Το αποτέλεσμα των εκλογών στη Βουλγαρία θα μπορούσε να αποτελεί μια εικόνα από το μέλλον και για άλλες χώρες της Ευρώπη. Δείχνει ακριβώς τι μπορεί να συμβεί όταν η υγειονομική και κοινωνική κρίση, που γέννησε η πανδημία, «παντρεύεται» με την προϋπάρχουσα δυσαρέσεκεια για ένα σύστημα που θεωρείται διεφθαρμένο και φτιάχνει ένα εκρηκτικό μείγμα. Η γειτονική μας χώρα θεωρείται η φτωχότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις αξιολόγησης σε ό,τι έχει να κάνει με τη διαπλοκή οικονομικών συμφερόντων με την εξουσία και τον ασφυκτικό έλεγχο του Τύπου από την κυβέρνηση. Μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας αντιμετωπίζουν αυτές τις μέρες την απειλή μιας θανάσιμης ασθένειας, απέναντι στην οποία νοιώθουν ανυπεράσπιστα και ταυτόχρονα βιώνουν και ένα τσουνάμι νέας φτωχοποίησης τους, εξαιτίας του περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας.
Τι είδαμε στις εκλογές της Κυριακής; Η συμμετοχή έπεσε σε «αστεία» επίπεδα για μια δημοκρατία (48%) κάτι που δεν πρέπει να αποδοθεί μόνο στις δυσκολίες μιας ψηφοφορίας εν μέσω πανδημίας, αλλά και με τη γενικότερη «αποστασιοποίηση» της κοινωνίας από το πολιτικό σύστημα. Ο «νικητής» Μπορίσοφ συγκέντρωσε μόλις το 25% αυτών των ψήφων και δεν είναι τυχαίο ότι στις πρώτες του μετεκλογικές δηλώσεις έκανε λόγο για μια κυβέρνηση τεχνοκρατών. Ισως να έχει στο μυαλό του μια «λύση Ντράγκι», η οποία όμως δεν θα τον ξεκόψει από τους «αρμούς της εξουσίας». Από την άλλη, είδαμε και πολυδιάσπαση του κομματικού τοπίου, με την εμφάνιση κάποιων νέων δυνάμεων, που επικαλούνται «κινηματικό» χαρακτήρα και αρνούνται να αποδώσουν στον εαυτό τους ένα ιδεολογικό πρόσημο.
Ουσιαστικά το πολιτικό σύστημα δείχνει να καταρρέει, χωρίς πάντως να αποκλείεται η υποψία ότι θα επιχειρηθεί απλώς μια αλλαγή βιτρίνας, που θα στοχεύει να κατευνάσει μια οργισμένη και απεγνωσμένη κοινωνία. Αξίζει να σημειώσει κανείς επίσης ότι το κύμα διαδηλώσεων κατά του διεφθαρμένου και αυταρχικού Μπορίσοφ, που είχε φανεί να κορυφώνεται το περασμένο καλοκαίρι, έχει πλέον ατονήσει. Οι πολίτες επέστρεψαν στα σπίτια τους και δείχνουν να μην πιστεύουν πια στην ίδια τη δυναμική τους.
Η κατάσταση στη Βουλγαρία είναι ίσως ακραία και κάποιοι πιστεύουν ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ως προάγγελος πιθανών εξελίξεων για την υπόλοιπη Ευρώπη. Αλλά όταν το ίδιο το ΔΝΤ προειδοποιεί για τη διόγκωση των κοινωνικών ανισοτήτων στις χώρες της ΕΕ και όταν αρκετά από τα πολιτικά συστήματα της παρουσιάζουν «εκθετικές τάσεις» αστάθειας, ίσως μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτά, που συμβαίνουν στη Σόφια να αξίζει τον κόπο.