Δύσκολο να αποχαιρετήσεις μια προσωπικότητα, όπως τον Μίμη Μαρίνο - Κουρή, τον επιστήμονα, συμμαθητή, φίλο και σύντροφο. Όλες οι φάσεις της διαδρομής του προσφέρονται και εσύ οφείλεις να τις αξιοποιήσεις ακριβοδίκαια, ως καθήκον ακόμη, καθώς η διαδρομή του δεν ολοκληρώθηκε.
Θα υποστηρίξω, από την αρχή, ότι η εμπλοκή του στη δημόσια ζωή της Ζακύνθου, σε ένα πολλαπλά προβληματικό τοπικό πολιτικό σύστημα, και η μερική απόσυρσή του ύστερα από σχετικά σύντομο διάστημα, είναι και η απόδειξη της προβληματικότητάς του. Τον τοποθετεί δίπλα σε προσωπικότητες του νησιού που είχαν την ίδια τύχη: κρίθηκαν και δεν θεωρήθηκαν επαρκή τα προσόντα τους να αναλάβουν δημόσιες ευθύνες! Στην περίπτωση του Μίμη, μάλιστα, ταίριαζε και η επιστήμη του με τις επείγουσες ανάγκες του νησιού! Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα, και ο Μίμης τη γνώριζε, και χωρίς δισταγμό την αποδέχθηκε.
Συμμαθητής
Ήταν, όντως, απ’ τους πρώτους και με εύρος ενδιαφερόντων, από τότε, με τα πρώτα ίχνη πολιτικού προσανατολισμού. «Ο Κουρής τρώει τα γράμματα με το κουτάλι, εσείς τι κάνετε;», ήταν η φήμη του στη γειτονιά. Στην περίπτωσή του δεν έσφαλε η σχολική αξιολόγηση, όπως συμβαίνει συχνά όταν βαθμολογεί πολύ θετικά ή και αρνητικά. Πέτυχε αμέσως στο Πολυτεχνείο, στους Χημικούς Μηχανικούς, που τότε, μάλλον, δεν γνωρίζαμε ότι είναι επιστημονικό πεδίο άμεσα συνδεδεμένο όχι μόνο με την ανάπτυξη, αλλά και την ποιότητα ζωής, με το φυσικό περιβάλλον, όπως τώρα τραγικά μαθαίνουμε εν μέσω πανδημίας. Ο Μίμης αυτό το αντιλήφθηκε αμέσως. Πολλές οι επιστημονικές συμβολές του εδώ. Ως επιστημονικός –όχι πολιτικός– σύμβουλος του Κωστή Βαϊτσου, έκανε σπουδαία δουλειά, εκτός των άλλων, για να κατανοηθεί ευρέως ότι το «χαρτί και το γυαλί δεν είναι σκουπίδι».
Επιστήμονας και συνδικαλιστής
Στο επιστημονικό προσωπικό του Μετσόβιου, πήρε το ντοκτορά του και άρχισε να διδάσκει ως ΕΔΠ. Αμέσως με την πτώση της δικτατορίας, ξεκίνησε η οργάνωση και διεκδίκηση των πληβείων των Πανεπιστημίων. Αναπτύχθηκε ένα ρωμαλέο εκπαιδευτικό κίνημα, έκανε πανελλαδικά συνέδρια, απόκτησε ισχυρή φωνή. Ήταν βασικός άνθρωπος του κινήματος που αποτέλεσε τη βάση της ποιότητας του Δημόσιου Πανεπιστημίου. Παράλληλα, προχωρούσε επιστημονικά και με υποτροφία θα πάει για μετα-διδακτορικό στο Μάντσεστερ. Σ’ αυτή τη βιομηχανική πόλη, με το περίφημο πολυτεχνείο της, να συμπλήρωσε τις σπουδές του και στη συνέχεια ξεχώρισε, χωρίς να το διαλαλεί ποτέ. Πρόεδρος του τμήματος Χημικών Μηχανικών, είχε συμβολή και στα διοικητικά του Μετσόβιου.
Πέρα από συμμαθητής
Σχεδόν χαθήκαμε, εν τω μεταξύ, στην Αθήνα ως φοιτητές. Ήλθε και η λαίλαπα της δικτατορίας. Πάντα μάθαινα νέα στη φυλακή για τους συμμαθητές, το ενδιαφέρον τους. Μας στήριζαν όλα αυτά. Αλλά αυτό που έζησα όταν αποφυλακίστηκα, ήταν κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Η ζεστή ζακυνθινή αγκαλιά, η υποδοχή των συμμαθητών. Όλοι! Ούτε που ξέραμε τι πολιτικές απόψεις έχει καθεμιά και καθένας. Ο Μίμης εκεί, με τη Λίλη πάντα. Στην Μιχαήλ Βόδα, στο σπίτι τους, συγκεντρωνόμαστε αργότερα, χωρίς χούντα πλέον, και πασχίζαμε μέσα σε επιχειρήματα, φωνές και χαρακτηρισμούς, αλλά και αγάπη, να προσανατολιστούμε: ΚΚΕ ή ΚΚΕ εσωτερικού ή ΠΑΣΟΚ; Ο Μίμης με την τετράγωνη λογική του, προσέγγιζε, χωρίς να ταυτίζεται, στο Εσωτερικό. Η Λίλη, πιο συναισθηματική, αισθανόταν πολύ και το ΚΚΕ.
Ζακυνθινός στην Αθήνα
Δεν απομακρύνθηκε ποτέ από τα προβλήματα του νησιού, παρά τον φόρτο στο Μετσόβιο και τις άλλες επιστημονικές δουλειές αναγκαίες για τα προς το ζην. Υπήρξε πάντα για μένα ένα είδος «επιστημονικού συμβούλου». Για τη Ζάκυνθο κουβεντιάσαμε πολύ, κάναμε συναντήσεις με επιστήμονες οικολόγους κ.ά. με αφορμή το ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος του νησιού, ιδίως της Καρέτα – Καρέτα. Πολύ γρήγορα κατανοήσαμε ότι ήταν αδύνατο να νικήσουμε τον δεσπόζοντα λαϊκισμό «να ζήσουν οι άνθρωποι και όχι οι χελώνες», αν δεν υπήρχε ένα συνολικό σχέδιο για την ανάπτυξη του νησιού, που θα είχε ισορροπίες, στόχους και θα τηρούνταν. Θα συνδύαζε τις ικανότητες των κατοίκων, τη γεωργία, το εμπόριο, τον ποιοτικό τουρισμό, τον πολιτισμό. Σ’ αυτό θα χωρούσε η προστασία του περιβάλλοντος και η χελώνα. Διαφορετικά πώς οι Βασιλικιώτες και Καλαμακιώτες θα αποδεχθούν ότι αυτοί δεν μπορούν να φτιάξουν ούτε καλύβα και πιο πάνω στον Λαγανά, ή στου Τσιλιβή ο καθένας χτίζει όπως θέλει, κάνει ό,τι θέλει, ρίχνει τα λύματα τη θάλασσα, τα σκουπίδια στη λαγκάδα και η μαύρη εργασία με τα ατελείωτα ωράρια να κρατούν καλά; Σπάσαμε, φυσικά, τα μούτρα μας και οι δυο μας, όπως και άλλοι.
Άνθρωπος του πολιτισμού, ιδίως του ζακυνθινού
Ήταν ευρύτερα μορφωμένος. Ποιος δεν θυμάται τις απέραντες γνώσεις του για τις απαρχές της τεχνολογίας, τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία. Όταν φτιάχτηκε ο «Πλατύφορος» δεν υπήρξε άλλη σκέψη: πρώτος πρόεδρος. Συνέβαλλε στη θεμελίωση, στην ταυτότητά του, που συνεχίζει μέχρι σήμερα. Δεν δέχθηκε να ανανεωθεί η θητεία του. Αυτό το απαιτητικό του, που τον διέκρινε σε όλα σχεδόν, το ζήσαμε και αργότερα ιδίως όταν μπήκε στα κοινά του νησιού, κάτι που τον καθόριζε. Παρέμεινε κοντά, όμως, στη δραστηριότητά του.
Στα κοινά της Ζακύνθου
Στον ευρύτερο χώρο της Ανανεωτικής και Ριζοσπαστικής Αριστεράς στο νησί το όνομά του έπεφτε πάντα στο τραπέζι. Δέχθηκε την πρόταση να είναι υποψήφιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ το 2012. Το 2014 ήταν υποψήφιος δήμαρχος, με τον συνδυασμό Ζακυνθινή Αναγέννηση. Ήταν δεμένος με τη Ζάκυνθο πολύ, αντίθετα από άλλους, που το δέσιμό μας το «περιορίσαμε», δραστηριοποιηθήκαμε αλλού. Μου τηλεφώνησε, πριν, να συναντηθούμε. Ζήτησε τη γνώμη μου, κουβεντιάσαμε πολύ, ανέπτυξε τους σχεδιασμούς του, τους ενδοιασμούς του λόγω απειρίας, διατύπωσε ακόμη και φόβους! Είχε ήθος. Τον ενθάρρυνα, η εμπλοκή του, του είπα, θα ήταν συνεισφορά. Δεν ξέρω αν τον ενημέρωσα επαρκώς και για την ποιότητα της πολιτικής στη Ζάκυνθο, αλλά ποια/ος αριστερή/ός δεν έχει βολονταρισμό; Είχε μία ποιοτικά διαφορετική και επιτυχή καμπάνια –ο συνδυασμός ξεπέρασε το 20%– μετά ξεχωριστές παρεμβάσεις στο δημοτικό συμβούλιο. Το 2015 διαφώνησε με την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την ήττα στη διαπραγμάτευση, του οδυνηρού συμβιβασμού, αντίθετα από όσους τον αποδεχθήκαμε ως πεδίο αγώνα υπό αντίξοες, βέβαια, συνθήκες. Όμως και στις δημόσιες κριτικές του υπήρξε συμβολή, όχι ασυνέχεια. Κάτι εμφανές μετά την εκ νέου άνοδο της Δεξιάς στην εξουσία, που τον ανησυχούσε πολύ.
Σύντροφος της Λίλης
Πειράζαμε, πάντα καλόκαρδα, το ζεύγος Κουρή για το δέσιμό του. Ποτέ δεν προβλέψαμε, όμως, πως μπορούσε, κάποια στιγμή, να λειτουργήσει τραγικά. Από μαθητές μαζί. Η Λίλη ήταν συναισθηματικός άνθρωπος, Ζακυνθινιά, χωραΐτισσα. Ο εξυπνότατος Μίμης, το υπολόγιζε αυτό. Θυμάμαι όταν συμπέσαμε στην Αγγλία, εμείς σπουδάζαμε στο Λονδίνο, πήγαμε στο Μάντσεστερ. Χαρά, ανακούφιση από το στρίμωγμα, ιδίως η Λίλη. Τι γύρευε μια Ζακυνθινιά στο βιομηχανικό Μάντσεστερ; «Έχω πάντα το τηλέφωνο του “Παυσανία” (γραφείο ταξιδίων) πρόχειρο, αν θέλει, γυρίζουμε». Και το εννοούσε. Όταν γύρισαν μόνιμα στη Ζάκυνθο, στο σπιτάκι τους στον Βασιλικό, ήταν το βασίλειό τους. Ο Μίμης δέθηκε και πιο ουσιαστικά στην τοπική πολιτική. Με τις απογοητεύσεις, τις περιπέτειές της, τις χαρές. Το χτύπημα στην υγεία της Λίλης ανέτρεπε δραματικά την ισορροπία της ζωής τους. Ο Μίμης ήταν ορθολογικός, αλλά και συναισθηματικά ευάλωτος. Ο θάνατός της περιόρισε τον ζωτικό του χώρο, δεν πρόσεχε καν την υγεία του. Ο καρκίνος, στο τέλος, συνάντησε έναν οργανισμό ήδη αδύναμο.
Η κηδεία ήταν, όπως όλες, στο κλίμα των περιορισμών της πανδημίας. Τον αποχαιρετήσαμε νοερά, αλλά βαθιά. Θα μιλήσουμε γι’ αυτόν στο μέλλον, όπως του αξίζει. Εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας στους γιους τους Νικήτα και Σπύρο, όλους τους συγγενείς του.
Η δημοτική κίνηση Ζακύνθου «Ανατροπή – Αναγέννηση» εξέδωσε ανακοίνωση που αναφέρεται στην προσωπικότητα του Μίμη Μαρίνου – Κουρή ως επιστήμονα, συντοπίτη και συντρόφου στον κοινό αγώνα: «Με λογισμό και με όνειρο τίμησε την αυτοδιοίκηση της Ζακύνθου το 2014, πραγματοποιώντας μια τομή, που τάραξε τα λιμνάζοντα ύδατα της αυτοδιοίκησης». Τιμητική προσφορά 300 ευρώ στην «Αλληλεγγύη Ζακύνθου», στη μνήμη του, από τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Ζακύνθου.