση, αρκεί να είναι ειρηνικής φύσης».
Η Ένωση Εισαγγελέων της χώρας από την πλευρά της, μία ένωση που απέχει παρασάγγας από το να χαρακτηριστεί υπερβολικά προοδευτική, διατύπωσε και η ίδια τις ζωηρές επιφυλάξεις της για το νομοθέτημα. Η σχετική επιστολή που απέστειλε προς τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη η πρόεδρος Άννα Ζαϊρη (αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου) θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμα και την αποπομπή του υπουργού. Συμπεραίνει, λοιπόν, η κυρία Ζαϊρη: «Το ήδη ισχύον νομικό πλαίσιο είναι επαρκέστατο και αντιστοιχεί πλήρως στο προτεινόμενο άρθρο 11 του σχεδίου νόμου που ομιλεί για ενημέρωση του αρμόδιου Εισαγγελέα Πρωτοδικών, ως μόνη δε θεμιτή βελτίωση θα μπορούσε να προστεθεί η μνεία ότι η επικοινωνία με τον Εισαγγελέα γίνεται άμεσα και με κάθε πρόσφορο τεχνικό μέσον».
Στη φράση «το ήδη ισχύον νομικό πλαίσιο είναι επαρκέστατο» τελειώνουν όλα. Κάθε συζήτηση. Όταν η αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου διατυπώνει δημοσίως αυτήν την άποψη, κάθε άλλη αναφορά περιττεύει. Για άλλους λόγους νομοθέτησε, άρα, η κυβέρνηση. Το σχετικό πεδίο είναι απολύτως ρυθμισμένο.
Στο δρόμοΗ παρουσία του κόσμου το βράδυ της Πέμπτης στο κέντρο της Αθήνας έδειξε, επίσης, και κάτι άλλο. Ότι η ανοχή στα καμώματα της κυβέρνησης Μητσοτάκη αρχίζει σιγά-σιγά να τελειώνει. Φαίνεται ότι το κουβάρι της λαϊκής αντίδρασης θα αρχίζει να ξετυλίγεται εκεί όπου ξετυλίγεται συνήθως, στους δρόμους και στις πλατείες, στο δημόσιο χώρο των πόλεων. Και προκύπτει επίσης ότι ο νόμος Μητσοτάκη-Χρυσοχοΐδη θα ανατραπεί στην πράξη και ουσιαστικά θα κηρυχθεί ανενεργός. Μάχες, επίσης, θα δοθούν και στις δικαστικές αίθουσες, αφού οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας περί αντισυγματικότητας θα πρέπει να θεωρηθούν δεδομένες, ιδιαίτερα από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Για το τέλος, να παραθέσουμε και την άποψη των εμπόρων της Αθήνας αφού, υποτίθεται, ότι τα δικά τους συμφέροντα έρχεται να προασπίσει ο νέος νόμος: «Νοσηρά φαινόμενα που παρατηρούνται ενίοτε στο πλαίσιο διαδηλώσεων, δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιούνται για να αμφισβητηθεί και να περισταλεί το δικαίωμα στη διαδήλωση. Μια τέτοια επιχειρηματολογία έχει τόσο σχέση με τη σοβαρότητα και τη λογική σαν να ήθελε κάποιος να καταργήσει τις εκλογές ή να περιορίσει το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι επειδή στους κόλπους των εκλεγμένων πολιτικών παρατηρούνται φαινόμενα διαφθοράς».
Κύριε Χρυσοχοΐδη δεν βρέχει. Σας φτύνουν!
Νίκος Γιαννόπουλος