Δέκα μέρες απέμειναν ως την έναρξη του 61ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το οποίο θα διεξαχθεί από τις 5 ως τις 15 Νοεμβρίου 2020, μέσα στις ιδιόμορφες συνθήκες που επιβάλλουν τα μέτρα προστασίας από τον Covid-19. Γι’ αυτό εδώ και καιρό έχουν ανακοινωθεί από τη διοίκηση του φεστιβάλ τρία εναλλακτικά σενάρια για τον τρόπο διεξαγωγής, ανάλογα με το πώς θα έχει διαμορφωθεί η κατάσταση ως την ημερομηνία έναρξης.
Ανεξαρτήτως όμως του τρόπου, το βέβαιο είναι πως ο συνολικός αριθμός των ταινιών θα είναι μικρότερος από άλλες χρονιές, θα υπάρξουν διαδικτυακές προβολές, ενώ στις αίθουσες θα τηρούνται αυστηρά μέτρα προστασίας, όπως η προβολή τριών μόνον ταινιών ανά αίθουσα ημερησίως, χρήση του 50% της χωρητικότητας με θέση κενή ανάμεσα σε θέσεις που χρησιμοποιούνται, υποχρεωτική χρήση μάσκας και είσοδος μισή ώρα πριν από την έναρξη των προβολών. Επίσης, αναλόγως πάλι των συνθηκών, προγραμματίζονται προβολές και σε άλλες πόλεις, εφόσον αυτό είναι εφικτό.
Όπως λοιπόν, αντιλαμβανόμαστε, κανείς ακόμη δεν είναι σε θέση να πει τί θα συμβεί και πώς θα συμβεί αναφορικά με την 61η διοργάνωση, η οποία, όπως και να’ χει, θα καταγραφεί ως ιστορική.
Οι ελληνικές ταινίες
«Μήλα»
Πριν από μερικές μέρες, ανακοινώθηκαν οι ταινίες οι οποίες θα προβληθούν στο ελληνικό τμήμα, το οποίο, για μια ακόμη χρονιά παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς συμμετέχουν με ταινίες τους αφενός καταξιωμένοι ήδη σκηνοθέτες καθώς και νεότεροι οι οποίοι φέρνουν στο φως τις νέες ιδέες και τάσεις του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου, αναδεικνύοντας την αδιαμφισβήτητη πρόοδο των τελευταίων ετών. Παρουσιάζει όμως και ενδιαφέρον καθώς οι ταινίες αυτές ολοκληρώθηκαν στις δύσκολες και ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας.
Στο ελληνικό πρόγραμμα θα προβληθούν 18 ταινίες μεγάλου και 21 μικρού μήκους. Όσον αφορά τις δεύτερες, οι θεατές του φεστιβάλ θα έχουν την ευκαιρία να δουν το σύνολο των ταινιών οι οποίες βραβεύτηκαν στο 43ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας.
Από τις μεγάλου μήκους ταινίες, οι 15 θα κάνουν πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη, ενώ τρεις από αυτές, θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα, διεκδικώντας το Χρυσό Αλέξανδρο.
Πρόκειται για τα «Μήλα» του Χρήστου Νίκου, που έκανε πρεμιέρα στη Βενετία ανοίγοντας το τμήμα των Οριζόντων και λαμβάνοντας διθυραμβικές κριτικές και έχοντας ήδη πάρει διανομή σε πολλές χώρες, το «Kala Azar» της Τζάνις Ραφαηλίδου και το «Digger» του Τζώρτζη Γρηγοράκη.
Οι υπόλοιπες ελληνικές πρεμιέρες είναι οι: «All the pretty little horses» του Μιχάλη Κωνσταντίνου, «Daniel ‘16» του καταξιωμένου και πολυβραβευμένου Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, «Γυμναστήριο» του The Boy ή Αλέξανδρου Βούλγαρη, «Ένας ήσυχος άνθρωπος» του Τάσου Γερακίνη, «Ποιος, ποιος θα φαγωθεί» της Ελπινίκης Βουτσά-Ρεντζεποπούλου, «Πολίτης τρίτης ηλικίας» του Μαρίνου Καρτίκκη, «Πράσινη θάλασσα» της επίσης καταξιωμένης Αγγελικής Αντωνίου, «Πρόστιμο» του Φωκίωνα Μπόγρη, «Ράφτης» της Σόνιας Λίζας Κέντερμαν, «Σαρμάκο - Μια ιστορία του Βορρά» του Μάρκου Παπαδόπουλου καθώς και δύο ταινίες οι οποίες συμμετέχουν στην ενότητα Ξεπερνώντας Τα Σύνορα, δηλαδή ελληνικές συμπαραγωγές που το μεγαλύτερο μέρος τους έχει γυριστεί στο εξωτερικό. Πρόκειται για τις ταινίες «Vasy’s Odyssey» του Βασίλη Παπαθεοχάρη και «Φιλικά πυρά» της Δάφνης Χαριζάνη.
Όμως, θα προβληθούν και τρεις ταινίες οι οποίες ήδη έχουν την ελληνική τους πρεμιέρα και είναι οι: «Παρί», ένα εξαιρετικό φιλμ του Σιαμάκ Ετεμάντι, ιρανού σκηνοθέτη ο οποίος ζει και εργάζεται στη χώρα μας, «Η αναζήτηση της Λώρα Ντουράντ» του Δημήτρη Μπαβέλλα και «Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς», η τελευταία μεγάλη επιτυχία του Γιάννη Οικονομίδη, η οποία ενθουσίασε, όχι αδίκως, το κοινό.
Τέλος, θα προβληθούν και φέτος δύο ταινίες στο πλαίσιο των Καθολικά Προσβάσιμων Προβολών, όπως έχει καθιερώσει το φεστιβάλ, επειδή επιθυμία του είναι να μοιράζεται τη δύναμη του σινεμά με όλους ανεξαιρέτως τους θεατές. Έτσι προβάλλονται ταινίες με ακουστική περιγραφή (για τυφλούς και άτομα με προβλήματα όρασης) και με υπότιτλους (για κωφάλαλους και βαρήκοους). Οι προβολές αυτές πραγματοποιούνται, τόσο στις αίθουσες όσο και διαδικτυακά (on line), με την πιστοποίηση της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών.
Οι ταινίες αυτές είναι η κωμωδία «Μια τρελή οικογένεια» (1965) του Ντίνου Δημόπουλου, με τους Τζένη Καρέζη, Μαίρη Αρώνη, Αλέκο Αλεξανδράκη, Διονύση Παπαγιαννόπουλο, Λίλη Παπαγιάννη και μια από τις πιο αγαπημένες ταινίες του ελληνικού σινεμά, η ταινία επιστημονικής φαντασίας «Πρωινή περίπολος» (1987) του Νίκου Νικολαΐδη, με τους Μισέλ Βάλεϊ, Τάκη Σπυριδάκη, Παναγιώτη Θανασούλη.
Ανεπίσημα μεν, βραβεία δε
Ως γνωστόν το ελληνικό τμήμα δεν έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα, ωστόσο δίδονται μια σειρά από ανεπίσημα αλλά εξίσου σημαντικά βραβεία, όπως:
-Βραβείο Κοινού Fischer
-Βραβείο Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, σε πρωτοεμφανιζόμενο/η σκηνοθέτη/ιδα και βραβείο best location σε ελληνικές παραγωγές του επίσημου προγράμματος - Επίσημη Πρώτη
-1ο Βραβείο ΕΡΤ, σε ελληνική ταινία που επιλέγει η Διεθνής Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου
-2ο Βραβείο ΕΡΤ, σε ελληνικό πρότζεκτ του Agora Lab-Work in Progress
-Βραβείο Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου, σε ταινία η οποία «επιδεικνύει μια ολοκληρωμένη αισθητική πρόταση, προάγει την κινηματογραφική τέχνη και αναδεικνύει τις συγγένειές της με άλλες τέχνες»
-Βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI)
-Βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ). Το συγκεκριμένο βραβείο θα απονεμηθεί –κατόπιν απόφασης της ΠΕΚΚ– εφόσον οι συνθήκες επιτρέψουν τις προβολές στους φυσικούς τους χώρους, δηλαδή στις αίθουσες.
-Βραβεία Νεότητας (Καλύτερης Ταινίας και Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής), από επιτροπή φοιτητών των πανεπιστημίων της Θεσσαλονίκης.
Τα μέλη της γνωμοδοτικής επιτροπής, η οποία ανέλαβε το έργο της προεπιλογής των ταινιών του ελληνικού προγράμματος, ήταν: η σκηνοθέτιδα Ρηνιώ Δραγασάκη, ο παραγωγός Κωνσταντίνος Βασίλαρος και ο κριτικός κινηματογράφου Γιάννης Καντέας-Παπαδόπουλος.
Οι περισσότερες ελληνικές ταινίες, όπως αναφέρει η ενημέρωση από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, θα είναι διαθέσιμες και διαδικτυακά σε ειδική πλατφόρμα.