Δεκάδες περιστατικά αστυνομικής βίας καταγράφηκαν στη διαδήλωση στη Νέα Σμύρνη. Διαδηλωτές καταγγέλλουν βασανιστήρια, κακοποίηση, απειλές. Δέκα ΕΔΕ διατάχθηκαν, χωρίς ακόμα καταδίκες. Η δράση της Δράση και των ομάδων κρούσης συνεχίζεται ανενόχλητη, ενώ ο κ. Χρυσοχοΐδης βαυκαλίζεται εξυγίανση.
Ενώ εδώ και δέκα μέρες, η ροή ειδήσεων των εναλλακτικών μέσων ενημέρωσης κατακλύζεται από μαρτυρίες περιστατικών αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη κάνει ό,τι μπορεί αρχικά να διαψεύσει κάθε καταγγελία, κατόπιν να εμφανίσει αναξιόπιστους τους καταγγέλλοντες και στο τέλος εκδίδει εντολή για Ένορκες Διοικητικές Εξετάσεις (ΕΔΕ). Δέκα ΕΔΕ διατάχθηκαν για όσα συνέβησαν στη διαδήλωση στη Νέα Σμύρνη στις 9 Μαρτίου 2021. «Αυτό και μόνο το γεγονός δείχνει πως τα περιστατικά βίας στην πρώτη γραμμή δεν είναι μεμονωμένα αλλά φαινόμενο με συστηματικό χαρακτήρα», τονίζει ο Γιώργος Παπανικολάου, αναπληρωτής καθηγητής εγκληματολογίας στο πανεπιστήμιο Teesside και συμπληρώνει πως «το υπουργείο το αρνείται, ενώ οι κάμερες το καταγράφουν. Από αυτή την άρνηση συνάγεται πολιτική κάλυψη».
Καθεστώς ασυλίας
Βέβαια, μία μία οι ΕΔΕ ολοκληρώνονται και αποφαίνονται πως όσα καταγράφονται σε κάμερα είναι οφθαλμαπάτη. Έτσι, οι «καταγγελίες για αστυνομικό που φέρεται να προέβαλε όπλο και να απείλησε διαδηλωτές» κατέρρευσαν, αφού ο αστυνομικός κρατούσε τα γάντια του, όπως αποφάνθηκε η ΕΔΕ. Η καταγγελία 18χρονης που «υποστηρίζει ότι την παρενόχλησαν σεξουαλικά αστυνομικοί των ΜΑΤ, την ξυλοκόπησαν και δεν της επέτρεψαν να την εξετάσει ιατρός» αρχειοθετήθηκε από το Εσωτερικών Υποθέσεων, αφού η καταγγέλλουσα δήλωσε ότι δεν επιθυμεί την ποινική δίωξη των αστυνομικών. Η υπόθεση με την ομάδα ΔΡΑΣΗ να φωνάζει «πάμε να τους γαμήσουμε, να τους σκοτώσουμε», σύμφωνα με τα εγκληματολογικά εργαστήρια ευσταθεί, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες δημοσιογράφων του αστυνομικού ρεπορτάζ «οι απειλές των αστυνομικών δεν συνιστούν ποινικό αδίκημα, αλλά μόνο πειθαρχικό», επομένως δεν θα διωχθούν οι αστυνομικοί. Όπως υπογραμμίζει η Νατάσα Τσουκαλά, αναπληρώτρια καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο πανεπιστήμιο Paris Saclay «Εάν δούμε το αποτέλεσμα των ΕΔΕ που έχουν διαταχθεί, στην πλειονότητά τους αρχειοθετούνται. Όταν καταλήγουν σε κυρώσεις, αυτές είναι ήπιες, αν όχι συμβολικές. Μην σταματάμε όμως μόνο στις ΕΔΕ, γιατί χάνουμε το δάσος από τα μάτια μας. Το εδραιωμένο καθεστώς ασυλίας υπάρχει και εκ μέρους της ελληνικής αστυνομίας και εκ μέρους της ελληνικής δικαιοσύνης, αφού στις ελάχιστες περιπτώσεις που ασκείται δίωξη, το δικαστικό σώμα αντιμετωπίζει με μεγάλη επιείκεια τους δράστες».
Επιχείρηση αναξιοπιστίας
Και ενώ φαίνεται πως η «παράδοση» των ΕΔΕ θα συνεχιστεί σε όλες τις περιπτώσεις, ο Άρης Παπαζαχαρουδάκης κλήθηκε να καταθέσει στο Εσωτερικών Υποθέσεων την Πέμπτη, όπως και έκανε, παρότι η ΕΛΑΣ μάλλον έχει προαποφασίσει το αποτέλεσμα, αφού προσπαθεί να τον εμφανίσει ως αναξιόπιστο λέγοντας πως «την ίδια καταγγελία για βασανιστήρια είχε κάνει ο κατηγορούμενος και όταν είχε συλληφθεί για βανδαλισμό στο πολιτικό γραφείο του Μ. Βαρβιτσιώτη» (!) και τονίζοντας «εμφατικά ότι σε ολόκληρο το διάστημα της μεταφοράς του στην ΓΑΔΑ αλλά και της κράτησής του δεν υπήρχε καν αιτίαση περί άδικης μεταχείρισης ούτε από τον ίδιο ούτε από την συνήγορό του». Επιγραμματικά να θυμίσουμε πως ο Α. Παπαζαχαρουδάκης καταγγέλλει πως απήχθη από κουκουλοφόρους χωρίς στολές και διακριτικά, βασανίστηκε στην ΓΑΔΑ για ώρες και φέρει τραύματα για αυτό που βεβαιώνουν ιατρικές γνωματεύσεις σε δημόσιο νοσοκομείο. Όπως μας διευκρίνισε η συνήγορός του Άννυ Παπαρούσου –και φυσικά οι αστυνομικές αρχές όφειλαν να γνωρίζουν- «ο συνήγορος κινείται με βάση την εντολή που έχει. Το χρόνο καταγγελίας επιλέγει αυτός που έχει υποστεί την κακοποίηση». Μάλιστα, ο νόμος δίνει περιθώριο τριών μηνών για να κατατεθεί μήνυση.
Ως αναξιόπιστη επιχειρείται να εμφανιστεί και η 18χρονη Έφη, η οποία κατήγγειλε από όταν ήταν κρατούμενη στη ΓΑΔΑ τον ξυλοδαρμό της, όπως και σεξουαλική παρενόχληση. Ο λόγος είναι πως φαίνεται σε βίντεο να ρίχνει μία κλωτσιά σε αστυνομικό που έχει ακινητοποιήσει στο δρόμο έναν φίλο της, προκειμένου να τον υπερασπιστεί. Έτσι, στη λογική του «προκάλεσε», αποσιωπάται η κακοποίησή της, η οποία επίσης βεβαιώνεται από ιατρικές γνωματεύσεις, ενώ έχει καταγραφεί και βιντεοληπτικά. Όπως μας ενημερώνει η συνήγορός της Άννυ Παπαρούσου «Η Έφη όσο ήταν κρατούμενη δήλωσε ότι δεν θέλει να κινηθεί νομικά εναντίον των αστυνομικών, αλλά θεωρητικά έχει ένα τρίμηνο να το σκεφτεί και να επανέλθει με μήνυση. Πώς έκλεισε έτσι άρον άρον αυτή η διερεύνηση; Από τη στιγμή που έχουν καταγραφεί αυτά τα περιστατικά και φαίνονται συγκεκριμένοι άνθρωποι να προβαίνουν σε αυτές τις συμπεριφορές, είναι πολύ εύκολο να αποδοθούν ευθύνες. Θα έπρεπε οι δικαστικές αρχές να ασχολούνται με αυτά τα θέματα και όχι ο πολίτης να σηκώσει το βάρος αυτής της καταγγελίας, παράλληλα με τη δίωξη που του έχει ασκηθεί. Άλλωστε, η Έφη όσα κατήγγειλε τα επανέλαβε στην ανακρίτρια και την εισαγγελέα. Θα έπρεπε, επομένως, να ασκηθεί αυτεπαγγέλτως δίωξη από τους αστυνομικούς. Ο αστυνομικός δεν έχει δικαίωμα να εκδικείται, να τιμωρεί και να βασανίζει.»
Μάλλον, όμως, ο αστυνομικός νιώθει ότι έχει αυτό το δικαίωμα, με τη στάση που τηρεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου. «Αν οι ένστολοι πίστευαν ότι θα υφίστανται κυρώσεις κάθε φορά που θα παραβίαζαν το νόμο, θα φρόντιζαν να μην παραβιάζουν το νόμο», υπογραμμίζει η Νατάσα Τσουκαλά τονίζοντας πως «Η πολιτεία και εμείς ως κοινωνία ελπίζουμε να αυτοπεριοριστούν. Όποιος δεν μπορεί ή δεν θέλει να αυτοπεριοριστεί δεν το κάνει. Η πολιτεία δεν θέτει όρια. Δεν ελέγχει.»
Χωρίς εκπαίδευση, με ιδέες
Και πέραν του ότι δεν ελέγχει, η πολιτεία δεν εκπαιδεύει και τους ένστολους. Στα ούτε δύο χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας έχουν προσληφθεί 3.000 ειδικοί φρουροί και επιπλέον 1.200 συνοριοφύλακες, ενώ τρέχει προκήρυξη για 1.300 ειδικούς φρουρούς που θα αποτελέσουν το αστυνομικό σώμα στα πανεπιστήμια. Όλοι αυτοί οι ένστολοι και ένοπλοι έχουν τύχει ενός ταχύρρυθμου σαρανταήμερου σεμιναρίου, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εκληφθεί ως «εκπαίδευση». Μάλιστα, ένα από τα προσόντα που μοριοδοτούνται στους ειδικούς φρουρούς είναι η ολοκλήρωση θητείας στις ένοπλες δυνάμεις. «Το ειδικές δυνάμεις σημαίνει έλξη προς τη βία» σημειώνει η Ν. Τσουκαλά, η οποία υπενθυμίζει πως στα ΜΑΤ η Χρυσή Αυγή είχε πάρει πολύ υψηλά ποσοστά στις εκλογές του 2015 και αυτό μας οδηγεί στο «να θεωρούμε εύλογα ότι στα ΜΑΤ υπάρχει υψηλός αριθμός ατόμων, που θεωρούν ιδεολογικούς τους αντιπάλους αριστερούς, αναρχικούς, και αντιεξουσιαστές.»
«Η βίαιη στάση των ομάδων ΔΡΑΣΗ, ΟΠΚΕ και ΜΑΤ απέναντι στους πολίτες, θα πλήξει ανεπανόρθωτα την αποτελεσματικότητα της αστυνομίας», συμπληρώνει ο Γ. Παπανικολάου: «Εάν τρωθεί η σχέση εμπιστοσύνης αστυνομίας κοινού, τότε θα πληγεί και η αποτελεσματικότητα της αστυνομίας στο κοινό έγκλημα, η οποία βασίζεται στη σχέση αστυνομίας πολιτών», καταλήγει και προτείνει την απόσυρση των ομάδων αυτών και την ταυτόχρονη σύσταση επιτροπής της Βουλής που θα αξιολογήσει συστηματικά τις πραγματικές ανάγκες στο πεδίο της αστυνομίας τάξης.
Μία τέτοια προσπάθεια ανακοίνωσε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, την περασμένη Πέμπτη, παρουσιάζοντας «τη Λευκή Βίβλο, το πολιτικό πλαίσιο, το οποίο θα οδηγήσει στη συνολική μεταρρύθμιση της αστυνόμευσης» και ανακοινώνοντας πως «η πρώτη αλλαγή αναμένεται σε δύο μήνες με τη δημιουργία σχεδίου νόμου για το νέο οργανόγραμμα και νέα εκπαιδευτική πολιτική που θα προκύπτουν από τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου». Και ενώ δεσμεύεται ο κ. Χρυσοχοΐδης για «ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο ασφάλειας μεταξύ πολιτών και υπουργείου Προστασίας του Πολίτη», οι ανεκπαίδευτοι αστυνομικοί δεν αποσύρονται από την πρώτη γραμμή, αντίθετα ετοιμάζονται πυρετωδώς να μπουν και στα πανεπιστήμια, για να χυθεί και άλλο λάδι στη φωτιά.
* * *
Προφυλακίσεις χωρίς στοιχεία;
Τρεις προφυλακίσεις διατάχθηκαν για την επίθεση που δέχτηκε ο αστυνομικός στη Νέα Σμύρνη. Μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί με βίντεο και καταθέσεις ότι ο ένας, ο αποκαλούμενος «Ινδιάνος» δεν ήταν καν στην περιοχή, ενώ ο βασικός μάρτυρας που εμφανίζεται έχει αποσύρει δύο φορές την κατάθεσή του. Παρά ταύτα, ο 30χρονος παραμένει πίσω από τα κάγκελα, κατηγορούμενος πως έριξε τον ειδικό φρουρό από τη μηχανή. Ο δεύτερος, ο 22χρονος, όπως και η οργάνωσή του (Μαζόφκα), έχει στοχοποιηθεί τουλάχιστον από τον Ιανουάριο, με την αντιτρομοκρατική να παρακολουθεί το κινητό του και να παραδίδει στις ανακριτικές και δικαστικές αρχές κοπτοραπτική διαλόγου που ουσιαστικά αποτελεί έκφραση γνώμης. Ο Ο.Μ. προφυλακίστηκε γιατί χρησιμοποίησε το πρώτο πληθυντικό είπε «εμείς», λες και δεν είναι γνωστό ότι υπάρχουν δύο αντίπαλα στρατόπεδα, η αστυνομία και οι διαδηλωτές.