Τι προτείνει η Εθνική Επιτροπή για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+

Τον περασμένο Μάρτιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε τη σύσταση Εθνικής Επιτροπής για τη σύνταξη Εθνικής Στρατηγικής για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Η κυβέρνηση προχώρησε σε αυτήν την απόφαση κινούμενη στo πλαίσιo της πρώτης ενωσιακής στρατηγικής για την ισότητα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο. Η Εθνική Επιτροπή απαρτίζεται από τις Κατερίνα Φουντεδάκη και Λίνα Παπαδοπούλου, από την ακαδημαϊκή κοινότητα, Μαρίνα Γαλανού, Στέλλα Μπελιά και Απόστολο Καραμπαΐρη, από την κοινωνία των πολιτών, και Πάνο Αλεξανδρή και Αλέξη Πατέλη, από την κυβέρνηση. Πρόεδρος ορίστηκε ο Λίνος Αλέξανδρος Σισιλιάνος, πρώην Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η «Εποχή» συζήτησε με τα τρία μέλη από την κοινωνία των πολιτών για τους στόχους της Επιτροπής και το σημείο που βρίσκονται σήμερα τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.

Μαρίνα Γαλανού,
πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ)

Πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η Επιτροπή, ποιος θα είναι ο ρόλος της και με ποιες συγκεκριμένες προτάσεις θα εκφραστούν οι επιδιώξεις σας;

Η Επιτροπή στόχο έχει να συντάξει ένα σχέδιο, ένα πόρισμα, που θα προτείνει στην Κυβέρνηση συγκεκριμένα μέτρα με σκοπό την προαγωγή της ίσης μεταχείρισης όλων, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, έκφρασης, ταυτότητας και χαρακτηριστικών φύλου. Έχει ήδη ξεκινήσει τις συνεδριάσεις της και ο στόχος είναι να έχουμε καταλήξει τον Ιούνιο σε ένα πόρισμα. Εμείς θα προτείνουμε, και από εκεί και πέρα είναι ευθύνη της Κυβέρνησης τί θα υλοποιήσει και με ποιόν τρόπο. Δεν είναι νομοπαρασκευαστική επιτροπή, έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα. Ο δικός μας ρόλος είναι να προσπαθήσουμε οι προτάσεις που θα εκφραστούν στο τελικό πόρισμα, να αφορούν όλο το φάσμα των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων. Προσωπικά θα επιδιώξω να συμπεριληφθούν η επέκταση του οικογενειακού δικαίου (γάμος, παιδοθεσία, υποβοηθούμενη αναπαραγωγή), βελτιώσεις στη νομοθεσία για τη νομική αναγνώριση, πρακτικά μέτρα για την προαγωγή της ίσης μεταχείρισης στην εργασία, την υγεία, την παιδεία, στα δικαιώματα των ίντερσεξ, στο ΛΟΑΤΚΙ άσυλο, γενικά σε όλα τα θέματα της ΛΟΑΤΚΙ+ ατζέντας.

Ποια είναι τα σημαντικότερα βήματα που έχουν γίνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια για την ισότητα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας τόσο σε θεσμικό/νομοθετικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο;

Έχουν γίνει κάποια βήματα, ασφαλώς δεν είμαστε εκεί που ήμασταν πριν από δέκα χρόνια. Η νομοθεσία για το σύμφωνο συμβίωσης, τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου και κάποια άλλα, ασφαλώς είναι κάτι, ωστόσο βρισκόμαστε πολύ μακριά απ’ το επιθυμητό. Τα βήματα που έγιναν ήταν ημιτελή και με πολλές-πολλές ελλείψεις. Αυτό που λέμε ίση μεταχείριση, σε όλα τα πεδία της ιδιωτικής και δημόσιας ζωής, απέχει πολύ απ’ την πραγματικότητα.

Πρόκειται για την πρώτη ενωσιακή στρατηγική για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Έχετε έρθει ή πρόκειται να έρθετε σε επικοινωνία με τις αντίστοιχες Επιτροπές των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, έτσι ώστε να ακολουθηθεί μια ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική;

Αυτό που γνωρίζω είναι ότι θα συμμετάσχουν σε συνεδρίαση της Επιτροπής εκπρόσωποι οργανισμών και θα μας δώσουν την οπτική τους. Επίσης, έχουμε υπόψη μας τα σχέδια δράσης άλλων χωρών ώστε να μελετήσουμε πού θα μας βοηθήσουν.

Πολύς κόσμος είναι επιφυλακτικός για τη δυναμική του όλου εγχειρήματος, λόγω της αρνητικής στάσης της κυβέρνησης, ως αντιπολίτευσης, απέναντι σε νομοθετήματα όπως το σύμφωνο συμβίωσης, η νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου κ.ά. Υπάρχουν τα περιθώρια για ουσιαστικές αλλαγές;

Όλα αυτά είναι γνωστά. Προσωπικά πάντα είμαι επιφυλακτική, καθώς γνωρίζω καλά ότι κάθε κόμμα, όταν κυβερνά, λογαριάζει το ονομαζόμενο «πολιτικό κόστος», τις εσωτερικές ισορροπίες, το κομματικό κοινό, όλα αυτά. Δεν έχω έρθει από κάποιο παράλληλο σύμπαν. Δεν ξέρω εάν στην υλοποίηση θα γίνουν ουσιαστικές αλλαγές, ωστόσο θεωρώ θετικό το όλο εγχείρημα, καθώς για πρώτη φορά θα αποκρυσταλλωθούν σε ένα πόρισμα αυτά που πρέπει να γίνουν, ένας μπούσουλας να το πούμε λαϊκά, και αυτό θα μείνει, ανεξάρτητα από το πόσα εξ αυτών θα υλοποιηθούν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Και θα αποτελέσει ένα εργαλείο από εκεί και πέρα για εμάς ως οργανώσεις να πιέζουμε και αυτήν και την οποιαδήποτε επόμενη Κυβέρνηση, ώστε να προχωρά σε θετικά μέτρα.

Με τη σύσταση επιτροπών και την προώθηση-τροποποίηση νόμων θεσμοποιείται η παρουσία της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Είναι όμως αυτά αρκετά για σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των μελών της; Τι άλλο μπορεί να γίνει και μάλιστα άμεσα;

Η παρουσία της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και των ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεων είναι θεσμοποιημένη εδώ και πολλά χρόνια. Κάνουμε τη δουλειά μας για την προαγωγή των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων με συνέπεια και επιμονή, χρόνια τώρα. Και ίσως κάποια πράγματα δεν θα είχαν γίνει, εάν δεν υπήρχε πίεση απ’ τις οργανώσεις, ή τουλάχιστον θα ήταν ακόμη λιγότερα. Στη πραγματική ζωή, τα πάντα κρίνονται εκ του αποτελέσματος. Και αφού τα αποτελέσματα δεν είναι αυτά που θα λέγαμε ικανοποιητικά, σημαίνει όχι χρειάζονται πολλά περισσότερα ακόμη και περισσότερη δουλειά. Χρειάζεται να αναπτύξουμε την κουλτούρα και την παιδεία μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, γιατί δυστυχώς στη χώρα μας είναι από ανύπαρκτη έως αναιμική, τόσο στην πολιτική όσο και στο κοινωνικό επίπεδο. Σε άλλες χώρες τα ανθρώπινα δικαιώματα ανήκουν στην πολιτική ατζέντα πρώτης γραμμής. Εδώ στο περιθώριο και με τη λογική της ήσσονος προσπάθειας, γιατί –αναλογικά εννοώ– όλες οι κυβερνήσεις, άλλες λιγότερο, άλλες περισσότερο, διαχρονικά κάνουν το ελάχιστο δυνατό. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Αυτό που πρέπει να γίνει στο άμεσο μέλλον, είναι αρχικά να προχωρήσουμε σε κάποια νομοθετικά μέτρα ή πολιτικές, που θα στηρίξουν την ίση μεταχείριση στην πράξη. Και βέβαια, να λυθούν κενά που άφησαν προηγούμενες νομοθεσίες.

* * *

karamp

Απόστολος Καραμπαΐρης,

εκπρόσωπος του Thessaloniki Pride - Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Θεσσαλονίκης

Πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η Επιτροπή, ποιος θα είναι ο ρόλος της και με ποιες (συγκεκριμένες) προτάσεις θα εκφραστούν οι επιδιώξεις σας;

H Επιτροπή έχει έναν πολύ συγκεκριμένο στόχο: να καταρτίσει μέχρι το καλοκαίρι την εθνική στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ στην Ελλάδα και ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, για το πώς αυτή θα επιτευχθεί. Με άλλα λόγια ο πρωθυπουργός, που συνέστησε την Επιτροπή, μας ζήτησε να σταχυολογήσουμε όλες τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν, ώστε να αρθούν πλήρως οι διακρίσεις σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+ και να τις συγκεντρώσουμε σε ένα κείμενο-οδηγό. Επομένως καταλαβαίνουμε ότι το έργο της Επιτροπής αφορά όλο το φάσμα της ΛΟΑΤΚΙ ατζέντας, με σκοπό να καταπολεμηθούν οι υφιστάμενες διακρίσεις μέσα από πολιτικές και νομοθετικές παρεμβάσεις. Οι προτάσεις μας θα αφορούν το οικογενειακό δίκαιο, την τεκνοθεσία, την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου, θέματα ίντερσεξ, την ίση μεταχείριση των μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας σε τομείς όπως η υγεία και την παιδεία, τη διασφάλιση καλύτερων συνθηκών για ζητήματα ασύλου και φυλακισμένων, την εργασία, την παροχή υπηρεσιών και αγαθών, τη στέγαση και πολλά ακόμα. Καθώς οι ΛΟΑΤΚΙ άνθρωποι υπάρχουν παντού και η ΛΟΑΤΚΙ παράμετρος διαπερνά οριζόντια όλη τη δημόσια ζωή, οι προτάσεις θα καλύπτουν ό,τι μπορούμε να φανταστούμε.

Ορισμένα από τα πιο σημαντικά νομοθετικά/θεσμικά βήματα υπέρ των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, αφορούν νομοθετικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εφαρμόστηκαν κατ’ επέκταση και στην Ελλάδα. Για παράδειγμα με το νόμο 4443/2016 ενσωματώθηκε η οδηγία 2014/54/ΕΕ, η οποία προσθέτει ως κριτήρια πιθανής άνισης μεταχείρισης τις γενεαλογικές καταβολές, την ταυτότητα φύλου, τα χαρακτηριστικά του φύλου και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, ο οποίος αντικατέστησε τον όρο «γενετήσιο».

Ακόμα ένα παράδειγμα θεσμικής κατοχύρωσης αποτέλεσε ο νόμος 3896/2010, που ψηφίστηκε στις 8 Δεκεμβρίου του 2010, σχετικά με την εξίσωση οποιασδήποτε διάκρισης εναντίον διεμφυλικών (τρανς), με βάση το φύλο, ενσωματώνοντας την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/64/ΕΕ.Πιο πρόσφατο βήμα είναι η επέκταση του συμφώνου συμβίωσης και για τα ομόφυλα ζευγάρια (νόμος 4356/2015) και ο νόμος για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου (4491/2017), οπότε και εξαλείφθηκε η απαραίτητη προϋπόθεση χειρουργικής επέμβασης και ψυχιατρικής γνωμάτευσης για την ολοκλήρωση της δικαστικής διαδικασίας αναπροσδιορισμού φύλου.

Από άποψη κοινωνικής αποδοχής η εξέλιξη κι η πρόοδος προηγείται της θεσμικής κατοχύρωσης, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε άλλα θέματα. Η πολιτική ηγεσία έχει αποδειχθεί μάλλον άτολμη μέχρι τώρα, ενώ η κοινωνία έχει προχωρήσει μπροστά, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια και ειδικά τα νέα παιδιά. Σε αυτό συνέβαλαν αποφασιστικά οι δράσεις ορατότητας όπως είναι τα φεστιβάλ Athens και Thessaloniki Pride, τα οποία αναδεικνύουν τη μαζικότητα της λαϊκής υποστήριξης στην ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+. Σχεδόν όλοι και όλες πια έχουν κάποιο ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο στον περίγυρό τους, η κραυγαλέα ομοφοβία και τρανσφοβία προκαλούν κύματα αντιδράσεων και θετικά πρότυπα ΛΟΑΤΚΙ+ υπάρχουν στο δημόσιο χώρο και λόγο. Η μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και η καλύτερη ώσμωση των μελών της κοινότητας σε ολοένα και περισσότερα επίπεδα, υποδεικνύει και την αυξανόμενη αποδοχή και εξασφάλιση όρων ισότητας προς τη κοινωνία. Ωστόσο, η κατάσταση αυτή δεν είναι ομοιόμορφη. Υπάρχουν κοινωνικοί, γεωγραφικοί, οικονομικοί και επαγγελματικοί παράγοντες που δυσχεραίνουν τη θέση των ΛΟΑΤΚΙ. Δηλαδή η πρόοδος δεν είναι τόσο αισθητή στα άτομα με λιγότερες ευκαιρίες, στην επαρχία ή ανάμεσα στους κληρικούς και τους στρατιωτικούς, όπου υπάρχει μεγάλο ποσοστό ΛΟΑΤΚΙ+. Μπορεί να μιλάμε για πρόοδο και ορατότητα, αλλά πολλές φορές αυτό αφορά μόνο τις λεσβίες και τους γκέι, ενώ τα πιο αδύναμα μέλη της κοινότητάς μας (η μειονότητα της μειονότητας), π.χ. οι τρανς, ειδικά οι εκτός έμφυλου δίπολου, οι μετανάστες και μετανάστριες ΛΟΑΤΚΙ+, ακόμα και τα άτομα με διαφορετική έκφραση φύλου, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν έντονες διακρίσεις και δυσκολίες. H ισότητα θα επιτευχθεί, μόνο όταν τερματιστούν όλες οι διακρίσεις, όχι απλά οι διακρίσεις για τους περισσότερους ή τις περισσότερες.

Η επικοινωνία με τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσες από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι διαρκής και έντονη. Εξάλλου αυτό είναι ένα μέρος του ρόλου μας που το εξασφαλίζουμε με τη δικτύωση που διατηρούμε και χτίζουμε όλα αυτά τα χρόνια. Το κίνημα ΛΟΑΤΚΙ+ παραμένει εξωστρεφές και διεθνιστικό κι απ’ αυτό αντλεί τη δυναμική του. Η επικοινωνία με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για αντιγραφή καλών πρακτικών είναι σημαντικό κομμάτι του έργου της επιτροπής και συγκεκριμένα εμείς από το Thessaloniki Pride έχουμε αναλάβει τη σχετική έρευνα και επεξεργασία των αντίστοιχων action plans άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ώστε να διασφαλιστούν περισσότερες προβλέψεις σε όλους τους τομείς. Φυσικά οι εφαρμοσμένες πολιτικές των άλλων χωρών δε θα υιοθετηθούν άκριτα, καθώς υπάρχουν διαφορετικές συνθήκες και σημεία εκκίνησης, αν και ομολογουμένως όχι τόσο μεγάλες όσο κάποιοι θα ήθελαν να μας πείσουν. Η ευρωπαϊκή πολιτική αποτελεί την πυξίδα, αλλά είναι τα κράτη μέλη που δίνουν το περιεχόμενο στην πολιτική αυτή.

«Φυσικά και υπάρχουν περιθώρια για ουσιαστικές τομές και αλλαγές. Με την αλλαγή ορισμένων πολιτικών ηγεσιών φτάσαμε ως εδώ και με την αλλαγή και των υπολοίπων θα προχωρήσουμε. Το να μεμψιμοιρούμε λέγοντας ότι δε θα αλλάξει τίποτα με την παρούσα κυβέρνηση, επειδή στο παρελθόν η παράταξή της ήταν αρνητική, είναι σα να αγνοούμε ότι και τα προηγούμενα βήματα έγιναν με ηγεσίες που κάποτε άλλαξαν. Καμία πολιτική πτέρυγα δεν ήταν εξαρχής υπέρ της άρσης των διακρίσεων σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+, αλλά άλλαξαν στην πορεία.

Άλλωστε, πιστεύω πως η σημαντικότερη μάχη δίνεται στο εσωτερικό των κομμάτων. Σε όλα τα κόμματα υπάρχουν στελέχη υπέρ των μεταρρυθμίσεων (συνήθως η ηγεσία) και στελέχη διστακτικά ή εχθρικά. Και το θέμα είναι ποιο ρεύμα θα επικρατήσει και θα επηρεάσει περισσότερο την κομματική συνισταμένη. Κι αυτός είναι ο σκοπός μας ως μελών της κοινωνίας των πολιτών: να ωθήσουμε όλα τα κόμματα να υποστηρίξουν την ισότητα, αφού τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά, όχι μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας.

Και για να πω την αλήθεια, πιστεύω ότι η αρνητική στάση της ΝΔ ως αντιπολίτευσης τότε, εξυπηρετούσε και μικροκομματικά οφέλη. Στην κουλτούρα του ελληνικού πολιτικού συστήματος πολλές φορές και ανεξαρτήτως κόμματος που βρίσκεται στην εξουσία, βλέπουμε την αντιπολίτευση να εναντιώνεται σε θετικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης, απλά για να καρπωθεί την όποια λαϊκή δυσαρέσκεια, ενώ κατανοεί τη σημασία τους, γι’ αυτό κι όταν μετά έρχεται στην εξουσία, τις διατηρεί. Είναι κι αυτή μια πιθανή εξήγηση για την κατά πλειοψηφία αρνητική στάση της ΝΔ στα νομοθετήματα αυτά. Παρά την ύπαρξη ορισμένων πεφωτισμένων εξαιρέσεων στους κόλπους της και παρά την πρωτοβουλία για σύσταση της εν λόγω επιτροπής, περιμένω πως η ΝΔ, όπως και όλοι οι ομοφοβικοί και τρανφοβικοί βουλευτές και βουλεύτριες ανεξαρτήτως κόμματος, θα ζητήσουν συγγνώμη από τους ΛΟΑΤΚΙ+ Έλληνες πολίτες, τώρα που αλλάζουν και κατανοούν την ανάγκη για ισότητα. Γιατί πέρα από τις πολιτικές υπάρχουν και οι άνθρωποι που βίωναν και βιώνουν αποκλεισμούς και διακρίσεις. Η νέα συγκυρία και ειδικά υπό το πρίσμα της σαφούς θέσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αφήνει πλέον περιθώρια για συνέχιση της ρητορικής μίσους.

Άλλωστε η πολιτική της παρούσας κυβέρνησης είναι να στείλει διεθνώς ένα μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν είναι πια ο ταραξίας της ευρωπαϊκής σκηνής και σίγουρα θέλει να πάρει αποστάσεις από κυβερνήσεις όπως της Τουρκίας, της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, κρατών με ακραίες πολιτικές αποκλεισμού των ΛΟΑΤΚΙ+, αλλά και άλλων ευάλωτων ομάδων. Επομένως έστω και υπ’ αυτό το πρίσμα, αναμένουμε αλλαγή πλεύσης.

Σαφώς και η σύσταση επιτροπών συμβάλλει στην βελτίωση και την εμπέδωση της θέσης της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στη δημόσια σφαίρα, αλλά το πραγματικό αντίκρισμα θα έρθει, όταν με βάση τα πορίσματα της Επιτροπής θα ληφθούν τα αντίστοιχα νομοθετικά μέτρα. Και αφού ληφθούν τα μέτρα αυτά, να εφαρμοστούν και να μη μείνουν κενό γράμμα. Αυτός είναι και ο ρόλος μας ως οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών, μετά και πέρα από τη συμμετοχή στην Επιτροπή. Οι θεσμικές αλλαγές που θα προτείνει η Επιτροπή δε θα μπορούν να υιοθετηθούν όλες με τη μία και άμεσα, γιατί θα πρέπει να οικοδομηθεί η κοινωνική αποδοχή. Γι’ αυτό επιμένουμε και στην επικοινωνία του σχεδίου δράσης μας από θεσμικούς φορείς, παράλληλα με τη δράση της κοινωνίας των πολιτών. Ο κόσμος πρέπει να αφυπνιστεί και να συμβάλλει πρωτίστως σε επίπεδο κοινωνικό, μέσα από διάλογο και προβληματισμό πάνω στα ζητήματα που ταλανίζουν την κοινότητα. Καθένας και καθεμιά μας που θα αναρωτηθεί «γιατί τόσα χρόνια στερούμε σειρά από δικαιώματα και ευκαιρίες στα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα;», αργά ή γρήγορα θα καταλήξει στο ότι δεν υπάρχει λογική απάντηση άρνησης στα ζητούμενα αιτήματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.

* * *

mpel

Στέλλα Μπελιά,

πρόεδρος Οικογενειών «Ουράνιο Τόξο»

Πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η Επιτροπή, ποιος θα είναι ο ρόλος της και με ποιες(συγκεκριμένες) προτάσεις θα εκφραστούν οι επιδιώξεις σας;

Η επιτροπή έχει αρχίσει ήδη να λειτουργεί με μια πολύ σαφή στοχοθεσία. Να μπουν στο τραπέζι συνολικά τα πεδία στα οποία οι ΛΟΑΤΚΙ+ άνθρωποι βιώνουν διακρίσεις και να προτείνουμε τρόπους ώστε να αρθούν αυτές είτε με προτάσεις για θεσμικές/νομοθετικές ρυθμίσεις( νομοσχέδια, ΚΥΑ κ.λπ.) είτε με προτάσεις για παρεμβάσεις σε κοινωνικό επίπεδο με στοχευμένες επιμορφώσεις είτε με προτάσεις για ενημερωτικές καμπάνιες. Αυτή τη στιγμή λοιπόν στο διάλογο μπαίνουν όλα τα ζητήματα. Όλα τα αιτήματα της κοινότητας. Γάμος και τεκνοθεσία για όλους, νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου εξωδικαστικά, προστασία των ΛΟΑΤΚΙ+ αιτούντων άσυλο, προστασία των intersex ανθρώπων, ίση μεταχείριση στην εργασία, την υγεία, την παιδεία είναι θέματα που ήδη συζητάμε στην επιτροπή και ομολογώ ότι οι συζητήσεις αυτές γίνονται σε πολύ θετικό κλίμα.

«Οι νομοθετικές αλλαγές που αφορούσαν το σύμφωνο συμβίωσης, τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου και την αναδοχή από ομόφυλα ζευγάρια ήταν τα πρώτα βήματα που έγιναν στην χώρα. Εκεί οι ΛΟΑΤΚΙ+ άνθρωποι είδαν, παρά τις ελλείψεις, ότι «υπάρχουν» και στους νόμους του ελληνικού κράτους. Αυτή η ύπαρξη στην κρατική νομοθεσία οδήγησε σε μεγαλύτερη ορατότητα τους ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπους που ζούσαν ως εκείνη τη στιγμή στην «ντουλάπα». Παράλληλα το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα έγινε πιο συγκροτημένο και διεκδικητικό και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών προσπάθησαν να βρουν, όπου υπήρχε δυνατότητα, έδαφος για να ενημερώνουν, να ευαισθητοποιούν και να δημιουργούν πολλαπλασιαστές της φωνής τους. Γενικά τα ζητήματα που αφορούν τους ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπους, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, είναι στην επικαιρότητα και έχει ανοίξει η κουβέντα. Αυτό μόνο θετικό μπορεί να είναι.

Να ξεκαθαρίσουμε κάτι, η Επιτροπή δε θα παραγάγει τον στρατηγικό σχεδιασμό για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων. Θα προτείνει πώς θα πρέπει να είναι αυτός ο στρατηγικός σχεδιασμός και μετά θα φύγει από τα χέρια της. Ήδη αποφασίστηκε ομόφωνα στην επιτροπή ότι συμφωνούμε επί της αρχής με την ενωσιακή στρατηγική και μελετάμε σχεδιασμούς που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που είναι πολύ πιο μπροστά από εμάς σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ισότητας για τους ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπους λαμβάνοντας βέβαια υπόψη μας και τις ιδιαίτερες συνθήκες της δικής μας χώρας.

Η πενταετής Στρατηγική της ΕΕ έχει δημοσιοποιηθεί από τα μέσα Νοεμβρίου του περασμένου χρόνου. Αρχικά δεν διαπιστώσαμε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ούτε τον Γενάρη που κυρώθηκε. Είχαμε συνηθίσει από το κόμμα που βρίσκεται σήμερα στην κυβέρνηση να αδιαφορεί για τα νομικά κενά και συχνά να δείχνει το χειρότερο πρόσωπό του στα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Η σύσταση της επιτροπής είναι ένα θετικό βήμα προς την σωστή κατεύθυνση αλλά το πώς θα χειριστεί στην συνέχεια η κυβέρνηση το υλικό που θα παραγάγει είναι ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα. Προσωπικά περιμένω να δω τις εξελίξεις χωρίς υπερβολική αισιοδοξία. Για παράδειγμα υπήρχε η δυνατότητα αντί η κυβέρνηση να φέρει για ψήφιση ένα νομοσχέδιο που να αναθεωρεί κάποια στοιχεία του Οικογενειακού Δικαίου –και όχι προς την σωστή κατεύθυνση σε πάρα πολλά του σημεία– να προχωρήσει σε μια συνολική αναθεώρηση και να εισαγάγει ρυθμίσεις που να είναι για το συμφέρον όλων των παιδιών, δηλαδή να αφορά και τα παιδιά που μεγαλώνουν με ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς. Δεν το έκανε. Ένα σημαντικό σημείο στην όλη συζήτηση είναι ότι μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, η Ε.Ε. συμφώνησε σε μία σειρά κανόνων για τα διαρθρωτικά ταμεία, ώστε να αποτελούν σχεδόν το ένα τρίτο του μελλοντικού προϋπολογισμού της. Επίσης περιλαμβάνει μια σημαντική αναφορά στον σεβασμό του Ευρωπαϊκού Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων για χώρες που αρνούνται να τηρήσουν τις αρχές της ισότητας των φύλων και της καταπολέμησης των διακρίσεων. Έτσι, οι χώρες αυτές θα μπορούσαν να δουν τα έργα τους να απορρίπτονται για χρηματοδότηση από την Ε.Ε, αν την ίδια ώρα στρέφονται με οποιοδήποτε τρόπο κατά της ισότητας των πολιτών τους.

Οι νόμοι σε μεγάλο ποσοστό εκπαιδεύουν την κοινωνία αλλά εννοείται ότι δεν αρκούν. Οι ΛΟΑΤΚΙ+ άνθρωποι έχουμε να αντιμετωπίσουμε συχνά ένα εχθρικό κοινωνικό περιβάλλον, διακρίσεις σε όλους τους τομείς της ζωής μας μέχρι και βία υποκινούμενη από ρατσιστικό μίσος. Το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα και οι οργανώσεις, με όσα μέσα διαθέτουμε, προσπαθούμε να το αλλάξουμε αυτό. Είναι κατά τη γνώμη μου σημαντικό να κατανοήσουμε ακριβώς τι εννοούμε όταν μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα, να κατανοήσουμε ότι, όταν κατακτά μια ομάδα δικαιώματα, δεν τα στερεί αυτομάτως από κάποια άλλη. Με κάποιο τρόπο να συμφωνήσουμε στα βασικά. Έχω βρει ομοφοβία και τρανσφοβία παντού, τόσο παντού που για κάποια ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα καταντάει να είναι αναμενόμενη και ως ένα βαθμό ανεκτή. Για να αλλάξει αυτή η εικόνα θέλει πολλή δουλειά σε όλα τα πεδία.

Τι προτείνει η Εθνική Επιτροπή για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+

Tags