Η ίδρυση και η λειτουργία του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων πυροδότησε την ανάπτυξη στην περιοχή και συντέλεσε άμεσα στη συγκράτηση και προσέλκυση υψηλού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού, με την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, την ανάπτυξη καινοτόμων ερευνητικών και αναπτυξιακών δράσεων στους επιστημονικούς τομείς που θεραπεύει, την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών σε επιστημονικά πεδία αιχμής, την αποτελεσματική ενσωμάτωση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, καθώς και την προστασία και ανάδειξη του πολιτιστικού και πολιτισμικού δυναμικού της περιοχής.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων διαθέτει το κατάλληλο και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό για την ενίσχυση της έρευνας και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της σε όλους τους τομείς της Περιφερειακής Παραγωγής, καθώς και την υποστήριξη της τοπικής παραγωγικής βάσης στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα. Συνακόλουθα, ο τριτογενής τομέας της Ηπείρου ενισχύεται σημαντικά μέσω της αναβάθμισης της παραγωγικής βάσης και της προηγμένης τεχνογνωσίας που μπορεί να προσφέρει το Ίδρυμα στην υποστήριξη της έρευνας (βασικής, εφαρμοσμένης και βιομηχανικής) και της παραγωγής καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
Στο παραπάνω πλαίσιο, διαμορφώνονται και οι στόχοι του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε περιφερειακό επίπεδο, οι οποίοι αφορούν την υποστήριξη της Περιφέρειας Ηπείρου στην Προγραμματική Περίοδο 2020-2027, του Περιφερειακού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων και των λοιπών Νοσοκομειακών Μονάδων της Περιφέρειας Ηπείρου, των Δημόσιων Φορέων της Ηπείρου και την ενίσχυση του Επιστημονικού και Τεχνολογικού Πάρκου Ηπείρου (ΕΤΕΠΗ), της καινοτομίας και της νεανικής επιχειρηματικότητας και των επιχειρήσεων της περιοχής.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων πρωτοστάτησε στη διαδικασία συγκρότησης του ενιαίου χώρου εκπαίδευσης-έρευνας. Η ενσωμάτωση των τμημάτων και υποδομών του πρώην ΤΕΙ Ηπείρου στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τον Οκτώβριο του 2018, υλοποιήθηκε με υποδειγματικό τρόπο και ολοκλήρωσε την ακαδημαϊκή δομή του Ιδρύματος. Η διοικητική και εκπαιδευτική αναδιοργάνωση του Ιδρύματος με την ένταξη του διδακτικού-ερευνητικού προσωπικού στα νέα Τμήματα, που δημιουργήθηκαν, έχει γίνει πλήρως αποδεκτή από την πανεπιστημιακή κοινότητα και την κοινωνία της Ηπείρου. Στο νέο ίδρυμα σήμερα λειτουργούν 11 Σχολές, με 23 τμήματα, όπου φοιτούν πάνω από 30.000 φοιτητές και αποτελούν τη βάση της ανάπτυξης της έρευνας και της καινοτομίας για την περιοχή και χώρα μας.
Με την ενσωμάτωση του πρώην ΤΕΙ Ηπείρου στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ιδρύθηκαν δύο σημαντικές δομές έρευνας, καινοτομίας και ανάπτυξης για την Ήπειρο, α) το Πανεπιστημιακό Ερευνητικό Κέντρο (ΠΕΚ) με έξι θεματικά Ινστιτούτα, στα Ιωάννινα, και β) το Πρότυπο Αγροδιατροφικό Πάρκο Ηπείρου (ΠΑΤΕΠΗ), στην Άρτα. Τα κέντρα αυτά ήταν προτάσεις του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του πρώην ΤΕΙ Ηπείρου, αποφασίστηκαν και εξαγγέλθηκαν στο Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο της Ηπείρου, το 2018. Οι δομές αυτές καλούνται να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της Ηπείρου, συνδυάζοντας τους τομείς έρευνας και καινοτομίας της αγροδιατροφής, της ιατρικής, της βιολογίας, των υλικών, του περιβάλλοντος και της ενέργειας με εκείνους της αγροτικής οικονομίας, της ευεξίας, τουρισμού και των υποδομών.
Πρόσφατα είδε το φως της δημοσιότητας μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, η οποία δημοσιεύθηκε στο πλαίσιο παραγωγής των εθνικών στατιστικών στοιχείων για τις επιστημονικές δημοσιεύσεις των ελληνικών φορέων σε διεθνή περιοδικά για την περίοδο 2004-2018. Στη μελέτη αυτή, ένας σημαντικός δείκτης ποιότητας είναι ο λόγος του αριθμού των ετεροαναφορών προς τον αριθμό των δημοσιευμένων εργασιών που δείχνει την απήχηση αυτών στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Ως προς αυτόν τον δείκτη, τα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Κρήτης βρίσκονται στις πρώτες θέσεις. Όσον αφορά τους δείκτες που αναδεικνύουν την ακαδημαϊκή ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού στις Περιφέρειες της Ευρώπης και με βάση τα πληθυσμιακά δεδομένα των ελληνικών Περιφερειών, η Ήπειρος κατέχει την πρώτη θέση σε αριθμό δημοσιεύσεων και σε αριθμό αναφορών ανά 1.000 κατοίκους. Ακολουθούν οι Περιφέρειες Κρήτης, Αττικής, Δυτικής Ελλάδας, Κεντρικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας.
Τα ανωτέρω στοιχεία επιτρέπουν τον ισχυρισμό ότι σύμφωνα με καθιερωμένους δείκτες βιβλιομετρικών στοιχείων, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ως το μοναδικό ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Περιφέρειας Ηπείρου, συνεχίζει την παράδοση της ισχυρής παρουσίας στην έρευνα και επιστημονική δραστηριότητα.