Παρουσίασε ο πρωθυπουργός το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0», προσπαθώντας να φτιάξει ένα κλίμα αισιοδοξίας για το μέλλον της χώρας, διευκρινίζοντας πως η ονομασία «παραπέμπει στην επανάσταση και στη νέα εποχή που έρχεται». Πώς αντιμετωπίζει ο ΣΥΡΙΖΑ αυτό το σχέδιο και ποια θα είναι η πρότασή του;
Το Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ εδώ και δύο μήνες έχει επεξεργαστεί σχέδιο αντιπρότασης για την αξιοποίηση των χρημάτων Ταμείου Ανάκαμψης, σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από αυτή που επιλέγει ο Κ. Μητσοτάκης. Όλη η στρατηγική της κυβέρνησης βασίζεται στην έκθεση Πισσαρίδη, σε τέσσερις βασικούς στρατηγικούς άξονες, κοινωνικά επιζήμιους και οικονομικά αναποτελεσματικούς. Ο πρώτος είναι η ιδιωτικοποίηση του επικουρικού πυλώνα της κοινωνικής ασφάλισης, με την κυβέρνηση να επιδιώκει να χρησιμοποιήσει ευρωπαϊκούς πόρους για να καλύψει τη «χασούρα» του Δημοσίου και τα υπερκέρδη ιδιωτικών ασφαλιστικών υπηρεσιών. Ο δεύτερος, που εμφανίζεται ως δήθεν επενδυτικό κίνητρο, είναι η μείωση μισθών και η εκκαθάριση εργασιακών δικαιωμάτων. Ο τρίτος είναι οι μαζικές ιδιωτικοποιήσεις και ο τέταρτος αφορά χρηματοδοτήσεις μεγάλων έργων, προς εξυπηρέτηση πολύ μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Σε αυτή τη λογική βασίζεται η στρατηγική της κυβέρνησης, για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και θεωρώ ότι, εφόσον δεν ανατραπεί, θα είναι μια χαμένη ευκαιρία για την πραγματική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας σε στέρεες βάσεις.
Την εβδομάδα που μας πέρασε, με 187 «ναι» υπερψηφίστηκε η σύσταση προανακρτικής επιτροπής κατά του Νίκου Παππά, σε σχέση με το νόμο για τις τηλεοπτικές άδειες του 2016. Πώς σχολιάζεις αυτή την εξέλιξη;
«Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν». Επί αρκετά χρόνια ζήσαμε σωρεία απειλών και δημοσιευμάτων, μια απίστευτη οχλαγωγία γύρω από την περιβόητη υπόθεση Καλογρίτσα και το δήθεν μεγάλο σκάνδαλο του ΣΥΡΙΖΑ. Τελικά αυτό που ήρθε στη Βουλή, απέδειξε τη γελοιότητα αυτής της παραφιλολογίας. Έχουμε μια κατηγορία, η οποία στηρίζεται στο σύνολό της, στις αντιφατικές καταθέσεις του κ. Καλογρίτσα, τον οποίο μέχρι πριν λίγους μήνες χαρακτήριζε ως «απατεώνα» η κυβέρνηση. Σήμερα, τον καθιστά αξιόπιστο μάρτυρα, ο οποίος υποτίθεται ότι θα αναδείξει τη σκανδαλώδη φύση της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Αν διαβάσει κανείς τις καταθέσεις, θα δει ότι έχουμε να κάνουμε με κατηγορίες πολιτικά ανόητες, νομικά αστείες και πραγματολογικά πλήρως αντιφατικές. Τελικά, νομίζω ότι ο λόγος που η ΝΔ προχώρησε στη σύσταση της προανακριτικής επιτροπής ήταν για να επιχειρήσει να αλλάξει την ατζέντα, σε σχέση με την πανδημία, και γιατί έχει ένα ανεξόφλητο γραμμάτιο προς τους καναλάρχες, καθώς αμφότεροι δεν πρόκειται να συγχωρέσουν στον ΣΥΡΙΖΑ το γεγονός ότι ρύθμισε ένα τοπίο αρρύθμιστο για 35 χρόνια, και έβαλε τους καναλάρχες να πληρώσουν.
Η διαχείριση της πανδημίας, κατά τη γνώμη σου, είναι μεροληπτική, είναι αποτυχημένη ή έχουν γίνει εύλογα λάθη, ελλείψει εμπειρίας;
Πρόκειται για στρατηγική αποτυχία. Είναι αντίληψη η μη ενίσχυση του ΕΣΥ και η μετατροπή του σε σύστημα της μίας νόσου, ώστε να δημιουργηθούν ροές ασθενών στην ιδιωτική υγεία. Είναι επιλογή η μη ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, διότι στόχος είναι η ιδιωτικοποίησή τους. Είναι προς ικανοποίηση των εργοδοτών ο μηδαμινός έλεγχος των χώρων εργασίας. Πέραν της όποιας τεχνοκρατικής και διαχειριστικής ανεπάρκειας, κατά κύριο λόγο πρόκειται για μία αποτυχία μοντέλου κοινωνικής οργάνωσης και προτεραιοτήτων, για μία αποτυχία ιδεών. Το μεγάλο πρόβλημα από τον αλλοπρόσαλλο τρόπο που κινείται η κυβέρνηση είναι ότι δημιουργεί έλλειμμα εμπιστοσύνης στους πολίτες, για τα μέτρα που παίρνονται κάθε φορά.
Δεν είναι λίγες φορές που η κυβέρνηση έχει κατηγορηθεί από την αντιπολίτευση για αλαζονεία της εξουσίας. Πιστεύεις ότι αυτός είναι ο λόγος που εμφανίζει μια δημοσκοπική φθορά;
Ο προσδιορισμός που χαρακτηρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια την κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν είναι απλώς αλαζονεία, αλλά λουδοβικισμός. Οι κανόνες δεν ισχύουν για τους ίδιους, παρά μόνο για τους πολίτες/υπηκόους, όπως φάνηκε ανάγλυφα και με την πρόσφατη δήλωση της κ. Μπακογιάννη και προηγούμενα με την Ικαρία και την Πάρνηθα. Την ίδια στιγμή που έχουμε μια κοινωνία εγκλείστων, οι υπουργοί της κυβέρνησης Μητσοτάκη και ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχουν το θράσος να εμφανίζουν ένα success story. Είναι σαν να έχει χαθεί πλήρως η επαφή με την κοινωνική πραγματικότητα, όπως συνέβαινε στις αυλές των αυτοκρατόρων αλλά αυτό ευτυχώς συνήθως κατέληγε σε μεγάλες πολιτικές ανατροπές. Νομίζω ότι αυτό θα συμβεί και τώρα. Δημιουργείται έντονη κοινωνική δυσαρέσκεια και κινητοποιούνται δημοκρατικά αντανακλαστικά. Ταυτόχρονα, όσο ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει αιχμηρά, μαχητικά, πολιτικά να αναδεικνύει όλα τα ζητήματα, θα ενισχύεται. Με δεδομένο ότι ο πολιτικός χρόνος έχει πυκνώσει, θεωρώ ότι πολύ σύντομα θα ανατραπεί ο πολιτικός συσχετισμός που διαμορφώθηκε στη χώρα, τον Ιούλιο του 2019.
Προς το παρόν, παρότι πράγματι καταγράφεται κοινωνική δυσαρέσκεια, δεν φαίνεται δημοσκοπικά να ενισχύεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν μπορεί να εμπνεύσει; Μήπως υπάρχουν ευθύνες στην πολιτική και την αντιπολίτευση που ασκεί;
Στις τελευταίες μετρήσεις έχει αρχίσει να καταγράφεται μια ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ, όχι αυτή που θα θέλαμε, αλλά πρόκειται για μια σαφή τάση. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ένα στρατηγικό προσανατολισμό με το τρίπτυχο της ενίσχυσης του ΕΣΥ, μια εναλλακτικής οικονομικής πολιτικής και της υπεράσπισης των δημοκρατικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Όσο επιμένουμε σε αυτή τη στρατηγική, θα φανεί και στις δημοσκοπικές μετρήσεις. Οι πολιτικές μετατοπίσεις και οι πολιτικές αλλαγές δεν έρχονται από τη μία μέρα στην άλλη. Προϋποθέτουν κοινωνικές διεργασίες και υπομονή. Γνωρίζουμε πως η κυβέρνηση έχει μπει σε έναν κύκλο αναντίστρεπτης φθοράς, καθώς η πλειοψηφία των ανθρώπων λένε ότι τα πράγματα δεν πηγαίνουν προς τη σωστή κατεύθυνση. Είναι πιθανό η κυβέρνηση να επιχειρήσει να αποδράσει. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αντιμετωπίσουμε σαν μια χρυσή ευκαιρία να διαμορφωθεί μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία, υπέρ μιας αριστερής και προοδευτικής διακυβέρνησης. Αυτό είναι και το πολύ μεγάλο στοίχημα από εδώ και στο εξής.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ εντάσσεται σε αυτή την προσπάθεια; Θεωρείς ότι αξιοποιείται επαρκώς και πως είναι ενήμερος ο κόσμος, για να πάρει θέση;
Υπάρχουν δύο επίπεδα στο προγραμματικό. Το πρώτο είναι το επίπεδο στρατηγικών πολιτικών θέσεων, και αντικατοπτρίζεται στην πρόταση που κατέθεσε η Επιτροπή Προγράμματος, ενέκρινε το Πολιτικό Συμβούλιο και συζητείται στις Οργανώσεις Μελών, αλλά και στην κοινωνία. Το δεύτερο επίπεδο αφορά τα άμεσα μέτρα, τα οποία επεξεργάζονται εξονυχιστικά τα πολιτικά όργανα του κόμματος. Σε αυτό το επίπεδο εντάσσονται οι προτάσεις Μένουμε Όρθιοι Ι και ΙΙ και η πρόταση για το νέο ΕΣΥ, που έχουμε ήδη παρουσιάσει, όπως και η πρόταση για το ιδιωτικό χρέος, που θα κατατεθεί τις επόμενες εβδομάδες. Γνωρίζουμε πως έχει δημιουργηθεί στα ΜΜΕ ένα εξαιρετικά προβληματικό καθεστώς, καθώς έχει εξαφανιστεί οποιαδήποτε διαφορετική φωνή, ωστόσο νομίζω ότι μέσω εναλλακτικών πηγών πληροφόρησης και μέσω των δράσεων του ΣΥΡΙΖΑ, οι προτάσεις φτάνουν στην κοινωνία. Δεν είμαστε απολύτως ευχαριστημένοι, όμως νομίζω ότι η προσπάθειά μας έχει αρχίσει να παράγει τα αποτελέσματά της στην κοινωνία και τον πολιτικό συσχετισμό.
Ποιες οι σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με τα κόμματα της αντιπολίτευσης; Το προηγούμενο διάστημα υπήρξε μια προσπάθεια συνεννόησης απέναντι στον αυταρχισμό και την καταστολή. Την περασμένη εβδομάδα, ο γραμματέας του ΜΕΡΑ25 επιτέθηκε σφοδρά στον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το ΚΙΝΑΛ υπερψήφισε την προανακριτική επιτροπή για τον Ν. Παππά.
Είναι κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως έχει αποφασιστεί και στο Πολιτικό Συμβούλιο, η επιδίωξη συγκλίσεων της αντιπολίτευσης, στο ρυθμό της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση. Όπου, δηλαδή υπάρχουν μεγάλα διακυβεύματα, επιδιώκουμε συγκλίσεις είτε αμυντικού, απέναντι σε κάποιο νομοσχέδιο, είτε επιθετικού χαρακτήρα. Από εκεί και πέρα, το κάθε κόμμα επιδιώκει να διαφοροποιηθεί, να απευθυνθεί στα στρώματα που θέλει να εκπροσωπήσει. Το θέμα είναι αν το κάνει με έναν τρόπο που βοηθά τη μάχη απέναντι στη ΝΔ ή αν την ενισχύει. Νομίζω ότι ο τρόπος με τον οποίο ανέδειξε μια σειρά από θέματα ο Γ. Βαρουφάκης το προηγούμενο διάστημα, ιδιαίτερα με τις συκοφαντίες που ξεστόμισε απέναντι στον Γ. Δραγασάκη, οι οποίες έχουν απαντηθεί, στην πραγματικότητα δεν βοηθούν την ενίσχυση των αμυντικών θέσεων και των διεκδικήσεων. Όσον αφορά το ΚΙΝΑΛ, τα πράγματα είναι εδώ και πολύ καιρό εξαιρετικά αντιφατικά, καθώς το κόμμα είναι βαθύτατα διχασμένο. Υπάρχει μια τάση στο ΚΙΝΑΛ, η οποία είναι σαφώς διαφοροποιημένη από την ηγεσία της και αρνείται να υποστηρίξει τις πολιτικές Μητσοτάκη. Υπάρχει και ένα μεγάλο τμήμα στο ΚΙΝΑΛ, το οποίο σε κάθε ευκαιρία λειτουργεί σαν δεκανίκι της κυβέρνησης. Αυτό είναι μια αντίφαση που το ΚΙΝΑΛ πρέπει να επιλύσει, διότι η πολιτική δεν συγχωρά τέτοιου τύπου θεμελιώδεις αντιφάσεις. Κάποια στιγμή πρέπει να διαλέξει σε ποια όχθη είναι.
Ο ΣΥΡΙΖΑ γιατί υπερψήφισε τη νέα σύμβαση για το Ελληνικό, η οποία στην ουσία ακύρωνε όσα κατάφερε με διαπραγμάτευση υπέρ του δημόσιου χώρου επί δικής του διακυβέρνησης;
Συζητήθηκε η στάση του κόμματος στο πολιτικό κέντρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, εξέφρασαν όλοι τις απόψεις τους και αυτό που καταλήξαμε ήταν ότι πρώτον δεν θέλουμε να καταγραφεί μια θέση η οποία θα υποδήλωνε ή θα μπορούσε να παρερμηνευτεί ότι είμαστε εναντίον της επένδυσης. Αυτό ήταν ένα ζήτημα αξιοπιστίας για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος επί δικής του διακυβέρνησης επιδίωξε να γίνει η επένδυση, πετυχαίνοντας σε μεγάλο βαθμό τον εξορθολογισμό της απαράδεκτης σύμβασης της κυβέρνησης Σαμαρά. Από εκεί και πέρα, καταψηφίσαμε τα άρθρα 1 και 5 της νέας ρύθμισης, τα οποία άλλαζαν σε κάποια σημεία όσα είχαμε επιτύχει ως κυβέρνηση.
Μετά τις συνδιασκέψεις και την εκλογή οργάνων, ποιος ο προγραμματισμός του ΣΥΡΙΖΑ; Τι να αναμένεται από την προγραμματική συνδιάσκεψη;
Κατά τη γνώμη μου, οι συνδιασκέψεις ήταν μια πολύ μεγάλη επιτυχία. Συμμετείχαν διαδικτυακά πάνω από 16.000 αντιπρόσωποι και αυτό είναι ενδεικτικό της ανάγκης του κόσμου του ΣΥΡΙΖΑ να συμμετέχει στις διαδικασίες, με δημοκρατικό τρόπο. Ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία με δεδομένους τους περιορισμούς της πανδημίας, αλλά ταυτόχρονα και μια διαδικασία που οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε ψηφιακό άλμα. Το γεγονός ότι 800 οργανώσεις μελών συνεδρίασαν διαδικτυακά, με ικανοποιητική συμμετοχή, και στη συνέχεια διενεργήθηκαν συνδιασκέψεις, όπου συζητήθηκε ο απολογισμός των νομαρχιακών επιτροπών, ο προγραμματισμός τους και πολιτικά ζητήματα της συγκυρίας που αφορούν τη στρατηγική κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι μια μεγάλη παρακαταθήκη για το κόμμα μας. Τα επόμενα βήματα είναι δύο. Πρώτον, εξωστρέφεια. Δηλαδή, συγκρότηση των νέων οργάνων, ώστε να λειτουργήσουν οι οργανώσεις μελών, να βγουν στην κοινωνία και να παράξουν πολιτικά γεγονότα. Δεύτερον, προγραμματική συζήτηση, ενόψει της συνδιάσκεψης, η οποία θα γίνει πριν το καλοκαίρι. Στόχος είναι συζητήσουμε το πρόγραμμα, ώστε να γίνει ακόμα πιο κρουστικό και να διαβουλευτούμε με την κοινωνία. Σε αυτή την κατεύθυνση οργανώνονται τηλεδιασκέψεις, διαδικτυακές εκδηλώσεις και συζητήσεις. Όλα αυτά φτιάχνουν την πρώτη ύλη των πολιτικών μας στοχεύσεων για το επόμενο διάστημα. Να μπούμε δηλαδή σε θέση μάχης.