«Η ιστορία μας γράφεται ακόμη. Η διαδρομή τριών Κινεζοκουβανών στρατηγών στην Κουβανική Επανάσταση» μετάφραση/επιμέλεια: Ντίνα Κακλαμανάκη, Μαγδαληνή Λάππα, Ζωρζ Μεχραμπιάν, Μαρία Πλέσσα, Νατάσα Τερλεξή, Γιάννης Τσαλαβούτας, εκδόσεις Διεθνές Βήμα, 2021
Το βιβλίο παρουσιάζει την ιστορία τριών Κουβανών κινεζικής καταγωγής, που έφτασαν να γίνουν στρατηγοί στον στρατό της Κούβας: των Αρμάντο Τσόι, Γουστάβο Τσούι και Μοϊσές Σίο Γουόνγκ.
Οι τρεις αξιωματικοί αφηγούνται διάφορα επεισόδια που ξεκινούν από την εποχή της δικτατορίας του Μπατίστα και της επανάστασης, περνούν από τις αποστολές στην Αγκόλα και γενικά την παρουσία στην Αφρική, όπου βρέθηκαν και οι τρεις, και φτάνουν στο σήμερα. Προφανώς η θεσμική ιδιότητα των τριών καθορίζει και τα όρια στα οποία κινούνται οι αφηγήσεις τους, αλλά είναι πολλά τα ενδιαφέροντα θέματα που θίγουν και αναλύουν. Ένα παράδειγμα, το σχετικά άγνωστο θέμα της μαζικής μετανάστευσης από την Κίνα προς την Κούβα, μια ιστορία που ουσιαστικά «αρχίζει το 1840, στις αρχές του Πρώτου Πολέμου του Οπίου στην Κίνα». Χιλιάδες Κινέζοι δεσμευμένοι με συμβόλαιο, στην ουσία σε ένα είδος καταναγκαστικής εργασίας, έφτασαν στην Κούβα – υπολογίζεται ότι, μεταξύ 1847 και 1874 έφυγαν για την Κούβα περίπου 141.000 Κινέζοι, από τους οποίους το 10 με 15% πέθανε στον δρόμο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι αφηγήσεις για την κρίσιμη «Ειδική περίοδο», μετά από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και τη συνεπακόλουθη βαθιά κρίση της κουβανικής οικονομίας (η χώρα έχασε το 85% του εξωτερικού της εμπορίου και είχε πτώση 35% στο Α.Ε.Π.), η οποία παρέλυσε τη χώρα και εξελίχθηκε σε μια τραγική διατροφική κρίση, για την οποία οι αρχές αλλά και ο κόσμος αναγκάστηκαν να επινοήσουν μια σειρά από λύσεις, πολλές φορές αυτοσχέδιες αλλά συχνά αποτελεσματικές. Η περίοδος αυτή οδήγησε και σε αλλαγές στην οργάνωση της κουβανικής οικονομίας, που κατέληξε σε κοινωνικές αλλαγές, με πλευρές θετικές αλλά και αρνητικές, όπως οι ανισότητες ανάμεσα, π.χ., σε αυτούς που έχουν πρόσβαση σε συνάλλαγμα και σε εκείνους που δεν έχουν, ανισότητες που, όπως λέει ένας από τους αφηγητές, «δεν μας αρέσουν».