Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων/ΜΠΕ για το ΧΥΤΑ Φυλής και όχι η εξευγενισμένη περιγραφή «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Δυτικής Αττικής» έχει τεθεί για διαβούλευση, η οποία λήγει στις 3 Φεβρουαρίου 2021.
Η περιγραφή είναι σκοπίμως ανακριβής γιατί ούτε ολοκληρωμένη διαχείριση είναι, ούτε ο γεωγραφικός προσδιορισμός, Δυτική Αττική, ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Μιλάμε για το ΧΥΤΑ Φυλής (πρώην Χωματερή Άνω Λιοσίων) που λειτουργεί εδώ και 40 χρόνια στην ίδια περιοχή και που αν τελικά περάσει η επέκταση, περί αυτού πρόκειται, θα εξακολουθήσει να λειτουργεί για ακόμα 30 χρόνια.
Παράταση του περιβαλλοντικού χάους
Η ΜΠΕ που έχει κατατεθεί για την έγκριση ΑΕΠΟ στο κεφάλαιο «Επιπτώσεις στο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον» αναφέρει πως «Τα έργα της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής ως ήδη κατασκευασμένα και σε λειτουργία εδώ και πολλά έτη δεν μπορούν να μεταβάλουν περαιτέρω τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της περιοχής».
Με απλά λόγια, με τη ΜΠΕ σχεδιάζεται ο ΧΥΤΑ Φυλής, που λειτουργεί ήδη 40 χρόνια, αυτό το «…μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου, τουλάχιστον για τις επόμενες τρεις γενιές», θα εξακολουθήσει να λειτουργεί για δεκαετίες ακόμα, γιατί «ότι έγινε έγινε», γιατί τα πράγματα δεν μπορεί να γίνουν χειρότερα: «…τα έργα δεν μπορούν να μεταβάλλουν περαιτέρω τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της περιοχής…» αναφέρουν οι συντάκτες.
Ο ισχυρισμός των συντακτών της ΜΠΕ ότι «τα έργα της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής δεν επηρεάζει στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος (χλωρίδα, πανίδα, οικοσυστήματα), αφού ούτε καταλαμβάνει ούτε γειτνιάζει με προστατευόμενες περιοχές» δεν ισχύει. Ανατρέπεται από το «Ν.2742/1999: Χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη» και ειδικότερα με το άρθρο 21 «Καθορισμός ορίων ζωνών προστασίας του Όρους Αιγάλεω», με το οποίο, χαρακτηρίζεται όλη η περιοχή που καταλαμβάνει ο ΧΥΤΑ Φυλής, ως ζώνη απόλυτης προστασίας τύπου Α.
Γενικότερα, η λειτουργία ΧΥΤΑ Φυλής επηρεάζει δυσμενώς, εκτός από το φυσικό και το «πολιτιστικό περιβάλλον» (υπάρχει και τέτοιο), μιας και γειτνιάζει, βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής, με το αρχαίο Τείχος του Δέματος, το οποίο και έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος από το 2013.
Αναλυτικότερη κριτική, σημείο προς σημείο της ΜΠΕ, γίνεται στην οκτασέλιδη δημόσια παρέμβαση του «Δυτικού Μετώπου» το συμπέρασμα της οποίας θα μπορούσε να προσδιοριστεί με μια μόνο πρόταση: «Το περιεχόμενο της ΜΠΕ αλλοιώνει τις πραγματικές υποχρεώσεις του ΕΔΣΝΑ και νομιμοποιεί τη διαρκή επέκταση της εγκατάστασης».
Για ένα περίπου αιώνα είτε με τον όρο Χωματερή Άνω Λιοσίων, είτε με τον όρο ΧΥΤΑ Φυλής ή με τον εξευγενισμένο και παραπλανητικό όρο ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής στην περιοχή αυτή θα συγκεντρώνονται τα απορρίμματα ολόκληρης της Αττικής ή ακριβέστερα της μισής Ελλάδας, με τη διαχρονική «σιωπή των αμνών», μέσω των «Αντισταθμιστικών ωφελημάτων» με «Στόχο τη φθορά των συνειδήσεων» για να θυμηθούμε και τον Ρόζενταλ.
Δυστυχώς, επιβεβαιώνεται ότι οι πολιτικοί προϊστάμενοι και οι συντάκτες της ΜΠΕ είναι οι καλύτεροι μαθητές του υπομνήματος του Lawrence Summers (διευθύνων οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζα) «Οι φτωχοί ας φάνε τη ρύπανση» «Let them eat pollution». Ο Lawrence Summers, στο «ιστορικό» υπόμνημά του πρότεινε «την ενθάρρυνση για μεγαλύτερη μετανάστευση των ρυπογόνων βιομηχανιών προς τις υποανάπτυκτες χώρες…» (The Economist, 08.09.1992).
Αιτήματα – διεκδικήσεις
Την περίοδο που διανύουμε γίνεται μια προσπάθεια από το Δυτικό Μέτωπο, το Περιβαλλοντικό Δίκτυο, τους ΦΙΛΟΥΣ της ΦΥΣΗΣ και άλλων συλλογικοτήτων να αντικρούσουν αυτήν την απαράδεκτη κατάσταση της συνεχούς λειτουργίας και της συνεχούς επέκτασης του ΧΥΤΑ Φυλής αλλά και κατά της καύσης των σκουπιδιών. Μια προσπάθεια των ενεργών πολιτών για να «σταματήσουμε να τρώμε τη ρύπανση», «να αντιμετωπίσουμε τον περιβαλλοντικό ρατσισμό», με απόντες σχεδόν το σύνολο της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και ιδιαίτερα των Δήμων της Δυτικής Αθήνας – Αττικής.
Οι ΦτΦ συνυπογράφουν το κοινό κείμενο του Δυτικού Μετώπου και του Περιβαλλοντικού Δικτύου Αθήνας με το οποίο απαιτούμε:
• Άμεση διακοπή όλων των διαδικασιών επέκτασης των υφιστάμενων υποδομών στη Φυλή (ΧΥΤΑ, ΕΜΑΚ) και κατασκευής νέων μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων.
• Ανοιχτή δημόσια διαβούλευση με τους πολίτες, τους φορείς, τις συλλογικότητες και τα όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης για το περιεχόμενο του νέου ΠΕΣΔΑ Αττικής.
• Άμεσο και οριστικό κλείσιμο του συνόλου της εγκατάστασης της Φυλής.
• Ένταξη σε πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης της ευρύτερης περιοχής.
• Κατάργηση του διαβρωτικού μηχανισμού των αντισταθμιστικών «ωφελημάτων».
• Ακύρωση των χωροθετήσεων του ν. 3164/2003, κανένας νέος ΧΥΤΑ/Υ στη Δυτική Αττική.
• Άμεση δρομολόγηση της κατασκευής όλων των αναγκαίων υποδομών -με δίκαιη κατανομή των όποιων βαρών-, για την υλοποίηση ενός νέου συστήματος δημόσιας διαχείρισης των απορριμμάτων, που θα έχει βασικό στόχο τη μέγιστη δυνατή προδιαλογή και ανάκτηση υλικών -συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων νέων ΧΥΤΥ, με αυστηρή τήρηση όλων των περιβαλλοντικών διασφαλίσεων.
• Καμία μονάδα καύσης απορριμματογενών καυσίμων στην Αττική και στην υπόλοιπη χώρα.