Ο πρόεδρος Μακρόν 15 μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές, που θα γίνουν την άνοιξη του 2022, επιχειρεί να παγιδεύσει την πολιτική συζήτηση στα ζητήματα της «καθολικής ασφάλειας» και την «ενίσχυση των αρχών της δημοκρατίας». Δηλαδή την ενίσχυση του αγώνα κατά των αυτονομιστικών ομάδων.
Η τακτική αυτή εξελίσσεται σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία η χώρα συνεχίζει να βρίσκεται σε καραντίνα. Η οικονομική κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά. Όλοι οι δείκτες επιβεβαιώνουν αυτή την κατάσταση: τεράστια ελλείμματα, ύφεση, αύξηση του δημόσιου χρέους, εκτίναξη της ανεργίας και αβεβαιότητα. Σε αυτή τη συγκυρία, η δημόσια τηλεόραση FRANCE 2 οργάνωσε συζήτηση με τον υπουργό Εσωτερικών, από τη μία, Ζεράλ Νταρμανέν και, από την άλλη, την πρόεδρο του Εθνικού Συναγερμού, Μαρίν Λεπέν.
Το θέμα της συζήτησης υποτίθεται ότι ήταν το νομοσχέδιο για την «ενίσχυση της ασφάλειας της δημοκρατίας». Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που ήδη έχει, κατ’ αρχήν, ψηφιστεί με τεράστια πλειοψηφία από τη Βουλή. Δεν διαφέρει σε πολλά πράγματα από τον προηγούμενο νόμο για την «καθολική ασφάλεια», που περιείχε και το περίφημο άρθρο 24, το οποίο είχε προκαλέσει τεράστιες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις –ώστε η ίδια η κυβέρνηση αναγκάστηκε να το ανακαλέσει, χωρίς όμως να το αποσύρει οριστικά. «Η παράξενη αυτή τηλεοπτική συζήτηση» έδωσε τη δυνατότητα στον υπουργό Εσωτερικών να αντιμετωπίσει με ευγένεια και συγκαταβατικότητα την πρόεδρο του Εθνικού Συναγερμού», αναφέρει ο σχολιαστής του Νουβέλ Ομπσερβατέρ, Σερζ Ραφ, και συνεχίζει: «με τη συζήτηση αυτή, η Μαρίν Λεπέν είχε την ευκαιρία να μπει στην τροχιά του προεκλογικού της αγώνα από τώρα».
Οι αποχρώσεις της άκρας δεξιάς
Στη συζήτηση μεταξύ των δυνάμεων της δεξιάς και της άκρας δεξιάς, η Λεπέν άσκησε κριτική στο νομοσχέδιο, γιατί «με την εφαρμογή του μπορεί να παραβιαστεί η θρησκευτική πίστη… μια από τις θεμελιώδεις ελευθερίες… Ενώ ο ισλαμισμός δεν είναι μια θρησκεία, είναι μια ιδεολογία. Και σαν τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστεί». Ο κύριος υπουργός, αντί άλλης απάντησης, είπε πως «είναι εντυπωσιακό πώς αλλάξατε ριζικά την άποψή σας. Σας βρίσκω πολύ μετριοπαθή». Η Λεπέν από την πλευρά της δεν είχε κανένα λόγο να μην πει καλά λόγια για τον υπουργό: «έχω διαβάσει το βιβλίο σας με τίτλο “ισλαμισμός και αυτονομιστικές ομάδες” … και μάλιστα το προσυπογράφω».
Μεταναστευτικό
Στη συνέχεια η συζήτηση πέρασε στο μεταναστευτικό, το αγαπημένο θέμα της προέδρου του Εθνικού Συναγερμού, η οποία με αριθμούς και δείκτες τόνισε την ανάγκη να ενισχυθεί η πολιτική των αυστηρών ελέγχων και των απελάσεων. Για τα νεαρά άτομα που έχουν χαρακτηριστεί ως ύποπτα και μπορούν να μεταφέρουν πληροφορίες, βλάπτοντας άλλους πολίτες ή προκαλώντας ζημιές, πρότεινε να προχωρήσει η εφαρμογή της «κατ’ οίκον εκπαίδευσης». Και ακόμα, στο πλαίσιο αυτό, «θα πρέπει να απομακρυνθούν από τις δημόσιες βιβλιοθήκες τα βιβλία που διαδίδουν –εκούσια ή ακούσια– τον ισλαμισμό». Σε όλα αυτά ο υπουργός δεν είχε να αντιτείνει τίποτα, επανέλαβε όμως, πως «την βρίσκει πολύ ήρεμη» και, συμπλήρωσε, «φαίνεται να προετοιμάζεστε για τη μεγάλη συζήτηση των προεδρικών εκλογών». «Επειδή θα είμαι στο δεύτερο γύρο», απάντησε η Λεπέν και τον ευχαρίστησε γι’ αυτή την αναγνώριση.
Η λεπενοποίηση της πολιτικής
«Με την κωμωδία αυτή της Λεπέν και του υπουργού αποκαλύφθηκε η μασκαράτα και η αυταπάτη του προέδρου Μακρόν», έγραψε η Ουμανιτέ. Στη συνέχεια, όμως, αναφέρθηκε στον κίνδυνο λεπενοποίησης της πολιτικής ζωής όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και στην Ευρώπη, όπως ήδη συμβαίνει στην Ιταλία, με το ακροδεξιό κόμμα του Σαλβίνι να μετέχει στην κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι. Πέραν, όμως, από τα σχόλια που έγιναν στα ΜΜΕ, γεγονός είναι ότι οι δυο τηλεοπτικοί συνομιλητές έδειξαν τα αμοιβαία αισθήματα συμπάθειάς τους και, το σημαντικότερο, έγινε φανερό πως οι απόψεις τους συγκλίνουν σε πολλά ζητήματα. Μετά από αυτή τη συζήτηση τέθηκε το ερώτημα: γιατί η δημόσια τηλεόραση οργάνωσε μια τέτοια συζήτηση; «Πρόκειται για ένα λάθος ή ο πρόεδρος πιστεύει ότι με αντίπαλο τη Λεπέν στο δεύτερο γύρο θα κερδίσει τις εκλογές; Οπότε στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να θυμηθούμε την περίφημη φράση του Λένιν για τον “χρήσιμο ηλίθιο”…», αναφέρει ο αρθρογράφος του Νουβέλ Ομπσερβατέρ.
Εάν η βαθύτερη σκέψη του Μακρόν είναι να περιορίσει την πολιτική συζήτηση στα θέματα της ασφάλειας και του ισλαμισμού, για να κερδίσει ψηφοφόρους που ακολουθούν τη Λεπέν, για την πρόεδρο του Εθνικού Συναγερμού οι λόγοι είναι ουσιαστικότεροι. Να πετύχει το στόχο της. Δηλαδή να συνεχίσει τη διαδικασία «αποδαιμονοποίησης» του κόμματός της. Πρόκειται για μια διαδικασία που έχει ξεκινήσει πριν από αρκετά χρόνια, με την αλλαγή του ονόματος του κόμματος από Εθνικό Μέτωπο σε Εθνικό Συναγερμό και, τα τελευταία χρόνια, φιλοτεχνεί για την ίδια και το κόμμα της την εικόνα ότι είναι σοβαρή και έτοιμη να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες. Εξάλλου, γι’ αυτό δεν παρέλειψε να αναφέρει στη διάρκεια της συζήτησης ότι «είναι προσηλωμένη στις αρχές της δημοκρατίας». Με την τακτική αυτή θα κατορθώσει να ξεπεράσει το ανώτατο πλαφόν στη συγκέντρωση ψήφων, που φαίνεται -και πολλοί διατείνονται- ότι δεν μπορεί να καταφέρει. Οι δημοσκοπήσεις, όμως, δείχνουν πως μπορεί να συγκεντρώσει ένα μεγάλο ποσοστό, περίπου 46%, στο δεύτερο γύρο. Συνεπώς, τίποτε δεν μπορεί να προεξοφληθεί από τώρα με την κατάσταση που επικρατεί. Γιατί, όπως είπε η Σεσίλ Ντιφλό, διευθύντρια της OXFAM Γαλλίας: «το ενδεχόμενο μιας νίκης της Λεπέν δεν θα οφείλεται μόνο σε όσους μιλούν για τις ταυτότητες, αλλά και σε αυτούς που σήμερα περνάνε δύσκολες στιγμές. Να σημειωθεί ότι οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται κάτω από τα όρια της επιβίωσης και έχουν ανάγκη διατροφικής βοήθειας. Το 2018 ήταν τρία εκατομμύρια σε αυτή την κατάσταση. Για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο, θα πρέπει «τα κόμματα της αριστεράς να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους, αλλά και οι κοινωνικές, ανθρωπιστικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις, δηλαδή η κοινωνία των πολιτών να ενεργοποιηθεί».