'Εργο του Νορβηγού καλλιτέχνη AFK Street Art,
αφιερωμένο στα παιδιά πρόσφυγες που έχουν χάσει τη ζωή τους.
Πάτρα, 27 Απριλίου, 2021. Φωτογραφία: Χρυσούλα Πατσού
«Οι τρεις Αφγανοί άντρες μπήκαν στο λιμάνι και κρύφτηκαν κάτω από ένα φορτηγό. Τους έπιασαν δυο άντρες που δεν φορούσαν στολή, αλλά είχαν σκύλο και επέβαιναν σε περιπολικό… Άρχισαν να τους χτυπούν στο σώμα με γροθιές. Ύστερα πήραν τον ένα από τους τρεις Αφγανούς, ακινητοποίησαν το πόδι του και ένας απ’ αυτούς πέρασε πάνω απ’ το πόδι του με το αυτοκίνητο…»
Το παραπάνω περιστατικό δημοσιεύθηκε στο tetartopress.gr, στις 5/10/2020, και μαζί με δεκάδες άλλα παρόμοια περιστατικά αποτελούν μαρτυρίες των άστεγων προσφύγων –Αφγανών στην πλειοψηφία– που η Ιστορία έχει ξεβράσει στην Πάτρα, ως ενδιάμεσο σταθμό και λιμάνι της πορείας προς τη Δύση. Νεαροί άντρες, ενίοτε παιδιά, που καταλύουν στα εγκαταλειμμένα εργοστάσια της παραλιακής οδού απέναντι από το νέο λιμάνι και εφορμούν καθημερινά στα φορτηγά που ταξιδεύουν προς Ιταλία, ελπίζοντας να διαφύγουν. Έχουν ζήσει το αδιέξοδο της παραμονής στα camps ανά τη χώρα, κάποιοι ελάχιστοι είναι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, ωστόσο προοπτική αξιοπρεπούς ζωής δεν διαφαίνεται εδώ. Με δεδομένη την αντιπροσφυγική πολιτική της κυβέρνησης, μόνη διέξοδος είναι η «πάση θυσία» (κυριολεκτική θυσία, ζωσμένοι μπουκαλάκια ζαχαρούχο νερό για τις αναγκαίες θερμίδες, κρύβονται μέσα ή κάτω από φορτηγά και συχνά τραυματίζονται σοβαρά) απόδραση στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, με το αζημίωτο βεβαίως. Οι μαρτυρίες τους για τη βία των λιμενικών και των υπαλλήλων της ιδιωτικής ασφάλειας του λιμανιού έχουν συγκεντρωθεί και δημοσιοποιηθεί από εθελοντές/τριες της οργάνωσης No Name Kitchen, που τους συνδράμει τα τελευταία χρόνια –και καθημερινά φροντίζει τη σίτισή τους, και από την Κίνηση Υπεράσπισης Δικαιωμάτων Προσφύγων και Μεταναστών/τριών. Από το 2007 που τη συστήσαμε, οι άνθρωποι της κίνησης στεκόμαστε στο πλευρό των ξεριζωμένων ανθρώπων με κάθε τρόπο: συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης και τροφίμων, εκδηλώσεις, πορείες, δημόσιες παρεμβάσεις, συνεντεύξεις, νομική βοήθεια, υγειονομική μέριμνα, μαθήματα ελληνικών και αγγλικών, ενισχυτική διδασκαλία στα προσφυγόπουλα που πηγαίνουν σχολείο, ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών της πόλης με ειδικές δράσεις, συνεχής πίεση προς την αστυνομία και τις πολιτικές αρχές για την αναγνώριση των δικαιωμάτων των πλέον αόρατων, κοινωνικά και πολιτικά, ανθρώπων της κοινωνίας μας. Τόσο «αόρατων», που ακόμα και η κόκκινη δημοτική αρχή, της οποίας η συνδρομή είναι καθοριστική στη σίτιση και σε επείγοντα στεγαστικά προβλήματα, φροντίζει να διατηρεί άτυπη, μη θεσμοποιημένη (και επομένως, ευκαιριακή) τη βοήθειά της. Είναι χαρακτηριστική η αποφυγή συγκρότησης του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών στον δήμο της Πάτρας, επί της σημερινής δημαρχίας του Πελετίδη. Αλλά επίσης τόσο «αόρατων», που και η ηγεσία του τοπικού ΣΥΡΙΖΑ, στην Πάτρα του 42% για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις εκλογές του 2019, αποφεύγει τα τελευταία χρόνια να κινητοποιήσει ανθρώπους και συνειδήσεις στην κατεύθυνση της κοινωνικής ένταξης των προσφύγων.
Η αλληλεγγύη βρίσκει άλλους, λιγότερο «επίσημους» δρόμους να απλώσει τα δίχτυα (και δίκτυά) της. Εκτός από την κίνηση, η «Κοινωνική Κουζίνα Ο Άλλος Άνθρωπος της Πάτρας», η δομή αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας στην Κατάληψη Παραρτήματος, ο αυτοδιαχειριζόμενος χώρος Επί τα Πρόσω, αλληλέγγυοι/ες από όλες τις γωνιές του κόσμου, που συνεχώς φτάνουν στην Πάτρα μέσω ΜΚΟ όπως DocMobile, FoodKind, τώρα ΝoNameKitchen, συγκροτούν την, αντίπαλη της κυρίαρχης, όψη της μικρής μας κοινωνίας. Την όψη που αντιμάχεται το θεσμικό ρατσισμό και καταστολή και διδάσκει ανοχή, σεβασμό της ετερότητας, αλληλεγγύη, κοινωνική οικονομία, αντιπολεμική δράση, διεθνισμό, αντικαπιταλιστική προοπτική.
