Πολλές φορές τα γεγονότα είναι αναγγελίες σε ένα δελτίο ειδήσεων, ανάρτηση σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Κάποιες φορές όμως το γεγονός είναι εδώ. Όταν καλείς το ασθενοφόρο για τον καρκινοπαθή δικό σου άνθρωπο και έρχεται μετά από μιάμιση βασανιστική ώρα, όταν περιμένει ώρες στους διαδρόμους του νοσοκομείου με αβάσταχτο πόνο για να βρεθεί μια απλή κλίνη. Όταν τελικά καταφέρνει να μπει σε δωμάτιο αλλά το επισκεπτήριο είναι στα μουλωχτά. Όταν οι γιατροί και οι νοσηλευτές αγωνίζονται να κάνουν τα στοιχειώδη και δεν προφταίνουν. Για αρκετές βασανιστικές μέρες που τελικά είναι οι τελευταίες.
Οι τελευταίες μέρες του κυρίου Μανόλη, του πατέρα της δικής μας Τζέλας, ήταν αυτές. Στη μνήμη του αφιερώνουμε το κείμενο που ακολουθεί. Ενώνουμε τις φωνές μας με τους εργαζόμενους στην Υγεία, με τους χρόνια πάσχοντες που διεκδικούν αξιοπρέπεια. Στέλνουμε τη συμπαράστασή μας στις οικογένειες αυτών των αγωνιστών.
Σήμερα (31.03.21) που γράφονται αυτές οι γραμμές, ανακοινώθηκαν 3616 κρούσματα, με 76 θανάτους, 739 διασωληνωμένους ασθενείς στις ΜΕΘ (Μονάδες Εντατικής Θεραπείας) και πάνω από 100 συμπολίτες μας διασωληνωμένοι σε απλές κλίνες (περιμένοντας και αυτοί με τη σειρά τους ένα πολύτιμο κρεβάτι σε ΜΕΘ).
Αυτήν τη στιγμή έχουμε ένα σύστημα υγείας που ασχολείται πρακτικά μόνο με μία νόσο. Με την Cοvid-19. Το 2020 εκτοξεύτηκαν οι θάνατοι: 4.500 ήταν από Covid-19, πράγματι. Οι υπόλοιποι όμως, περίπου 7.000, ήταν από κοινά νοσήματα. Είναι άνθρωποι που (λόγω υπερβολικής ενασχόλησης με την Covid-19) δεν έτυχαν της περίθαλψης που τους αναλογούσε, τουλάχιστον σε ένα μεγάλο ποσοστό. Άνθρωποι, που παραμέλησαν τις εξετάσεις τους από τον φόβο μην κολλήσουν κορoνοϊό. Άνθρωποι, των οποία τα χειρουργεία ακυρώθηκαν και δεν τους δόθηκε ευκαιρία ζωής.
Ελπίζουμε φυσικά να μιλάμε σύντομα για την μετά-Covid εποχή. Μέχρι τότε όμως ας αναφερθούμε λίγο στους ανθρώπους που φεύγουν από κάποιο άλλο νόσημα, π.χ. τον καρκίνο. Σε αυτούς που κανείς τώρα τελευταία δεν αναφέρεται. Τους ήρωες δίπλα μας που παλεύουν για τη ζωή τους και τους ήρωες που βρίσκονται δίπλα τους και τους φροντίζουν, λόγο έλλειψης εξειδικευμένων δομών.
Ας μιλήσουμε λίγο για την Παρηγορητική Φροντίδα. Με τον όρο «παρηγορητική φροντίδα» περιγράφουμε το είδος της φαρμακευτικής (κυρίως, αλλά και όποιας άλλης) φροντίδας που παρέχεται συνήθως σε ασθενείς τελικού σταδίου και ειδικά καρκινοπαθών, για τους οποίους τα θεραπευτικά περιθώρια έχουν εξαντληθεί. Το ζητούμενο για αυτούς πλέον είναι η ομαλή και η κατά το δυνατόν ανώδυνη μετάβαση στη μοιραία κατάληξη.
Ο στόχος εδώ δεν είναι η θεραπεία. Ο στόχος είναι η καταπολέμηση και ανακούφιση κυρίως του μόνιμου, χρόνιου, έντονου και ανυπόφορου πόνου, που συνοδεύει τον καρκινοπαθή στο τελικό του στάδιο. Αλλά, και όχι μόνο πόνου: αντιμετώπιση λοιπών καθημερινών αναγκών, όπως σίτισης, πέψης (γαστροστομία, stent οισοφάγου, χοληδόχου πόρου), απεκκριτικών λειτουργιών (stent ουρητήρα, νεφροστομίες, κολοστομίες) ή και υποβοήθηση όρθιας στάσης, καθίσματος, βάδισης – για όσο είναι εφικτή. Αντιμετώπιση κατακλίσεων και καθημερινή φροντίδα υγιεινής του πάσχοντος, που πολλές φορές είναι μόνιμα κατάκοιτος. Τέλος, η ψυχολογική υποστήριξη ενός ασθενή τελικού σταδίου.
Λόγω έλλειψης εξειδικευμένων δομών αυτήν τη φροντίδα την αναλαμβάνει συνήθως η οικογένεια. Μια οικογένεια ήδη ταλαιπωρημένη και ένας ασθενής ήδη πολύ εξαντλημένος από την επώδυνη διαδρομή. Ο συνάνθρωπος μας εκείνη την εποχή έχει ανάγκη από ιδιαίτερη και εξατομικευμένη προσέγγιση, που περιλαμβάνει ειδικές δομές, σε όμορφο φιλικό περιβάλλον και ειδικευμένους ιατρούς, νοσηλευτές, όπως και συνοδούς τελικού σταδίου, που υπάρχουν στο εξωτερικό και έχουν έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο. Οφείλουμε το 2021 να μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι οι ασθενείς, που μπορεί να είναι η μητέρα, ο πατέρας, ο αδερφός, ο φίλος μας η οποιοσδήποτε άλλος, θα έχουν ομαλή μετάβαση, σεβόμενοι πάντοτε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Οι σύλλογοι ασθενών, όπως και εμείς, προσφέρουμε εθελοντικά ένα μεγάλο κομμάτι, συμπληρώνοντας ένα κενό της πολιτείας. Δεν μπορούμε όμως να την αναπληρώσουμε και ούτε θέλουμε να το κάνουμε αυτό. Μας έχει συμβεί να πηγαίνουμε μέσα στην νύχτα με εθελοντή ιατρό σε συνάνθρωπο μας, προσπαθώντας να διευκολύνουμε τη μετάβαση αυτήν. Αυτό που ζητάμε είναι να γίνουν ανάλογες δομές, που θα εξασφαλίσουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια μέχρι το τέλος.
Εμείς οι σύλλογοι παλεύουμε με όλες μας τις δυνάμεις μαζί για το δικαίωμα μας για ζωή. Όπου αυτό δεν είναι εφικτό, προσφέρουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με στόχο τη μέγιστη δυνατή διασφάλιση της ποιότητας ζωής και ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Το κείμενο αυτό το αφιερώνω σε όλους τους ήρωες που πάλεψαν με την νόσο και έφυγαν από κοντά μας, αυτούς που παλεύουν και τις οικογένειες που τους φροντίζουν, υποσχόμενη ότι εμείς οι σύλλογοι θα βρισκόμαστε πάντα δίπλα τους. Μαχόμενοι για το καλύτερο!