Η αναζωπύρωση της φωτιάς στην Παλαιστίνη δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Είναι η συνέχεια πράξεων καταπίεσης και ταπείνωσης σε βάρος του παλαιστινιακού λαού, που έχουν την αρχή τους στο 1948, στην εποχή που οι νόμιμοι κάτοικοι εκδιώχτηκαν βίαια από τα σπίτια τους για να τα κατοικήσουν οι εβραίοι έποικοι.
Στη συνοικία Σέιχ Τζάρα, στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ένα μεσιτικό γραφείο που ανήκει στην ισραηλινή δεξιά επιχειρεί να εκδιώξει πάλι 28 οικογένειες Παλαιστίνιων από τις κατοικίες τους, με τον ισχυρισμό ότι αυτές ανήκουν σε εποίκους. Σύμφωνα με έναν ισραηλινό νόμο που ψηφίστηκε μετά το 1967, επιτρέπεται στους απογόνους των εβραίων που διέμεναν στην Ιερουσαλήμ πριν από το 1948 να διεκδικήσουν την ιδιοκτησία κατοικιών στις οποίες διαμένουν νόμιμα από τη δεκαετία του ’50 οικογένειες παλαιστίνιων προσφύγων, διωγμένων από τη γη τους κατά τη διάρκεια της Νάκμπα και της ίδρυσης του κράτους του Ισραήλ. Αυτή ήταν η σπίθα που άναψε την οργή των Παλαιστινίων σε ολόκληρη τη χώρα.
Αντίσταση στις εξώσεις
Από την αρχή του Ραμαντάν, στις 12 του Απρίλη, οι εντάσεις αυξήθηκαν στην Ιερουσαλήμ, ιδιαίτερα στο κομμάτι της Παλαιάς Πόλης, όταν ο ισραηλινός στρατός περιόρισε την πρόσβαση στο τέμενος Αλ-Άκσα. Οι Παλαιστίνιοι διαδήλωναν ζητώντας την απελευθέρωση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, με δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους με την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους, ενώ το Ισραήλ, έπειτα και από τη στήριξη της κυβέρνησης Τραμπ, αναγνωρίζει ολόκληρη την πόλη ως επίσημη πρωτεύουσα του ισραηλινού κράτους.
Τη νύχτα της 22 προς 23 Απρίλη, πάνω από 100 Παλαιστίνιοι τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις, κατά τη διάρκεια μιας πορείας που διοργανώθηκε από την ισραηλινή ακροδεξιά οργάνωση Λεχάβα. Οι ακροδεξιοί φώναζαν το σύνθημα «Θάνατος στους Άραβες» και τα πανό έγραφαν «Θάνατος στους τρομοκράτες». Οι Παλαιστίνιοι που συγκεντρώθηκαν απέναντί τους σε αντιδιαδήλωση, δέχτηκαν την ταυτόχρονη επίθεση των ακροδεξιών και της ισραηλινής αστυνομίας.
Σε πολλές πόλεις του Ισραήλ, που κατοικούνται από αραβικό πληθυσμό, όπως η Ναζαρέτ, η Ουμ Αλ Φαχμ, η Καφρ Κουασίμ, η Λοντ και άλλες, πραγματοποιήθηκαν μεγάλες διαδηλώσεις, που ζητούσαν τη συμπαράσταση του αραβικού και ισλαμικού κόσμου, αλλά και ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας. Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου ισχυρίστηκε ότι έχει υπεύθυνη στάση και μόνος σκοπός του είναι η εξασφάλιση του νόμου και της τάξης και της ελεύθερης λατρείας των Αγίων Τόπων. Οι συλλήψεις και οι ξυλοδαρμοί Παλαιστινίων μόνο το αντίθετο απέδειξαν· 151 συλλήψεις μόνο τη νύχτα της 11ης προς 12η Μάη.
Εμπόλεμη ζώνη
Οι συγκρούσεις μετατράπηκαν σύντομα σε αληθινό πόλεμο. Με τη δικαιολογία των ρουκετών της Χαμάς που εκτοξεύθηκαν από την Γάζα, το ισραηλινό κράτος εξαπέλυσε έναν ασύμμετρο πόλεμο «χωρίς χρονικά όρια», με επιθέσεις ενάντια στους στόχους της Χαμάς, αλλά και σε αμάχους. Ανάμεσα στις σοκαριστικές εικόνες είναι ο πύργος 14 ορόφων Αλ-Σαρούκ που γίνεται σκόνη μέσα σε δευτερόλεπτα. Δέκα ανώτεροι στρατιωτικοί της Χαμάς σκοτώθηκαν. Στη Δυτική Όχθη, ο ισραηλινός στρατός συνέλαβε τοπικά στελέχη της Χαμάς. Μοιάζουν άκαρπες, προς το παρόν, οι προσπάθειες της Αιγύπτου για ανακωχή, καθώς ο ισραηλινός στρατός στις επιθέσεις του στη Λωρίδα της Γάζας χρησιμοποιεί μεγάλο αριθμό πολεμικών αεροσκαφών, μεταξύ των οποίων και μερικά F-35, ενώ από το βράδυ της Πέμπτης το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση με βομβαρδισμούς σκληρότερους από εκείνους του 2014. Πληροφορίες υπάρχουν για χερσαία εισβολή τεθωρακισμένων, την οποία το Ισραήλ αρνείται. Πάνω από 100 νεκροί Παλαιστίνιοι μέχρι στιγμής, ανάμεσα στους οποίους είναι και 27 παιδιά, και 580 τραυματίες. Επτά νεκροί Ισραηλινοί από τις επιθέσεις της Χαμάς, με τον Νετανιάχου να υπόσχεται ότι οι Παλαιστίνιοι «θα το πληρώσουν ακριβά» και ότι «η επιχείρηση θα διαρκέσει όσο χρειαστεί». Η Unicef καταγγέλλει τη σφαγή των παιδιών, λέγοντας ότι αυτά «υποφέρουν περισσότερο σε αυτόν τον πόλεμο».
Σε πολλές ισραηλινές πόλεις είναι συνεχείς οι επιθέσεις, οι ξυλοδαρμοί και οι τραυματισμοί Αράβων από φανατικούς ισραηλινούς, ενώ οι Παλαιστίνιοι απαντούν με πυρπολήσεις αυτοκινήτων και κτηρίων.
Στην πόλη Λοντ εκατοντάδες Ισραηλινοί της Δυτικής Όχθης όρμησαν έξαλλοι στις αραβικές συνοικίες, για να επιτεθούν σε όποιον Άραβα έβλεπαν μπροστά τους. Η αστυνομία επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας, η οποία δεν τηρήθηκε, ενώ οι αστυνομικοί έμειναν απλά να παρακολουθούν τις βιαιότητες κατά των Αράβων, χωρίς να τους προσφέρουν οποιαδήποτε προστασία.
Ο διεθνής παράγοντας
Οι ΗΠΑ καλούν και τις δύο πλευρές να μειώσουν τις εντάσεις, μιλώντας ταυτόχρονα για το «δικαίωμα στην αυτοάμυνα του Ισραήλ», ενώ εκφράζουν τη «βαθιά λύπη» τους για τους θανάτους αμάχων, η ΕΕ ζητά «αυτοσυγκράτηση» και από τις δύο πλευρές, ο Μακρόν «να σταματήσει το σπιράλ της βίας», ενώ η πρώτη συνεδρίαση του ΟΗΕ για το θέμα δεν κατέληξε σε έγκριση κάποιου κειμένου, γιατί αντιτάχθηκαν σε αυτό οι ΗΠΑ. Η δεύτερη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας είχε το αυτό αποτέλεσμα, με τις ΗΠΑ να εμποδίζουν και πάλι την έγκριση κειμένου, με την ίδια αιτιολογία. Για να μην υπάρχουν αμφιβολίες για τη στάση των ΗΠΑ, ο πρόεδρος Μπάιντεν, τηλεφώνησε την Πέμπτη στον Νετανιάχου, για να του τονίσει ότι το Ισραήλ «έχει δικαίωμα να αμυνθεί».
Εν χορώ εκφράζουν πολλές αραβικές πρωτεύουσες την αλληλεγγύη τους στην Παλαιστίνη, αλλά στο παρασκήνιο σκέφτονται μόνο τις επικερδείς επιχειρηματικές σχέσεις τους με το Ισραήλ.
Ευκαιρία
Η τρομερή αυτή κρίση, που προκλήθηκε τεχνηέντως από το Ισραήλ, αποτελεί μια ευκαιρία για κάποιους, αρχικά για το ίδιο το Ισραήλ, που θέλει να επιβάλει την Ιερουσαλήμ ως μόνη πρωτεύουσα ενός κράτους και όχι δύο, και να απαλλαγεί οριστικά από το φάντασμα της συμφωνίας του Όσλο του 1993, δημιουργώντας επίσημα πια πολίτες δύο κατηγοριών μέσα στη χώρα. Ευκαιρία και για τον Νετανιάχου, ο οποίος ελπίζει να ανακτήσει την πολιτική του ισχύ. Είναι επίσης μια ευκαιρία για τη Χαμάς, να αποκτήσει πολιτική ηγεμονία έναντι των πολιτικών της αντιπάλων και να εξοβελίσει από το πολιτικό σκηνικό τη Φατάχ, με το να εμφανίζεται ως η μόνη δύναμη που είναι ικανή να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Τέλος, είναι μια ευκαιρία για τον Ερντογάν, που βρίσκεται πλέον σε δύσκολη θέση στη χώρα του, να δείξει ότι είναι εκείνος το μόνο στήριγμα των Παλαιστινίων και ο προστάτης του μουσουλμανικού κόσμου και να προσπαθήσει να επεκτείνει την επιρροή του στη Μέση Ανατολή, με τον ίδιο τρόπο που κινείται και στη Λιβύη, ούτως ώστε να στρέψει την προσοχή των συμπολιτών του στο εξωτερικό και όχι στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Διαδηλώσεις αλληλεγγύης
Μεγάλες διαδηλώσεις αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό γίνονται ήδη ή προγραμματίζονται σε όλο τον κόσμο, στην Στοκχόλμη, στην Μαδρίτη, στο Βερολίνο, στην Νέα Υόρκη, στο Βανκούβερ, στην Αθήνα (όπου πραγματοποιήθηκε διαδήλωση συλλογικοτήτων την Τετάρτη 12 του Μάη, την Παρασκευή από τις Νομαρχιακές Επιτροπές ΣΥΡΙΖΑ της Αττικής και από τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το σήμερα, Σάββατο 15/5, θα πραγματοποιηθεί νέα συγκέντρωση της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό Λαό).
Με τις αντιδράσεις απέναντι στην πολλοστή επίθεση του Ισραήλ ενάντια στους Παλαιστινίους συντάσσονται και πολλοί άνθρωποι της τέχνης. Ο γνωστός και στην Ελλάδα αριστερός εβραίος ηθοποιός, μουσικός και συγγραφέας, Μόνι Οβάντια, σε μια συνέντευξή του στο περιοδικό Globalist, λέει μεταξύ των άλλων: «Η πολιτική του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστινίους είναι ρατσιστική, αποικιοκρατική και η διεθνής κοινότητα δείχνει μια απεχθή μεροληψία. Με εξαίρεση την Σουηδία και κάποιες νοτιοαμερικανικές χώρες δεν μπορεί να δει ότι ο παλαιστινιακός λαός είναι ο πιο μόνος, ο πιο εγκαταλειμμένος λαός της γης, γιατί όλοι υποχωρούν απέναντι στον εκβιασμό και στην αισχρή εργαλειοποίηση του Ολοκαυτώματος». «Η ειρήνη επιτυγχάνεται ανάμεσα σε ίσους», καταλήγει, επιβεβαιώνοντας ότι σ’ αυτή την ιστορία ίσες αποστάσεις δεν είναι δυνατό να υπάρξουν.