Η κυβέρνηση Μητσοτάκη επενδύει στον «ανθρωπιστικό ρόλο» της ελληνικής αστυνομίας, ως εργαλείο διαχείρισης της «ντροπής της Μόριας». Η Γερμανία αναζητά μια ευρωπαϊκή λύση για το προσφυγικό, την ώρα που η κοινή γνώμη παρακολουθεί σοκαρισμένη σε ζωντανή μετάδοση το δράμα. Αλλά οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φαίνεται να είναι στο ίδιο μήκος κύματος με τους έλληνες πολιτικούς, που διαφημίζουν την πολιτική της αποτροπής, των επαναπροωθήσεων και της τρομοκράτησης των όσων βρίσκονται ήδη εδώ, έτσι ώστε να μην βρουν άλλους μιμητές.
Του Δημήτρη ΣμυρναίουΟταν η διαχείριση του προσφυγικού ανατίθεται στα χέρια της αστυνομίας, τότε δεν μπορεί να έχει κανείς και πολλές ελπίδες. Εδώ και δύο εβδομάδες περίπου οι δυνάμεις καταστολής έχουν αναλάβει να λύσουν το γρίφο που προκάλεσε για την κυβέρνηση η φωτιά στην Μόρια, με την αγαστή συνεργασία των κρατικοδίαιτων ΜΜΕ, που πειθήνια αναμεταδίδουν υπουργικά διαγγέλματα και αστυνομικά ανακοινωθέντα, χωρίς να ιδρώνει το αυτί τους για το αν αυτά συμβαδίζουν με την πραγματικότητα.
Πρώτα ήταν τα μπλόκα και τα δακρυγόνα σε γυναικόπαιδα στο πλαίσιο εκφοβισμού και επίδειξης ισχύος. Μετά το έργο επικεντρώθηκε στη «μεγάλη επιτυχία» της σύλληψης των εμπρηστών, για να σκεπαστεί η ανθρωπιστική διάσταση του θέματος. Και στη συνέχεια επειδή το παγκόσμιο ενδιαφέρον είναι τεράστιο και οι ξένοι δημοσιογράφοι πολυάριθμοι, εμφανίστηκαν οι «αστυνομικίνες ντυμένες στα λευκά», που βοηθούν τους μετανάστες να μπουν στη νέα δομή, που όπως όλα δείχνουν θα είναι μια φυλακή, όπου σε λίγες μέρες θα αποκαλύψει πάλι την αθλιότητα των συνθηκών διαβίωσης.
ΑπροστάτευτοιΌποιος δημοσιογράφος βρέθηκε τις τελευταίες ημέρες στην Λέσβο ξέρει ότι τα λόγια είναι πολύ λίγα για να περιγράψουν αυτό που συμβαίνει. Άνθρωποι που κοιμούνται στο δρόμο, που δεν γνωρίζουν αν και πότε θα βρουν μια μερίδα φαγητό, πόσιμο νερό που δεν έχουν καμιά πρόσβαση σε τουαλέτες και ντους, που είναι απροστάτευτοι απέναντι στον κορονοϊό που ήδη είχε εξαπλωθεί όπως φαίνεται μέσα στη «ζούγκλα» της Μόριας πριν την καταστροφή. Και που φυσικά έχουν να αντιμετωπίσουν και τους «τσαμπουκαλεμένους» άνδρες των ΜΑΤ, και κάποιους άλλους περίεργους τύπους με πολιτικά και ύφος σερίφη.
Τουλάχιστον οι ακροδεξιοί, που είχαν βγει στους δρόμους τις πρώτες μέρες, έχουν τώρα μαζευτεί. Κάποιοι γιατροί και ξένες οργανώσεις εθελοντών κατάφεραν να φτάσουν ως εκεί και προσπαθούν να βοηθήσουν. Η αστυνομία όχι μόνο δεν τους συνδράμει, αλλά προσπαθεί όπου μπορεί να τους κάνει και καψώνια. Το μέγεθος του προβλήματος είναι τέτοιο και η απροθυμία των «αρχών» να βοηθήσουν τόσο μεγάλη, που ακόμα και κάποιοι εθελοντές δεν ξέρουν πώς να τα βγάλουν πέρα. Πώς να μοιράσεις ας πούμε 1.000 μερίδες φαγητό, που κατάφερες να μαγειρέψεις με θυσίες σε τόσες χιλιάδες ανθρώπους;
Από την Κυριακή το μεσημέρι η αστυνομία αποφάσισε να «στεγανοποιήσει» το χώρο, απαγόρεψε την είσοδο στους ανθρώπους του Τύπου και ξεκίνησε μια επιχείρηση «πειθούς» για να στείλει τους απελπισμένους ανθρώπους, που είχε φροντίσει πρώτα να τρομοκρατήσει στις πρόχειρες σκηνές στην «ακριβή έκταση», που νοίκιασε στο παλιό πεδίο βολής του Καρά Τεπέ. Αν ο Βίκτορ Ορμπαν τους έβλεπε πώς κινούνται, πώς τρομοκρατούν πρόσφυγες, πώς χειραγωγούν τα «επιδοτούμενα» ΜΜΕ σίγουρα θα έσκαγε από ζήλια.
Μπορεί η φωτιά να επανάφερε στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος αυτό που πολλοί στην Ευρώπη αποκάλεσαν «ντροπή της Ευρώπης», αλλά η υποψία είναι ότι η ντροπή που έρχεται με τα κλειστά κέντρα και τους εκατοντάδες νεόφερτους «δεσμοφύλακες» ειδικών καθηκόντων θα είναι πολύ μεγαλύτερη.
Βεβαίως, η ΕΕ είναι κατά των κλειστών κέντρων. Αλλά ουσιαστικά κλείνει το μάτι στη δημιουργία αυτών των σύγχρονων στρατοπέδων συγκέντρωσης, αφού οι πρόσφυγες συνεχίζουν να παραμένουν ανεπιθύμητοι. Είναι τραγικό να βλέπεις χώρες όπως η Αυστρία ή η Φινλανδία, όπου συγκυβερνούν οι δήθεν «ανθρωπιστές» Πράσινοι να ανάβουν κόκκινο στο ενδεχόμενο να πάρουν έστω μερικές εκατοντάδες ανθρώπους.
Ανθρωπισμός «λάιτ» από το ΒερολίνοΜέσα σε αυτό το πλαίσιο, το βάρος πέφτει και πάλι στη Γερμανία. Μετά από πολλές ζυμώσεις και διαβουλεύσεις η κυβέρνηση του Βερολίνου αποφάσισε να δεχτεί 1.553 κατατρεγμένους, μέλη οικογενειών κυρίως, κάμπτοντας έτσι τις αντιρρήσεις της σκληρής Χριστιανοδημοκρατικής πτέρυγας, με μπροστάρη τον υπουργό Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ, ο οποίος φοβάται μήπως σταλεί ένα λάθος μήνυμα σε όσους ονειρεύονται το μέλλον τους στην Γερμανία.
Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι στην Γερμανία υπάρχουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες με βάση και τη δεδηλωμένη επιθυμία αρκετών δημάρχων να υποδεχτούν πρόσφυγες, αλλά η κεντρική κυβέρνηση έχει τραβήξει χειρόφρενο. Πάντως οι πληροφορίες λένε ότι το Βερολίνο είναι έτοιμο να αυξήσει αυτό τον αριθμό στο πλαίσιο μιας «ευρωπαϊκής λύσης», αν δηλαδή βρεθούν και άλλες χώρες που δείξουν διάθεση να πάρουν μέρος σε ένα πρόγραμμα μετεγκατάστασης. Αλλά μέχρι στιγμής τέτοια πρόθεση δεν έχει εκδηλωθεί. Και οι δηλώσεις του έλληνα πρωθυπουργού ότι κανείς δεν θα φύγει από την Λέσβο ήταν βούτυρο στο ψωμί κάποιων σαν τον Αυστριακό Σεμπάστιαν Κουρτς, που ζητά αυτό ακριβώς.
Ο Χορστ Ζεεχόφερ αναγκάστηκε πάντως να απαντήσει σε πολλές σε ερωτήσεις για το ζήτημα το απόγευμα της Τετάρτης, προσπαθώντας να δικαιολογηθεί απέναντι στην κριτική που προερχόταν κυρίως από τους Πράσινους και από την «Η Αριστερά» (Die Linke). Τα κόμματα αυτά υποστήριξαν ότι η Γερμανία θα έπρεπε να υποδεχτεί περισσότερους από τους 1.553 πρόσφυγες από τα ελληνικά hot spot. Με το αίτημα αυτό έχουν γίνει και αρκετές διαδηλώσεις στη Γερμανία, κάτι που δείχνει ότι το θέμα δεν έχει κλείσει, ενώ και στις τάξεις της σοσιαλδημοκρατίας είναι αρκετοί αυτοί που ζητούν μια πιο ανοιχτόμυαλη πολιτική για το θέμα. Το ενδιαφέρον των ΜΜΕ, παραμένει μεγάλο, οι ειδήσεις δεν φιλτράρονται από κανένα «Μαξίμου» και πολλοί πολίτες δηλώνουν ότι θα ήθελαν να βοηθήσουν. Πάντως στα γερμανικά ΜΜΕ επισημαίνεται ότι η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει πάρει σημαντική οικονομική βοήθεια από την ΕΕ, η οποία προφανώς δεν έπιασε τόπο.
Ο Ζέεχοφερ προσπάθησε να πείσει ότι το νέο κέντρο που στήνεται στο Καρά Τεπέ θα είναι «ευρωπαϊκό» αν και κανείς μέχρι στιγμής δεν έχει κατανοήσει τι ακριβώς σημαίνει αυτό.
Όπως είπε «θα κάνουμε το παν για να είναι έτοιμο ως τον χειμώνα.» Η γερμανική βοήθεια θα συμπεριλαμβάνει και την αποστολή προσωπικού της γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Προσφύγων (BAMF) το οποίο «διαθέτει μεγάλη πείρα» σε ζητήματα διαδικασιών ασύλου.
Αν αυτό σημαίνει ότι οι «έγκλειστοι» δεν θα είναι έρμαια των διαθέσεων των ανδρών της Ελληνικής Αστυνομίας, μπορεί κανείς να μιλήσει για μια μικρή παρηγοριά. Τα αναπάντητα ερωτήματα παραμένουν όμως. Τι θα γίνει με όσους δεν χωρέσουν σε αυτό το νέο «καταυλισμό»; Πόσο καιρό θα παραμείνουν εκεί; Πού θα μεταφερθούν όσοι δικαιούνται άσυλο; Τι θα συμβεί αν υπάρξουν ξαφνικά νέες ροές; Και φυσικά πάνω από όλα υπάρχει μεγάλη ανησυχία για τις συνθήκες διαβίωσης σε αυτή την πρόχειρη δομή, δίπλα στο κύμα τώρα που πλησιάζει ο χειμώνας. Ο φόβος τόσο των προσφύγων, όσο και των κατοίκων που έχουν κουραστεί με την κοροϊδία της κυβέρνησης είναι ότι το πρόβλημα θα ξεχαστεί όταν φύγει από τα πρωτοσέλιδα των διαφόρων ιστοτόπων, μέχρις ότου να υπάρξει κάποια νέα τραγωδία και η Ευρώπη θυμηθεί πάλι μια πληγή, που θα έπρεπε να την κάνει να ντρέπεται.