Από την έναρξη της πανδημίας παρατηρείται μια μαζική μεταστροφή προς το ηλεκτρονικό εμπόριο. Η τάση αυτή είναι ευνοϊκή για τις εταιρείες-κολοσσούς που εδώ και χρόνια το μονοπωλούν. Συγκεκριμένα, η Amazon το 2020 σημείωσε 40% αύξηση πωλήσεων και τριπλασίασε τα κέρδη της. Η εκτόξευση των πωλήσεων συνεχίστηκε και τα Χριστούγεννα, αφού σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η εταιρεία, κατά τη διάρκεια της εορταστικής σεζόν δέχτηκε 1,5 δισεκατομμύριο παραγγελίες. Όσο όμως μεγαλώνει η σφαίρα επιρροής της, οι φωνές εναντίον της πληθαίνουν.
Ουκ ολίγες φορές έχει δεχτεί καταγγελίες η Amazon για τις εργασιακές συνθήκες, με τα εργατικά ατυχήματα στις αποθήκες της να είναι συχνό φαινόμενο. Γι’ αυτό το Εθνικό Συμβούλιο για Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία την κατατάσσει στη λίστα με τα πιο επικίνδυνα μέρη για να εργάζεται κανείς. Η μοίρα των εργαζομένων που παθαίνουν εργατικά ατυχήματα, τα οποία η διοίκηση θεωρεί ότι θα μπορούσαν να αποφευχθούν, είναι η εξής: οι πιο τυχεροί παίρνουν αποζημίωση και απολύονται, οι άτυχοι πάλι απολύονται χωρίς να αποζημιωθούν.
Εντατικοποίηση και τιμωρία
Τα ατυχήματα δεν είναι ασύνδετα με την προσήλωση της εταιρείας στην παραγωγικότητα. Οι εργαζόμενοι της Αmazon θυμίζουν τον εργάτη εργοστασίου, που έπαιξε ο Τσάπλιν στην ταινία «Μοντέρνοι Καιροί». Το σκάνερ μετρά καθημερινά την παραγωγικότητά τους, όταν ο ρυθμός εργασίας τους πέσει με κίνδυνο να μείνουν πίσω τους στέλνει προειδοποίηση. Το να μην συμπληρώσει κανείς το πλαφόν που του έχει ανατεθεί, είναι αιτία απόλυσης.
Ο ρυθμός εργασίας στις αποθήκες της Amazon, ύστερα από την έναρξη της πανδημίας έχει εντατικοποιηθεί. Οι εργαζόμενοι καλούνται πλέον να εργαστούν μέχρι και δώδεκα ώρες και για έξι ημέρες την εβδομάδα. «Δεν έχω δουλέψει ποτέ ξανά τόσο σκληρά στη ζωή μου, καθημερινά σπάμε ρεκόρ» δήλωνε εργαζόμενη σε αποθήκη της Amazon σε δημοσιογράφο της Guardian.
Παράλληλα, όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι διαμαρτύρονται για τις υγειονομικές συνθήκες. Σύμφωνα με την Amazon 20.000 εργαζόμενοι έχουν νοσήσει από κορονοϊό, ο αριθμός όμως ενδέχεται να είναι μεγαλύτερος. Η εταιρεία πήρε μέτρα για να περιοριστεί η διασπορά του ιού στις εγκαταστάσεις της. Οι εργαζόμενοι, ωστόσο, καταγγέλλουν ότι η προσήλωση της στην παραγωγικότητα παραμένει απαράλλακτη. Έτσι οι εργαζόμενοι καλούνται να ανταποκριθούν σε αντιφατικά προστάγματα. Από τη μία ζητούν να περιμένουν στην ουρά για να θερμομετρηθούν πριν ξεκινήσουν τη βάρδιά τους, από την άλλη τους επιβάλουν ποινές αν καθυστερήσουν. Αντίστοιχα, τους προτρέπουν να πλένουν συχνά τα χέρια τους, αλλά η παραγωγικότητά τους συνεχίζει να παρακολουθείται στενά και το πλαφόν παραμένει αμείωτο. Ακόμα, πολλοί εργαζόμενοι υποστηρίζουν ότι επικρατούν συνθήκες συνωστισμού στις αποθήκες, αφού για να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση η εταιρεία έκανε 450.000 νέες προσλήψεις.
Από την αρχή της πανδημίας, δεκάδες εργατικά συνδικάτα -τα οποία δεν αναγνωρίζει- και ομάδες εργαζομένων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη έχουν οργανώσει διαμαρτυρίες και απεργίες, με το αίτημα η εταιρεία να πάρει πιο αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από τον κορονοϊό. Μάλιστα, το γαλλικό συνδικάτο έκανε προσφυγή στο δικαστήριο και πέτυχε μια απρόσμενη νίκη. Το δικαστήριο απεφάνθη ότι η Amazon θα πρέπει να βελτιώσει τις υγειονομικές συνθήκες και τη διέταξε να δέχεται παραγγελίες μόνο για είδη πρώτης ανάγκης. Η εταιρεία έκρινε ότι «το να προσδιορίσει ποια προϊόντα αποτελούν είδη πρώτης ανάγκης ήταν εξαιρετικά περίπλοκο» και προτίμησε να κλείσει προσωρινά τις αποθήκες στην Γαλλία.
Μποϊκοτάζ
Στην Ευρώπη, όμως, δεν έχουν στραφεί μόνο οι εργαζόμενοι ενάντια της Amazon. Η μαζική μεταστροφή προς το ηλεκτρονικό εμπόριο διαγράφει μια νέα αναδιανομή πλούτου, που προκαλεί έντονες ανησυχίες. Θύματά της είναι κυρίως οι μικρότερες επιχειρήσεις, οι οποίες πριν την έναρξη της πανδημίας είχαν ισχνή ή ανύπαρκτη παρουσία στον ψηφιακό χώρο. Στην Γαλλία, ομάδα πολιτών ξεκίνησε συλλογή υπογραφών για μποϊκοτάρισμα της Amazon. Ανάμεσα στους πολίτες που υπογράφουν είναι και πολιτικά πρόσωπα, όπως η δήμαρχος του Παρισιού και ο δήμαρχος της Γκρενόμπλ. Οι ίδιοι σε δηλώσεις τους τους τελευταίους δύο μήνες έχουν καλέσει επανειλημμένα τους Γάλλους να στηρίξουν τα μαγαζιά της γειτονιάς τους αυτά τα Χριστούγεννα. Το παράδειγμα των γάλλων πολιτικών ακολούθησε και η δήμαρχος της Βαρκελώνης.