Της Γεωργίας Σίμωση*Η Εύβοια είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί, μετά την λεβεντογέννα Κρήτη, στην Ελλάδα. Και σίγουρα είναι ένα από τα ομορφότερα στη χώρα με αμύθητο πλούτο τόσο επίγεια όσο και υπόγεια. Τα υπέροχα βουνά της και δάση, τα φαράγγια, οι παραλίες της που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από άλλες πολυδιαφημισμένες παραλίες σε μέρη εξωτικά την καθιστούν μοναδικό προορισμό για τους επισκέπτες.
Όμως, όπως πολλά μέρη της Ελλάδας, έπεσε θύμα της άναρχής ανάπτυξης, γεγονός που την κατέστησε ένα από τα μεγάλα θύματα της κρίσης του 2008. Το νησί μαστίζεται από οικονομική καχεξία και διατηρεί ακόμη και σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας.
Άναρχος σχεδιασμόςΘα περίμενε κανείς ότι κάτι θα είχαμε μάθει από τα διδάγματα της κρίσης, αλλά δυστυχώς ο άναρχός σχεδιασμός χωρίς κανένα πλάνο ουσιαστικής ανάπτυξης συνεχίζεται και ανατρέπεται μόνο από τις φιλότιμες προσπάθειες κάποιων ιδιωτών και μεμονωμένων ομάδων πολιτών μέσα από φορείς και συλλογικότητες.
Σαν να μην έφταναν όλα τα προβλήματα που την ταλανίζουν (καχεκτικό οδικό δίκτυο, άναρχη δόμηση, μη ορισμένες χρήσεις γης) τον τελευταίο καιρό πάνω στα βουνά της εμφανίζονται σαν τα μανιτάρια τεραστίων διαστάσεων αιολικά πάρκα που έχουν αρχίσει να παρεισφρέουν ακόμη και σε περιοχές NATURA, απειλώντας σοβαρά τόσο την αγροτική παραγωγή, και ιδίως τομείς όπως η μελισσοκομία, η ρητινοκαλλιέργεια και η κτηνοτροφία, όσο και την ήπια, φυσιολατρική τουριστική ανάπτυξη που προωθείται στη νήσο.
Πολλοί, ακόμη και μέσα στην αριστερά και τον χώρο της οικολογίας, χαρακτηρίζουν την αιολική ενέργεια και τα αιολικά πάρκα ως «πράσινη» μορφή ανάπτυξης. Δεν κατανοώ, όμως, πώς μπορεί να είναι πράσινη μια μορφή ενέργειας που καταστρέφει τα δάση (που απορροφούν ένα μεγάλο μέρος του διοξειδίου του άνθρακα μετατρέποντάς το σε οξυγόνο) και πώς μπορεί να είναι ανάπτυξη όταν δεν δημιουργεί θέσεις εργασίας, αλλά καταστρέφει ήδη υπάρχουσες (στο χώρο της αγροτικής οικονομίας και του τουρισμού).
Τα δε ανταποδοτικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες που αποδίδονται από τις εταιρείες είναι σαν τα καθρεφτάκια που έδιναν οι κονκισταδόρες στους ιθαγενείς τον 15ο αιώνα στην Λατινική Αμερική, και όλοι ξέρουμε πώς κατέληξε αυτή η ιστορία. Οι ιθαγενείς κόλλησαν ιούς και μικρόβια, ξένα προς το οικοσύστημά τους και πέθαναν κατά χιλιάδες.
Κάτι που δεν είναι απίθανο να συμβεί και εδώ, καθώς η παρέμβαση στο οικοσύστημα είναι τέτοιου μεγέθους, ώστε να φέρνει στην επιφάνεια μικροοργανισμούς και παράσιτα που κανείς δεν ξέρει πώς θα αντιδράσουν έξω από το περιβάλλον που διαβιούσαν. Κάπως έτσι, άλλωστε, γεννήθηκε και ο covid 19, o SARS και τόσες άλλες επιδημίες των τελευταίων ετών. Από την αδηφάγα ανθρώπινη ανάπτυξη που επεκτείνεται διαρκώς σε άγνωστα και σπάνια οικοσυστήματα ανοήτως πειραματιζόμενη με την φύση για μια χούφτα δολάρια.
Η θέση του κόμματοςΟ ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι τώρα, έχει διατυπώσει μια θέση που σε θεωρητικό επίπεδο μπορεί να είναι σωστή αλλά στην πράξη χωλαίνει. Και αυτό γιατί παραβλέπει το γεγονός ότι στην Εύβοια, ειδικά στην Νότια Εύβοια (Κάρυστο και Δήμο Δυστίων), η ζημιά που έχει γίνει είναι μη αναστρέψιμη, δεν υπάρχει χώρος πλέον για ειδικό χωροταξικό σχέδιο και είναι επιτακτικό να σωθεί ό,τι έχει μείνει απόρθητο. Και όλο αυτό γίνεται με όχημα τις εταιρείες και όχι ενεργειακές κοινότητες που δρουν προς όφελος του κεφαλαίου και μόνο.
Θα πρέπει το κεντρικό τμήμα Περιβάλλοντος και τοπικά στελέχη του κόμματος (Νομαρχιακές Επιτροπές, βουλευτές, αυτοδιοικητικά στελέχη) τάχιστα να συνεδριάσουν, ειδικά για την Εύβοια, αφού πρώτα μιλήσουν με τις δημοτικές αρχές και τα κινήματα που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή, καθώς και με τις οργανώσεις μελών εκεί που το πρόβλημα σοβεί και να καταλήξουν σε μια θέση που να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει το νησί από αυτήν την κατάσταση, Είναι πλέον θέμα επιβίωσης του.
* Η Γ. Σίμωση είναι μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Ευβοίας και της Ο.Μ. Κύμης. Ήταν υποψήφια βουλεύτρια στην Εύβοια.