Η Πάτρα είναι πόλη με παράδοση. Αγαπά και τιμά την τέχνη, παρότι σήμερα υστερεί σε δομές και υποδομές που αφορούν στον πολιτισμό. Οι καλλιτέχνες της πόλης παρουσιάζουν τη δουλειά τους σε χώρους δημόσιους ή ιδιωτικούς, στους δρόμους, στις σκάλες που ενώνουν την Άνω με την Κάτω πόλη, σε καφέ και σε μπαράκια.
Οι παραστάσεις τη χειμερινή περίοδο παρουσιάζονται στο Θέατρο Απόλλων και σε ιδιωτικής πρωτοβουλίας θέατρα: Λιθογραφείο, Act, Επίκεντρο, Μηχανουργείο, Θέατρο Αγορά. Το καλοκαίρι εκδηλώσεις φιλοξενούνται στο Ρωμαϊκό Ωδείο, στο Αίθριο του Παλιού Δημοτικού Νοσοκομείου, στο οινόκαστρο της Achaia Clauss, στο μικρό υπαίθριο Θέατρο της Κρήνης. Ανοιχτό στη σύγχρονη δημιουργία είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο, ενώ αξιοποιήσιμος παραμένει, στο πλαίσιο της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του, ο αρχαιολογικός χώρος της Βούντενης.
Ωστόσο, είναι μεγάλη η έλλειψη σύγχρονων αιθουσών, κατάλληλα εξοπλισμένων, μέσα στον αστικό ιστό, αλλά και χώρων εκτός αυτού, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πόλους έλξης, ενίσχυσης της καλλιτεχνικής δημιουργίας, παιδείας και έκφρασης. Αυτό στερεί τη δυνατότητα συνεύρεσης τέχνης και κοινού, συμμετοχής και αναψυχής των πολιτών. Το Εργοστάσιο Τέχνης Θ. Μ. της πολιτιστικής πρωτεύουσας, εγκαταλειμμένο και λεηλατημένο, αν αποκατασταθεί, όπως προβλέπεται, δίνει μια τέτοια διέξοδο. Το ίδιο ισχύει για το Παλαιό Νοσοκομείο, τα Παλαιά Σφαγεία και το κτίριο του ΑΣΟ.
Έχει αποδειχθεί ότι η επίδραση των πολιτιστικών θεσμών της τοπικής αυτοδιοίκησης και της πολιτείας, όταν δημιουργούνται και λειτουργούν αφουγκραζόμενοι τους σύγχρονους κοινωνικούς προβληματισμούς, τα πολυσύνθετα καλλιτεχνικά ρεύματα, όταν συνομιλούν με την περιφέρεια, το κέντρο και το διεθνές περιβάλλον, όταν αγκαλιάζουν όλες τις κοινωνικές ομάδες, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τους πρόσφυγες και μετανάστες, παράγουν διαχρονικά, πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, με παιδαγωγικές διαστάσεις, για τη συνολική πολιτισμική φυσιογνωμία και ανάπτυξη της πόλης.
Αυτό ίσχυσε τα πρώτα χρόνια για το πρωτοποριακό Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας, το οποίο ξεκίνησε το 1986 δυναμικά από το Θ. Μικρούτσικο, που στη συνέχεια όμως, παρά τις όποιες αναλαμπές και τα παραμένοντα ψήγματα (Jazz + Πράξεις), χωρίς καλλιτεχνικό συντονισμό, άφησε το φάντασμά του να πλανάται μετέωρο.
Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας (1989) είναι ένας θεσμός που έχει δώσει δείγματα μεγάλων δυνατοτήτων. Ιδιαίτερο ρόλο διαδραματίζει η λειτουργία της Δραματικής του Σχολής (2013), αλλά και το τμήμα Θεατρικών Σπουδών (1992) του Πανεπιστημίου. Παρόλα αυτά, οι προκλήσεις παραμένουν.
Η δημιουργία ενός θεσμού για τον χορό είναι υπερώριμη και αδήριτη ανάγκη, δεδομένης της υφιστάμενης δεξαμενής καλλιτεχνών, κι ενός ανερχόμενου δυναμικού νέων χορευτών/τριών και χορογράφων, ικανών για δημιουργία σπουδαίων έργων. Αυτό ανέδειξαν οι δράσεις, στο πλαίσιο του Support Art Workers, έξω από το Θέατρο Απόλλων και «Κρατήρας» στις σκάλες Αγίου Νικολάου, σε αυτή τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας. Μία περίοδο η οποία όξυνε τα υπάρχοντα ελλείμματα των καλλιτεχνικών θεσμών, της ανεργίας, της ανασφάλιστης, της μερικά ή χωρίς αμοιβή και συλλογικές συμβάσεις απασχόλησης. Αυτά ήταν τα ερεθίσματα που οδήγησαν στη δημιουργία της Κίνησης Επαγγελματιών Καλλιτεχνών, μιας συλλογικότητας που, συνδεδεμένη με αυτές του κέντρου, μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπισή των προβλημάτων του κλάδου και στο πολιτιστικό γίγνεσθαι.
Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιούνται πολλές επαγγελματικές ή ερασιτεχνικές καλλιτεχνικές ομάδες, οι οποίες επιχειρούν να δημιουργήσουν και μερικές να λειτουργήσουν χώρους πολιτισμού. Παρά το αξιέπαινο των προσπαθειών, το πρόβλημα θα παραμένει όσο δεν υπάρχουν κατάλληλα διαμορφωμένοι δημόσιοι χώροι, που να διατίθενται περιοδικά και δωρεάν για τη δημιουργία συγκεκριμένων project. Βέβαια, μια πόλη με διεθνείς ορίζοντες θα έπρεπε να διαθέτει, για τον ίδιο σκοπό, δυνατότητες φιλοξενίας και δημιουργών από το εξωτερικό. Αξίζει να επισημάνουμε την ανάγκη χρηματοδότησης δραστηριοτήτων, με ανοιχτή πρόσκληση και διαφανείς διαδικασίες εκ μέρους της περιφέρειας, όπως και τη χρησιμότητα ενός περιφερειακού συντονιστικού κέντρου για το Σύγχρονο Πολιτισμό από το ΥΠΠΟΑ.
