Η φριχτή δολοφονία του γάλλου εκπαιδευτικού Σαμουέλ Πατί στις 16 του περασμένου Οκτωβρίου από νεαρό τζιχαντιστή τροφοδότησε τις αγωνίες μιας χώρας που κουβαλά ακόμα το τραύμα των τρομοκρατικών επιθέσεων του 2015. Παρότι οι περισσότεροι/ες από εμάς δεν βρίσκαμε λόγια για να χαρακτηρίσουμε το αχαρακτήριστο, ο στενός κύκλος του Προέδρου Μακρόν δεν υπήρξε καθόλου φειδωλός: αντί να προσπαθήσει να μαλακώσει τις εντάσεις, έριξε λάδι στη φωτιά δημιουργώντας κλίμα καχυποψίας απέναντι στους μουσουλμάνους της Γαλλίας και στιγματίζοντας την αντίθεση της ριζοσπαστικής Αριστεράς και των πανεπιστημιακών, τους οποίους κατηγόρησε ότι εξοπλίζουν ηθικά τους τρομοκράτες.
Σε όλη τη διάρκεια της Προεδρίας του, ο Μακρόν δεν σταμάτησε να φιλοτεχνεί για τον εαυτό του την εικόνα του ισχυρού Προέδρου, ακόμη κα αν αυτό συνεπαγόταν τη θυσία των πολιτικών ελευθεριών. Αφιέρωσε υπερβολική ενέργεια για την κατοχύρωση της ατιμωρισίας των δυνάμεων της τάξης, η βία των οποίων απελευθερώθηκε εντός ενός κοινωνικού πλαισίου όλο και πιο διαβρωτικού: οι ακρωτηριασμοί που υπέστησαν οι οπαδοί των κίτρινων γιλέκων ανέρχονται σε δεκάδες. Όμως, την επαύριο της δολοφονίας του Σαμουέλ Πατί, η Προεδρία ανέβηκε επίπεδο όταν κατηγόρησε, χωρίς αποδείξεις, τις μουσουλμανικές οργανώσεις για συνεργασία με την τρομοκρατία, απειλώντας τες με διάλυση.
Στοχοποίηση
Η εκτελεστική εξουσία, δια του υπουργού Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν, θέλησε να χτυπήσει γρήγορα και δυνατά, αλιχτώντας παρέα με τους λύκους της ακροδεξιάς. Αντί να ενισχύσει τα μέσα των υπηρεσιών ασφάλειας για την επιτήρηση των ολιγάριθμων ατόμων που θεωρούνται ύποπτα να «περάσουν στην ενεργό δράση», αποφάσισε να στοχοποιήσει δυο εμβληματικές ομάδες της μουσουλμανικής κοινωνίας των πολιτών, βαφτίζοντάς τες «εχθρούς της Δημοκρατίας1»: την «Οργάνωση ενάντια στην ισλαμοφοβία στη Γαλλία» (CCIF: Collectif contre l’islamophobie en France) και τη φιλανθρωπική οργάνωση της μουσουλμανικής κοινότητας BarakaCity. Η επίθεση εναντίον όσων αγωνίζονται κατά της ισλαμοφοβίας στην Γαλλία και ενισχύουν, είτε ηθικά είτε υλικά, τους πιο αδύναμους μουσουλμάνους πολίτες, αποτελεί εφεξής το νέο εργαλείο για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Και αν η CCIF έχει τη δυνατότητα παροχής υποστήριξης από κάποιες σημαντικές οργανώσεις, κυρίως από τη Διεθνή Αμνηστία Γαλλίας2, προκειμένου να προετοιμαστεί ενόψει ενός δικαστικού μπρα ντε φερ με το κράτος, η BarakaCity δεν υπήρξε το ίδιο τυχερή, γιατί ένα διάταγμα έβαλε τέλος στην ύπαρξή της.
Μόνο όσοι/ες είναι τυφλοί/ές αρνούνται να δουν ότι η μέθοδος που επιλέχθηκε ως λύση δεν κάνει τίποτα άλλο από το να ρίχνει νερό στον μύλο της περιρρέουσας ισλαμοφοβικής σύγχυσης η οποία στοχεύει στην ταύτιση ολόκληρης της μουσουλμανικής κοινότητας με τους τζιχαντιστές. Και οφείλουμε να πούμε ότι η Αριστερά του μετασχηματισμού, με εξαίρεση το Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα (NPA), περί άλλα τυρβάζει, παρότι είναι και η ίδια στο στόχαστρο της κυβέρνησης. Δεν αρκούσε η καταδίκη της στοχοποίησης. Έπρεπε να καταδικάσει και τις απειλές διάλυσης των μουσουλμανικών οργανώσεων, ως το αποκορύφωμα της ισλαμοφοβίας που απειλεί τις πολιτικές ελευθερίες όλων μας.
Αναβίωση μακαρθισμού
Όσο για τους εχθρούς της ισότητας, αυτοί δεν έχουν τις ίδιες ευαισθησίες. Απόδειξη, οι συντονισμένες επιθέσεις του υπουργού Εθνικής Παιδείας Ζαν Μισέλ Μπλανκέ κατά της Ανυπότακτης Γαλλίας και των πανεπιστημιακών, αμφότεροι των οποίων κατηγορούνται για «ισλαμοαριστερισμό»3. Κατασκευασμένη από την ακροδεξιά και χρησιμοποιημένη κατά κόρον από τους πιο πιστούς υπασπιστές του Μακρόν, αυτή η κενή περιεχομένου έννοια, αποτελεί πλέον σημαία, με στόχο τη σίγαση της Αριστεράς και των διανοουμένων που παίρνουν κριτική θέση. Έτσι, η διεκδίκηση της ισότητας ανάμεσα σε όλους τους πολίτες, το αίτημα για επιστημονική ανάλυση της αιτίων των πολλαπλών καταπιέσεων που τέμνονται μεταξύ τους (ταξική, φυλετική, έμφυλη), κατηγορούνται ότι λειαίνουν το έδαφος του τζιχαντισμού. Αυτή η αναβίωση του μακαρθισμού δεν είναι καινούρια. Κυριαρχούσε εδώ και καιρό, αλλά σε πιο στενούς κύκλους. Και να που την υιοθέτησε η ψηλότερη βαθμίδα της κρατικής εξουσίας, προσπαθώντας να σιγήσει κάθε προοδευτική φωνή και χαιδεύοντας τα αυτιά της πιο ακραίας δεξιάς.
Τι απομένει σήμερα από την ελευθερία, την ισότητα και την αδελφοσύνη; Οι δημοκρατικές αξίες, έχοντας ήδη υποστεί τη φθορά που τους επέφεραν τρεις δεκαετίες ενίσχυσης των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, μοιάζουν πιο ταλαιπωρημένες από ποτέ. Οι πολιτικές δυνάμεις που αντιτίθενται στον νεοφιλελευθερισμό δεν έχουν πλέον την πολυτέλεια να στρέφουν το βλέμμα τους αλλού, τη στιγμή που ένα σημαντικό τμήμα του εθνικού κορμού -οι μουσουλμάνοι/ες- έχουν καταστεί ύποπτοι/ες από τα πιο ψηλά κλιμάκια του κράτους. Η πραγματική ισότητα όλων πρέπει να γίνει η νέα πολιτική τους πυξίδα.
Μετάφραση: Πόπη Αλεξοπούλου
Σημειώσεις:
1. www.lefigaro.fr/politique/decapitation-de-samuel-paty-darmanin-va-proposer-la-dissolution-du-ccif-et-de-barakacity-associations-ennemies-de-la-republique-20201019
2. www.amnesty.org/fr/latest/news/2020/11/france-is-not-the-free-speech-champion-it-says-it-is/
3. www.ouest-france.fr/politique/jean-michel-blanquer/jean-michel-blanquer-et-jean-luc-melenchon-s-echarpent-par-tweets-interposes-sur-la-laicite-7031021