Ο όρος τρανς είναι λίγο – πολύ γνωστός τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό κοινό. Ο συνδυασμός του, όμως, με την έννοια της γονεϊκότητας αποτελεί ένα παντελώς άγνωστο κεφάλαιο, το οποίο και θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε. Το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν το συγκεκριμένο κοινωνικό θέμα, δεν σημαίνει ότι αυτό δεν υφίσταται, ότι δεν υπάρχει δίπλα μας.
Τα τρανς άτομα αποτελούν ένα πολύ μικρό κομμάτι της κοινωνίας μας, λιγότερο από το 1% του συνολικού πληθυσμού. Σε μια τέτοια ισχνή μειοψηφία, λοιπόν, θα συναντήσουμε μία ακόμη μικρότερη, αυτή των τρανς ανθρώπων που είναι ταυτόχρονα και γονείς (συνήθως έχουν γίνει γονείς πριν ξεκινήσουν τη φυλομετάβαση).
Εδώ θα πρέπει μάλλον να σας συστηθώ κατά κάποιο τρόπο και να σας πω ότι είμαι μία τέτοια περίπτωση, ίσως η γνωστότερη στην Ελλάδα λόγω του δικαστικού αγώνα που δίνω, για να μπορώ να έχω επικοινωνία με το παιδί μου, από το οποίο με έχει αποκόψει με ξεκάθαρα ρατσιστικά κριτήρια –λόγω της ταυτότητας του φύλου μου– η πρώην σύζυγός μου και βιολογική μητέρα του παιδιού μου.
Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι η ταυτότητα φύλου ενός ανθρώπου είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Μια τρανς γυναίκα δεν έλκεται απαραιτήτως από άντρες κι αυτό είναι κάτι που χρειάζεται να αναφερθεί, γιατί πολλές φορές συνδέεται, εντελώς λανθασμένα, η τρανς ιδιότητα με τη σεξουαλικότητα κάποιου ατόμου.
Επίσης είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι πάρα πολλές φορές κάποιο τρανς άτομο μπορεί να αντιλαμβάνεται την τρανς κατάστασή του σε πολύ μικρή ηλικία, αλλά παρόλ’ αυτά να μην έχει το θάρρος να προχωρήσει σε φυλομετάβαση λόγω εσωτερικευμένης τρανσφοβίας, ή κυρίως λόγω του φόβου για τον αντίκτυπο που θα έχει στη ζωή του. Ας μη γελιόμαστε, όλοι γνωρίζουμε για τους αποκλεισμούς που πρόκειται να αντιμετωπίσει από το οικογενειακό, το επαγγελματικό και το κοινωνικό του περιβάλλον.
Δυστυχώς, αρκετά συχνά, παρατηρείται μια εσωτερική άρνηση στην προσπάθεια το τρανς άτομο να θέλει να πείσει τον ίδιο τον εαυτό του ότι μπορεί να καταπολεμήσει και να «πνίξει» τη ταυτότητα φύλου του και να ζήσει μία «φυσιολογική» ζωή, σύμφωνη πάντα με τις κοινωνικές νόρμες.
Σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις είναι αρκετά πιθανό να έρθει κάποιος γάμος ή και ένα παιδί. Όταν, όμως, το ίδιο το τρανς άτομο φτάσει στο σημείο να αποδεχτεί την ταυτότητα του φύλου του, κάπου εκεί αρχίζουν τα δύσκολα.
Όταν, λοιπόν, θα έχει φτάσει το σημείο της αποδοχής, θα πρέπει να ειπωθεί η αλήθεια στο κοινωνικό του περιβάλλον, προκειμένου όλοι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι να έχουν γνώση της κατάστασης και να αποφασίσουν σχετικά με το πώς θα συνεχίσουν τη ζωή τους.
Στη χώρα μας η τρανς γονεϊκότητα αποτελεί ένα σχετικά «άγνωστο» και αχαρτογράφητο κεφάλαιο. Προσωπικά, μέσα στα εκατομμύρια του πληθυσμού, τυχαίνει να γνωρίζω μόνο 6 - 7 περιπτώσεις παρόμοιες με τη δική μου.
Δυστυχώς για εμένα, και κυρίως για το παιδί μου, η περίπτωσή μου είναι ίσως η μοναδική που έχει πάρει τη δικαστική οδό, καθώς όλες οι υπόλοιπες έχουν λυθεί εξωδικαστικά, με καλή πρόθεση απ’ όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και με μοναδικό γνώμονα το καλό των παιδιών, κάτι που οφείλει να είναι η σημαντικότερη μέριμνα. Οι υπόλοιποι τρανς γονείς είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία τρανς γυναίκες, που βλέπουν τα παιδιά τους κανονικά, όπως οι περισσότεροι χωρισμένοι γονείς, κάτι δηλαδή αυτονόητο.
Στις περιπτώσεις που ανέφερα προηγουμένως, οι γονείς επέλεξαν να βάλουν πάνω από τις προσωπικές τους πικρίες και εγωισμούς, το παιδί τους. Κάτι που είναι προς το συμφέρον των ίδιων των παιδιών, τα οποία, έτσι, δεν βιώνουν άδικα και λανθασμένα κάποιου είδους απόρριψη από την πλευρά των τρανς γονέων. Και μπορούν, μέσα από μία διαδικασία τριβής με τους ίδιους τους γονείς, αλλά και ίσως κάποια βοήθεια από παιδοψυχολόγους, να είναι οχυρωμένα απέναντι σε κακοποιητικά σχόλια που θα αφορούν τους γονείς τους, καθώς ήδη γνωρίζουν ότι δεν είναι ούτε επιλογή, ούτε κάτι κακό το να είσαι τρανς άτομο.
Στη χώρα μας, το 2017 επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, ψηφίστηκε ο νόμος 4491/2017 για τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου. Μιλώντας στην αίθουσα της γερουσίας της βουλής, εγώ η ίδια ζήτησα από τον τότε αρμόδιο υπουργό Δικαιοσύνης, Σταύρο Κοντονή, εκτός των υπολοίπων εγγράφων του τρανς γονέα που αλλάζουν, να αλλάζει και το όνομά του στη ληξιαρχική πράξη γέννησης του παιδιού του. Δυστυχώς δεν το δέχτηκε, με αποτέλεσμα να πρέπει να υπάρχει άρση της μυστικότητας της διαδικασίας σε οποιονδήποτε έλεγχο (νοσοκομεία, αεροδρόμια κλπ), προκειμένου να αποδειχθεί η σχέση γονέα και παιδιού.
Κλείνοντας, θα ήθελα να προσθέσω ότι δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιο δεδικασμένο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την τρανς γονεϊκότητα, γιατί πάρα πολύ απλά δεν έχει χρειαστεί, καθώς στα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη θέματα τέτοιου τύπου έχουν ήδη λυθεί εξαρχής.