Στέλλα Τσάνη
«Violin through...»
Subways music
Στον καλλιτεχνικό στίβο της λόγιας ελληνικής μουσικής η Στέλλα Τσάνη μπήκε με το δοξάρι της και δοκιμάστηκε από πολύ νωρίς στις πιο απαιτητικές συνθέσεις για βιολί. Με δάσκαλο τον Τάτση Αποστολίδη αποφοίτησε από το Ωδείο Αθηνών µε βαθμό «Άριστα Παμψηφεί και Α΄ Βραβείο». Με γερά εφόδια σπουδών και ταλέντο δεδομένα, δεξιοτέχνης με ποιότητα, έχει συμβάλει στα πολιτιστικά πράγματα της χώρας μας δίνοντας πολλά ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου παρουσιάζοντας μάλιστα πολλά έργα σε πρώτη εκτέλεση. Επίσης έχει στο ενεργητικό της ηχογραφήσεις για το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τη δισκογραφία και τον κινηματογράφο. Από το πλούσιο βιογραφικό της ξεχωρίζω τη συνεργασία της ως σολίστ µε την Ένωση Ελλήνων Μουσουργών και το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής υπό τη διεύθυνση των Θόδωρου Αντωνίου, Ιάκωβου Κονιτόπουλου, Mιχάλη Οικονόµου, Gunther Schüller και Valery Oreshkin. Και ότι υπήρξε για 5 χρόνια εξ άρχουσα και σολίστ της Πανευρωπαϊκής και Μεσογειακής Ορχήστρας που ίδρυσε η διεθνής πολιτιστική οργάνωση ΕCUME πραγματοποιώντας πολλές διεθνείς περιοδείες. Είναι δημιουργική και ευρέως αποδεκτή από συναδέλφους, κοινό και κριτικούς, έχοντας αποσπάσει πολλά βραβεία και διεθνής διακρίσεις ενώ έχει ερμηνεύσει κορυφαία έργα κάτω από την μπαγκέτα σπουδαίων μαέστρων.
Στη δισκογραφία εμφανίστηκε το 2004 με το Ellemis piano quartet, µε έργα των Johannes Brahms και Ernest Chausson, από τη Subways Music αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Στη συνέχεια πρόσθεσε στη συλλογή της πολλούς και σημαντικούς δίσκους με έργα που ανήκουν σε ένα ευρύ ρεπερτόριο του βιολιού, με χαρακτηριστική την παρουσία ελλήνων συνθετών.
Σε σχετική ερώτηση της Εποχής απάντησε: «Οι Έλληνες συνθέτες με αγγίζουν. Ίσως επειδή μεγάλωσα ακούγοντας τις γυναίκες της οικογένειας να τραγουδούν πολυφωνικά Ηπειρωτικά, η παράδοση, οι ελληνικοί ρυθμοί μιλούν μέσα μου. Ήρθα σε επαφή με την Σονάτα του Καλομοίρη στο Αθηνών, αλλά σταθμό αποτελεί η προσωπική συνεργασία με τον Θ. Αντωνιου και το Ε.Σ.Σ.Μ απ’ το 2001 και μετά. Η απόφαση να συμπεριλάβω στους δίσκους μου έργα Ελλήνων συνθετών που θαύμασα κι αγάπησα είναι συνειδητή και θεωρώ ότι είναι χρέος των Ελλήνων σολιστών να αναδείξουν τον πλούτο αυτής της εργογραφίας.»
Στην πρόσφατη ηχογράφηση του δίσκου της με τον τίτλο «Violin through...» η Στέλλα Τσάνη καινοτομεί, τουλάχιστον για τα εγχώρια μουσικά πεπραγμένα, αφού ερμηνεύει τα βιολιστικά ντουέτα παίζοντας με ένα βιολί και τα δύο μέρη – συνεπικουρούμενη φυσικά από την τεχνολογία του στούντιο. Με αυτοπεποίθηση στις απαιτήσεις της ερμηνείας, μας οδηγεί στον κόσμο του βιολιού και του βιολιστικού ντουέτου σε διαφορετικές εποχές, μέσα από τη μουσική τεσσάρων διαφορετικών συνθετών. Επειδή στην ακροαματική μου εμπειρία δεν είχα συναντήσει κάτι παρόμοιο, την ρώτησα αν αυτή η παράδοξη ιδέα συμβαίνει να υλοποιείται συχνά: «Την έχουμε δει σπάνια στο παρελθόν. Ίσως όχι με τη μορφή ολόκληρου άλμπουμ με έργα διαφορετικού ύφους κι εποχής αλλά έχει συμβεί σε κάποιες περιπτώσεις, έχω δει δίσκους άλλων μουσικών που βασίζονται σ’ αυτό το concept. Επιπλέον έχοντας μια εμπειρία δεκαεπτά χρόνων στη δισκογραφία και επειδή μου αρέσουν οι βιολιστικές προκλήσεις, μετά πολλών ωρών προσωπικής μελέτης και συνομιλίας με τον εαυτό μου, αποφάσισα να μπω στο στούντιο για ηχογράφηση. Η μόνη σύνθεση στον δίσκο που είναι για σόλο βιολί είναι το "Prayer" του Δημήτρη Φριτζαλά. Ένα έργο που μου αρέσει πολύ». Σίγουρα το είδατε ως μεγάλη καλλιτεχνική πρόκληση το όλο εγχείρημα… «Είναι σίγουρα μεγάλη πρόκληση. Δεξιοτεχνικά κι ερμηνευτικά να προσπαθείς να συνομιλείς, να επιβληθείς αλλά και να συγχρονιστείς με τον εαυτό σου και σίγουρα ήταν μια δύσκολη αλλά σπουδαία εμπειρία να ανατρέπω τον εαυτό μου.»
Στην προκειμένη περίπτωση η ταλαντούχα σολίστ αποδείχθηκε ιδιαίτερα επαρκής και στην τεχνική των στούντιο με αποτέλεσμα να έχουμε στα χέρια μας ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ακροάματα του ρεπερτορίου του βιολιού. Στο «Violin through…» περιλαμβάνονται τέσσερα διαφορετικού ύφους και τεχνοτροπίας έργα. Από την εποχή του Μπαρόκ η «Σονάτα για δύο βιολιά σε λα μείζονα» του Ζαν Μαρί Λεκλέρ [(Jean-Marie Leclair 1679-1764): Sonata for two violins No 2 Op.3, in A Major]. Από την εποχή του ώριμου κλασικισμού τη «Σονάτα για δύο βιολιά σε ντο μείζονα» του Σεργκέι Προκόφιεφ [(Sergei Prokofiev 1891-1953): Sonata for two violins Op. 56, in C Major] και δύο έργα σύγχρονων Ελλήνων συνθετών: η «Σονάτα για δύο βιολιά» του Ανδρέα Τσελίκα [(Andreas Tselikas 1978): Sonata for two violins Op.Ι] και το μοναδικό σολιστικό «Prayer» του Δημήτρη Φριτζαλά [(Dimitris Fritzalas 1965): Prayer].
Η επιλογή των έργων ως προς το ρεπερτόριο του βιολιστικού ντούο είναι μέσα στις αρετές του δίσκου, η φόρμα της σονάτας με τις εναλλασσόμενες ρυθμικές χρωματικές, δημιουργεί στο όλο άκουσμα ατμοσφαιρική συνοχή και ομορφιά που προτρέπει σε συνεχή απολαυστική επανάληψη. Ξεχωριστή η Σονάτα του Προκόφιεφ (καθώς γνωρίζω είναι και ο αγαπημένος συνθέτης της Τσάνη), ένα έργο υψηλών ερμηνευτικών απαιτήσεων, ευγενικής γραφής και με πλούσια γκάμα συναισθημάτων. Από το πρώτο μέρος Andante cantabile, το δοξάρι της Στέλλας Τσάνη αγγίζει τις πιο ευαίσθητες χορδές της καρδιάς μας, μας γοητεύει, μας συγκινεί και μας οδηγεί μαγικά ως το τέλος, στο χαρούμενο Allegro con brio. Απαράμιλλη ερμηνεία, ως πολύτιμο δώρο στους χαλεπούς καιρούς μας.
Θεωρώ πως αυτός ο δίσκος έχει λόγους να αποτελεί σημείο αναφοράς στη δισκογραφία. Η παράδοξη ιδέα της διπλής ερμηνείας πέτυχε. Η Στέλλα Τσάνη προέβη στο εγχείρημα ως έμπειρη σολίστ με αυτοπεποίθηση αλλά και ως γνώστης της δεξιοτεχνίας της. Το είδε ως μια καλλιτεχνική αναμέτρηση με τον εαυτό της, μια μουσική ανατρεπτική εμπειρία. Γεγονός όμως είναι πως πέτυχε την υπέρβαση του ίδιου της του εαυτού, αυτό άλλωστε δεν είναι και το ζητούμενο για κάθε καλλιτέχνη; Το όλο επίτευγμα με τον πολύ καλό ήχο είναι αποτέλεσμα του Subway Recording Studios και η παραγωγή της Subways Music του Σοφοκλή Σαπουνά. Η φωτογραφία που κοσμεί το εξώφυλλο είναι του Σπύρου Κατωπόδη.
Καλή σας ακρόαση.