Σε μία ιδιαίτερα προβληματική συγκυρία, όπως είναι αυτή που δημιουργεί η εξάπλωση του κορονοϊού στη χώρα, το άνοιγμα των σχολείων θα εξελισσόταν, με μαθηματική ακρίβεια, σε δύσκολη εξίσωση. Οι κυβερνητικοί χειρισμοί όμως, κυρίως στο θέμα των μασκών που μοιράστηκαν στις σχολικές μονάδες, προσέδωσε κωμικοτραγικά στοιχεία στην υπόθεση, η οποία συνεχίζει να απασχολεί εντόνως την εκπαιδευτική κοινότητα.
Το κωμικό του πράγματος έχει να κάνει με τις μάσκες. Οι περισσότερες από αυτές που μοιράστηκαν ήταν ευμεγέθεις, τεράστιες, κατά το κοινώς λεγόμενο, για παιδικά πρόσωπα, ακόμα και για μαθητές γυμνασίου. Λογικό και επόμενο ήταν να κατακλυστούν τα social media με φωτογραφίες που αναδείκνυαν το μέγεθος της γκάφας. Όμως, το κωμικό σταματά κάπου εδώ για να αρχίσει το δραματικό που στο τέλος γίνεται και εξοργιστικό. Για τις μάσκες, το ελληνικό δημόσιο έβγαλε από τα ταμεία του 6,2 εκατ. ευρώ. Σαφώς έκανε πολύ καλά. Όμως, ο σχετικός σχεδιασμός του υπουργείου Εσωτερικών και η ανάθεση στην ΚΕΔΕ της ευθύνης του διαγωνισμού αλλά και του διαμοιρασμού έλαβαν χώρα τραγικά αργά, μόλις στο τέλος του Αυγούστου. Είχε προηγηθεί -ας μην το ξεχνάμε αυτό- και η κυβερνητική διχογνωμία για το αν θα έπρεπε ή όχι το δημόσιο να προμηθεύσει μάσκες. Η Νίκη Κεραμέως είχε μιλήσει για ατομική-οικογενειακή ευθύνη και αφού ξεσηκώθηκαν και οι πέτρες, την «διόρθωσε» ο Τάκης Θεοδωρικάκος.
Τα αργά αντανακλαστικά του υπουργείου Εσωτερικών επέφεραν ένα τσουνάμι αρνητικών συνεπειών. Η ΚΕΔΕ διαπίστωσε ότι έχει απελπιστικά λίγο χρόνο στη διάθεσή της και έστησε το διαγωνισμό κακήν κακώς. Παρατηρήθηκαν έτσι «περίεργα» φαινόμενα, όπως αυτό που εταιρία κατασκευής αλουμινίου από τη Λάρισα (Exalco) ανέλαβε ένα σημαντικό κομμάτι του έργου. Και όταν προέκυψε η γκάφα με τις διαστάσεις άρχισε το γνωστό μπαλάκι ευθυνών.
Ο ένας «κάρφωνε» τον άλλον
Η ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Υγείας έκανε τα πράγματα ακόμη χειρότερα, ειδικά το ακόλουθο κομμάτι είναι χαρακτηριστικό: «Οι διαστάσεις είναι σύμφωνες με τις αντίστοιχες διεθνείς προδιαγραφές. Πλην όμως, αφορούσαν στο μέγεθος του υφάσματος πριν από τη συρραφή του και όχι το τελικό μέγεθος των δύο τύπων μασκών. Η διατύπωση της συγκεκριμένης διάκρισης μεταξύ αρχικής και τελικής διάστασης δεν ήταν σαφής, με αποτέλεσμα αριθμός από τις μάσκες που διανεμήθηκαν να έχει μέγεθος μεγαλύτερο του ενδεδειγμένου».
Η κυβέρνηση άρχισε να πιέζεται τρομερά (παρά το γεγονός ότι τα φιλικά της ΜΜΕ επιχείρησαν να «θάψουν» το θέμα ή να εξωραΐσουν την πραγματικότητα, παλιά τους τέχνη κόσκινο) κα πανικόβλητη επιχείρησε να φορτώσει τις ευθύνες αποκλειστικά στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην ΚΕΔΕ. Η τελευταία, παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρός της Δημήτρης Παπαστεργίου ανήκει πολιτικά στη Νέα Δημοκρατία, αντέδρασε με μία οργισμένη ανακοίνωση: «Για το πρόβλημα που παρουσιάστηκε με τη διάσταση μιας κατηγορίας μασκών, θεωρήσαμε ότι δόθηκαν οι απαραίτητες εξηγήσεις για το ποιος ευθύνεται, με την προχθεσινή δημόσια δήλωση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Υγείας. Και περιμέναμε μετά την ανακοίνωση αυτή να μας σταλούν εκ νέου οι προδιαγραφές, με σαφείς οδηγίες, ώστε να συνεχιστεί η διαδικασία παραγωγής των μασκών που με δική μας εντολή διακόπηκε. Κάτι που δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα. Με έκπληξη επίσης ακούσαμε χθες τις δηλώσεις του υφυπουργού Υγείας κ. Βασίλη Κοντοζαμάνη, κατά την τακτική ενημέρωση για την πορεία του κορονοϊού στη χώρα, ο οποίος ανέφερε πως «υπήρξε μία παρεξήγηση σε ό,τι αφορά το μέγεθος της μάσκας πριν από τη συρραφή και όχι το τελικό μέγεθος των δύο μασκών, καθώς το υπουργείο Υγείας διαβίβασε απλώς τις προδιαγραφές στην αρμόδια Αρχή διενέργειας του διαγωνισμού και δεν έχει λάβει κάποιο αίτημα για διευκρίνιση επί των προδιαγραφών. Η θέση αυτή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα». Πλήρες και μεγαλoπρεπές το άδειασμα στο υπουργείο Υγείας και στον Βασίλη Κοντοζαμάνη, ο οποίος φαίνεται να είναι ο αδύναμος κρίκος της συγκεκριμένης ιστορίας.
Ευτυχώς, βέβαια, η τοπική αυτοδιοίκηση, σε πολλές περιπτώσεις, βγήκε πιο μπροστά και κατάφερε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα με δικές της πρωτοβουλίες πριν καν αυτά προκύψουν. Είναι χαρακτηριστικά τα παραδείγματα των δήμων Χαλανδρίου, Χερσονήσου Κρήτης και Τήλου, που έσπευσαν να μοιράσουν μάσκες στους μαθητές με δικά τους έξοδα, χωρίς να περιμένουν τις κρατικές πρωτοβουλίες. Και αυτό έγινε, παρά το γεγονός ότι μπορεί να τους ζητηθούν ευθύνες γιατί χρησιμοποίησαν δικά τους κονδύλια ενώ το κράτος κεντρικά είχε ενημερώσει ότι τελικά θα μοιράσει μάσκες. «Δεν θα μπορούσα σε καμία περίπτωση να περιμένω και να ρισκάρω. Μοιράσαμε, λοιπόν, τις δικές μας μάσκες και από εκεί και πέρα βλέποντας και κάνοντας. Είχε φτάσει Κυριακή μεσημέρι και δεν είχαμε καμία ειδοποίηση» είπε δήμαρχος στην «Εποχή».
Δυστοπία στα σχολεία
Όλα τα παραπάνω δεν θα είχαν μεγάλη σημασία αν δεν οδηγούσαν σε οριακές καταστάσεις τα σχολεία της χώρας. Από το περιστατικό σε σχολική μονάδα των Χανίων, όπου καθηγητής ξυλοκοπήθηκε από γονέα-αρνητή της μάσκας επειδή έκανε σχετική παρατήρηση στο παιδί, μέχρι σ’ αυτά που έλαβαν χώρα σε γυμνάσιο των Αχαρνών όπου μικρός αριθμός παιδιών κατέλαβε το σχολείο με κύριο αίτημα την άρνηση της μάσκας δημιουργήθηκε μία δυστοπική-τοξική εικόνα που έβαλε μπόλικο καύσιμο στο ρεζερβουάρ των απανταχού ψεκασμένων συνωμοσιολόγων. Την ίδια ώρα καταλήψεις που έγιναν και είχαν ως αίτημα την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας αγνοήθηκαν παντελώς, σαν να μην υπήρχαν ή κατασυκοφαντήθηκαν ως «αρνητές μάσκας», παρότι τα αιτήματά τους το ακριβώς αντίθετο διεκδικούσαν!
Αυτή την κατάσταση καλούνται τώρα να «αποκρούσουν» οι εκπαιδευτικοί που παρά τις αγωνιώδεις εκκλήσεις τους για σοβαρά μέτρα δεν εισακούστηκαν από την υπουργό η οποία, όπως το συνηθίζει, επιδόθηκε μόνο στο αγαπημένο της σπορ, αυτό της επικοινωνίας. Χαρακτηριστικό του «μπάχαλου» είναι και το ακόλουθο: Το υπουργείο Παιδείας δεν κατάφερε να ορίσει καν την ώρα του ανοίγματος των σχολείων την προηγούμενη Δευτέρα ενημερώνοντας σχετικά τους διευθυντές των σχολικών μονάδων το μεσημέρι της Παρασκευής (11/9) και ενώ οι περισσότεροι είχαν ήδη δώσει οδηγίες τους γονείς. Τα σχολεία, εν τέλει, άνοιξαν στις ώρες που είχαν ορίσει οι διευθυντές και η οδηγία του υπουργείου για άνοιγμα στις 8:15 αναγκαστικά αγνοήθηκε.
Όλα αυτά τα φαινόμενα, που άλλοτε θυμίζουν κωμωδίες του Πίτερ Σέλερς και άλλοτε καταστάσεις σαν και αυτές που περιέγραψε ο Τζορτζ Οργουελ στα βιβλία του, γίνονται σε σχολεία τα οποία στη μεγάλη τους πλειονότητά τους λειτουργούν με τμήματα των 25 και των 27 μαθητών! Βλέπετε, η δημιουργική λογιστική της Κεραμέως (17 ο μέσος όρος συγκρίνοντας μήλα με πορτοκάλια) είχε πολύ κοντά ποδάρια και ποδοπατήθηκε από την ωμή πραγματικότητα.
Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς τόνισε ότι δεν υπάρχουν αίθουσες, έτσι ώστε να μειωθεί ο αριθμός των παιδιών ανά τάξη. Δεν λέει την αλήθεια και η ΟΛΜΕ ετοιμάζεται να τον διαψεύσει πανηγυρικά διεξάγοντας σχετική έρευνα ανά την Ελλάδα.
Τέλος, μέσα σ’ όλον αυτό τον ορυμαγδό εξελίξεων, υπήρξαν και κρούσματα κορονοϊού τόσο μαθητών όσο και εκπαιδευτικών. Τμήματα και σχολεία έκλεισαν. Αυτό όμως ήταν κάτι σχετικά αναμενόμενο, συνέβη άλλωστε σ’ όλη την Ευρώπη. Είναι όμως έτοιμη η σχολική κοινότητα για έναν νέο γύρο τηλεκπαίδευσης αν και εφόσον αυτό χρειαστεί; Η απάντηση είναι όχι. Και η τεράστια αυτή ευθύνη βαραίνει το υπουργείο Παιδείας. Όπως ευθύνη της κυβέρνησης (και του υπουργείου φυσικά) είναι το γεγονός ότι την όντως απαραίτητη μάσκα την κάνει πανάκεια διότι αρνείται να πάρει άλλα, πιο ουσιαστικά μέτρα όπως η μείωση του αριθμού των παιδιών ανά τάξη. Ψιλά γράμματα βέβαια αυτά για την κυρία Κεραμέως...
Νίκος Γιαννόπουλος