Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Η επεξεργασία και παρουσίαση μιας πρότασης για την ανάκαμψη της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, αποτελεί μια ιστορική ευθύνη για την Αριστερά. Η δυναμική της περιβαλλοντικής κρίσης απαιτεί ισχυρές παρεμβάσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, τόσο για τη συγκράτηση της ανόδου της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη, όσο και την προστασία του πληθυσμού και της οικονομίας από τις αλλαγές στο κλίμα που έχουν ήδη συντελεστεί. Η πανδημία που βρίσκεται σε εξέλιξη έχει δείξει ότι ο κίνδυνος υγειονομικών κρίσεων βρίσκεται μπροστά μας και ότι η ετοιμότητα των συστημάτων υγείας και η άσκηση δημόσιων πολιτικών στον τομέα της φαρμακολογικής έρευνας και της παραγωγής φαρμάκων, πρέπει να είναι μια σταθερά των κοινωνιών μας. Επίσης, στις οικονομίες της Νότιας Ευρώπης η πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση έχει αφήσει βαθιά σημάδια, τόσο στον παραγωγικό ιστό, όσο και στην απασχόληση και τα λαϊκά εισοδήματα, εκτινάσσοντας τις ανισότητες. Απέναντι στο σύνολο αυτών των απολύτως ορατών κινδύνων και αρνητικών εξελίξεων για τις ζωές των ανθρώπων, η κυβέρνηση της ΝΔ στην Ελλάδα παραμένει προσκολλημένη στο νεοφιλελεύθερο δόγμα που με τον πλέον φανερό τρόπο αποτελεί μια έωλη θεωρητικοποίηση της ασυδοσίας μιας πολιτικής και οικονομικής ελίτ, που χρησιμοποιεί δημόσιους πόρους και μέτρα πολιτικής για να διατηρήσει και να ενισχύσει με κάθε μέσο την κερδοφορία των δραστηριοτήτων της. Η ιστορική ευθύνη επομένως της Αριστεράς δεν αφορά τη διαχείριση πρόσκαιρων απορρυθμίσεων των οικονομικών, ή περιβαλλοντικών ισορροπιών, αλλά τη συγκρότηση στρατηγικών απαντήσεων σε καταστροφικές εξελίξεις και δυναμικές, με τη επιλογή νέων στόχων και νέων θεσμικών διαδικασιών για την επίτευξή τους, προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Η εναλλακτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί απλώς ένα πρόγραμμα για την επόμενη κυβέρνηση που θα διορθώσει τα λάθη της προηγούμενης. Φιλοδοξεί να αποτελεί το σχέδιο ενός άλματος προς ένα νέο μέλλον, χαρακτηριστικό μιας περιόδου κατά την οποία προοδευτικές πολιτικές ηγεσίες σε όλο τον κόσμο, με πλέον θεαματικό παράδειγμα την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, συνειδητοποιούν ότι οι πολιτικές τους πρέπει να επικεντρωθούν στην αντιμετώπιση των κινδύνων που αποτελούν οι διευρυνόμενες ανισότητες, η υγειονομική κρίση και η κλιματική αλλαγή, και να έχουν στρατηγικό χαρακτήρα και στοχεύσεις. Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ αφορά τη δίκαιη πράσινη μετάβαση, τον μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου, με την ενίσχυση της εργασίας, την ενδυνάμωση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, και των αυτοαπασχολουμένων, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την εξασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και ανθεκτικότητας, την παράλληλη και συνδυασμένη ανάπτυξη των περιφερειών, των πόλεων και της υπαίθρου. Για τον καθένα από αυτούς τους τομείς παρέμβασης, προβλέπονται κατευθύνσεις μεταρρυθμίσεων, επενδύσεων και έργων. Πρόκειται για προτάσεις παρεμβάσεων που επιδιώκουν να αξιοποιήσουν τόσο την προηγούμενη κυβερνητική εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και την εμπειρία της αντιπολίτευσης μετά τον Ιούλιο του 2019, ειδικά σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Η εκδήλωση για την παρουσίαση της εναλλακτικής πρότασης, έδειξε ειδικότερα ότι ενισχύεται στον ΣΥΡΙΖΑ η συνειδητοποίηση της ανάγκης να περάσει από την υιοθέτηση νέων επιδιώξεων και στόχων στο εσωτερικό του υπαρκτού θεσμικού πλαισίου, στην υλοποίηση ισχυρών θεσμικών μεταρρυθμίσεων ικανών να υπηρετήσουν το πρόγραμμα και το σχέδιο μιας αριστερής κυβέρνησης στις σημερινές συνθήκες. Αναδείχθηκε, κατά την παρουσίαση, η ανάγκη της ενίσχυσης και του συντονισμού των δημόσιων πολιτικών, η επιδίωξη της αποτελεσματικότερης αξιοποίησης των χρηματοδοτικών εργαλείων και ειδικότερα η ενίσχυση της αναπτυξιακής τράπεζας, η ανάγκη υλοποίησης σχεδίων μετασχηματισμού της οικονομίας, ειδικότερα στον ενεργειακό τομέα, η ανάγκη ανάδειξης και αντιμετώπισης της τοπικότητας των περιβαλλοντικών, παραγωγικών και κοινωνικών ζητημάτων. Ένας τέτοιος προσανατολισμός θα μπορούσε να υποστηριχθεί από την υιοθέτηση των εξής θεσμικών πρωτοβουλιών: Τη δημιουργία “δεξαμενών σκέψης” με διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό, σχετικά με ζητήματα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και παραγωγικά, και στόχους τη μελέτη εξελίξεων, δυνατοτήτων και πολιτικών επιλογών. Τη δημιουργία σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο εργαλείων αναπτυξιακού σχεδιασμού. Την ενεργοποίηση σε τοπικό επίπεδο οργάνων εκπροσώπησης των παραγωγικών και κοινωνικών δυνάμεων ώστε να είναι δυνατή η δημοκρατική επίλυση προβλημάτων όπως η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η προστασία από επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, η αναβάθμιση της αγροτικής παραγωγής, και η παραγωγική ανασυγκρότηση με τη ευρύτερη έννοια, η επάρκεια των θεσμών κοινωνικής προστασίας και προσφοράς κοινωνικών υπηρεσιών.