Όποια μέρα κι αν ανοίξει κάποιος τις τοπικές εφημερίδες στα Γιάννενα ή ρίξει μια ματιά στους τοπικούς ιστότοπους, θα διαπιστώσει ότι θα υπάρχει τουλάχιστον μία δράση πολιτισμού στην πόλη που θα τον ενδιαφέρει. Είτε αυτή θα υλοποιείται από το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου, την Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, το Ίδρυμα Γκανή, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Αργυροχρυσοχοΐας, το Πανεπιστήμιο, είτε από τις δεκάδες επαγγελματικές ή ερασιτεχνικές καλλιτεχνικές ομάδες που ανθούν τα τελευταία χρόνια στην πόλη και στους γύρω Δήμους.
Ζούμε μέρες δημιουργίας. Χθες χορός, προχθές μουσική, εκθέσεις, ομιλίες, αξιόλογες θεατρικές ομάδες, ζωγράφοι, λογοτέχνες, γλύπτες, ομάδες πληροφορικής, οικολογικές ομάδες, παρουσιάζουν τη δουλειά τους σε πείσμα των καιρών ή αναζητούν τρόπους έκφρασης σε χώρους δημόσιους ή ιδιωτικούς, στους δρόμους και σε μπαράκια.
Υπάρχουν δράσεις πολιτισμού που ξαφνιάζουν με την ποιότητα, τη φαντασία και την ευρηματικότητα των συντελεστών, άλλες φορές όχι και τόσο, αλλά, όπως και να το κάνουμε, κάθε προσπάθεια είναι σημαντική και δεν μπορεί να περνά απαρατήρητη.
Τα Γιάννενα, τις καλές μέρες, όταν η πανδημία δεν είχε πλακώσει τα πάντα, ήταν 24h open. Το διαδίκτυο έκανε προσφάτως καλή δουλειά, αλλά ο πολιτισμός είναι ζωντανή σχέση, είναι σχέση ζεστή και παρηγορητική για τον άνθρωπο.
Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι ακόμη καλύτερα: Αν δινόταν προτεραιότητα στην ποιότητα, στο διαφορετικό, το πρωτοποριακό, αν έμειναν πίσω τα χιλιοπαρουσιασμένα θέματα και οι δράσεις που μεταφέρονται καμιά φορά από αλλού μηχανικά, αν εμπιστευόμασταν λίγο περισσότερο τη φαντασία, την έκρηξη της δημιουργικής σκέψης, αν οι επίσημοι φορείς πολιτισμού διέθεταν περισσότερα χρήματα, περιόριζαν την τυραννική γραφειοκρατική διαδικασία και ρίσκαραν λίγο περισσότερο, αν υπήρχαν μόνιμα διαθέσιμοι κάποιοι κατάλληλοι χώροι, νοικοκυρεμένοι κι εύκολα προσβάσιμοι από τους δημιουργούς που ψάχνουν εναγωνίως, πολλές φορές, να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Πολλά μπορούν να συμβούν ακόμη.
Ο πολιτισμός δεν είναι της πόλης, είναι του κόσμου ολάκερου και σαν τέτοιος θα ήταν καλό να περνά και από τα Γιάννενα. Η πόλη ανήκει στη μεγάλη εικόνα του κόσμου κι εκεί οφείλει να τείνει και η σκέψη των δημιουργών. Καλός ο Αλή πασάς, η κυρά Φροσύνη, και τα κλαρίνα, αλλά πέρασαν πολλά χρόνια από τότε, ο κόσμος αναπνέει σε άλλους ρυθμούς, η σκέψη φωτίζεται κι από άλλες γωνιές. Η κληρονομιά της πόλης είναι μοναδική, μας συντροφεύει έτσι και αλλιώς, τα μηνύματα της ξανοίγονται στο αύριο, η θέα είναι ξεχωριστή και μας περιμένει.
Τώρα που τα γρόσια λιγόστεψαν, ας μείνουν τουλάχιστον τα γράμματα στην πόλη, ας μην είμαστε και στα δύο πρώτοι…
Το νέο βιβλίο του Γιάννη Πάσχου «Φοβού τα βρέφη» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Περισπωμένη».