Το περασμένο Σάββατο οι Εργατικοί της Νέας Ζηλανδίας, με την Ζακίντα Άρντερν στην ηγεσία τους πανηγύρισαν την επανεκλογή τους στις βουλευτικές εκλογές. Οι Εργατικοί εξασφάλισαν 64 από τις 12Ο κοινοβουλευτικές έδρες και σημείωσαν τη μεγαλύτερη για αυτούς νίκη εδώ και 40 χρόνια. Το αποτέλεσμα επιτρέπει το σχηματισμό της πρώτη μονοκομματικής κυβέρνησης, από όταν η Νέα Ζηλανδία υιοθέτησε μικτό αναλογικό σύστημα. Παρόλα αυτά, η Ζακίντα Άρντερν δεν απέκλεισε τον σχηματισμό συγκυβέρνησης με τους Πράσινους.
Η διαχείριση του κορονοϊού καθόρισε το αποτέλεσμα των εκλογών. Με 2000 κρούσματα και 25 νεκρούς, το μοντέλο της Νέα Ζηλανδία θεωρείται ένα από τα πιο πετυχημένα στον κόσμο, ενώ ο διεθνής Τύπος πλέκει εγκώμιο στην Άρντερν για την ηγεσία της.
«Go hard, go early» (έγκαιρη και σε βάθος αντιμετώπιση, σε ελεύθερη μετάφραση) ήταν το μότο που συνόδευσε τη στρατηγική αντιμετώπισης της πανδημίας. Η στρατηγική αποσκοπούσε στην εξάλειψη του ιού από την κοινότητα και περιλάμβανε lockdown 7 εβδομάδων, μαζικά τεστ και ιχνηλάτηση. Παράλληλα, η κυβέρνηση κατάρτισε ένα σύστημα 4 βαθμών επικινδυνότητας, ώστε να ενημερώσει με σαφήνεια τους πολίτες τι αναμενόταν από αυτούς σε κάθε φάση εξέλιξης της πανδημίας. Σήμερα, τα σχολεία στην Νέα Ζηλανδία είναι ανοιχτά και η χρήση μάσκας προαιρετική, αλλά τα σύνορα για πολίτες τρίτων χωρών παραμένουν κλειστά.
Η Άρντερν ξεχώρισε για το ηγετικό της στιλ. Ντυμένη με καθημερινά ρούχα και με φόντο πότε την κρεβατοκάμαρα της και πότε άλλες γωνιές του σπιτιού της απαντούσε τα βράδια τις ερωτήσεις των πολιτών στο facebook live. Σε αντίθεση με άλλους πολιτικούς, όπως ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης που κάλεσαν τους πολίτες σε πόλεμο με τον αόρατο εχθρό, η Άρντερν συμβούλευε τους Νεοζηλανδούς να είναι καλοί και δυνατοί. Μήνυμα το οποίο κινητοποιεί την συμπόνια και την αλληλεγγύη, έναντι της επιθετικότητας και της υστερίας που μπορεί η τελευταία να ενεργοποιήσει. Και το οποίο εναρμονίζεται με την πολιτική της καλοσύνης, εκφράστρια της οποίας θεωρείται η Άρντερν.
Η στρατηγική αντιμετώπισης της πανδημίας είχε τη στήριξη της αντιπολίτευσης. Ωστόσο δέχτηκε κριτική από μια μικρή ομάδα επιστημόνων, που υποστήριξαν ότι τα μέτρα ήταν πιο αυστηρά από ό,τι χρειαζόταν. Η ομάδα αυτή φέρει την ονομασία «Plan B» και υποστηρίζει ότι η εξάλειψη του ιού αν και επιθυμητή, δεν είναι εφικτή. Ακόμα, αμφισβητούν τη χρησιμότητα του λοκντάουν και αντιπροτείνουν η κυβέρνηση να παρακολουθεί τον αντίκτυπο του ιού στο σύστημα υγείας και την απομόνωση των ευάλωτων ομάδων. Όπως φάνηκε και από το εκλογικό αποτέλεσμα, η απήχηση που είχαν στην κοινωνία οι θέσεις αυτές ήταν μικρή.
Όμως ο αντίκτυπος του λοκντάουν και του κλείσιμου των συνόρων στην οικονομία, σίγουρα δεν είναι αμελητέος. Το ΑΕΠ μειώθηκε για τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο 12,2% και η οικονομία έχει μπει σε φάση ύφεσης. Οι Εργατικοί παραμένουν, ωστόσο, αμετανόητοι. «Κατά τη γνώμη μου η διασφάλιση της δημόσιας υγείας είναι το πιο ισχυρό μέτρο και για την ανάκαμψη της οικονομίας» υποστήριζε σε προηγούμενες δηλώσεις του ο Γκραντ Ρομπερτσον, υπουργός οικονομικών της Νέας Ζηλανδίας. Παράλληλα, τον Ιούνιο η κυβέρνηση ανακοίνωσε τη δημιουργία ταμείου ανάκαμψης που θα χρηματοδοτήσει με 50 δισ. την επανεκκίνηση της οικονομίας. Τα 50 δισ. έρχονται ως προσθήκη στα μέτρα ύψους 12 δισ. που ανακοίνωσε η κυβέρνηση νωρίτερα. Για να βρεθούν οι πόροι για το ταμείο ανάκαμψης, θα καταφύγει στο δανεισμό και στην αύξηση της φορολογίας για τα υψηλότερα εισοδήματα και τις πολυεθνικές.
Οι Εργατικοί πριν τον κορονοϊό
Η απήχηση των Εργατικών πριν την έναρξη της πανδημίας ήταν μέτρια. Δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν την πανδημία, δεν τους έδιναν σαφές προβάδισμα. Οι αναλυτές αποδίδουν τη μέτρια δημοφιλία τους στο ότι δεν υλοποίησαν τις ριζοσπαστικές αλλαγές που είχαν υποσχεθεί.
Στις προηγούμενες εκλογές εκλέχτηκαν υποσχόμενοι να δημιουργήσουν μια οικονομία που θα υπηρετεί την ευημερία των πολιτών. Η καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας, η μείωση της εισοδηματικής ανισότητας και η επίλυση της στεγαστική κρίσης είχαν δεσπόζοντα ρόλο στο πρόγραμμα τους, αλλά η επίδοση τους ήταν κατώτερη των προσδοκιών.
Κατά τη διάρκεια της θητείας τους η παιδική φτώχεια παρέμεινε στο 13%, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε μόλις κατά 1,20 δολάρια την ώρα. Η κυβέρνηση, ακόμα, εγκατέλειψε τον αρχικό της στόχο να οικοδομήσει 100.000 σπίτια μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Στο τελευταίο ντιμπέιτ πριν τις εκλογές η Άρντερν ρωτήθηκε αν δεσμεύεται να φέρει ριζοσπαστικές αλλαγές αυτή τη φορά. Η ίδια υποστήριξε το κυβερνητικό της έργο και υπογράμμισε τη σημασία που έχει η διαμόρφωση συναινέσεων και συγκλίσεων. «Η αλλαγή προϋποθέτει να κάνουμε βήματα, ώστε να φέρουμε τον κόσμο κοντά μας. Αν θέλουμε αλλαγή διαρκείας θα πρέπει να οικοδομήσουμε συναινέσεις, έτσι ώστε οι αλλαγές να μην ξηλώνονται κάθε τρία χρόνια».
Τα αποτελέσματα των εκλογών έχουν καταστήσει τους Εργατικούς και την Άρντερν κυρίαρχους. Με την οικονομία σε ύφεση και τον πήχη να είναι ψηλά, η θητεία της προβλέπεται να είναι δύσκολη
Πηγές: BBC, The Guardian, New York Times