Το «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα» του Ευγένιου Ο’ Νηλ σε σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου, η νέα παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος ξεκινά την περιοδεία της στις 14 και 15 Ιουλίου από τον Αύλειο χώρο της Μονής Λαζαριστών.
Νύχτα, ομίχλη, ουίσκι… Η Μαίρη, ο Τάιρον, ο Τζέιμι κι ο Έντμοντ… κι οι χαμένες ελπίδες τους, εγκιβωτισμένες σε ένα σπίτι φτιαγμένο με τα πιο πρόχειρα υλικά γεμάτο ανασφάλεια, πασχίζουν για την ένωση οίκου και γένους στην παραλιακή εξοχή… σαν κύματα τα άπιαστα όνειρα μιας ζωής νοτίζουν το πρόσωπό τους. Κάτω απ’ τα ρούχα εποχής, αρρωστημένοι ψυχισμοί σε δρύινο τραπέζι, θολώνουν τα ποτήρια καθώς αλληλοσυγκρούονται προπόσεις… υπέρ υγείας.
«Το έργο παραμένει επίκαιρο. Είναι ένα έργο που μιλά για ιδέες. Μιλά για αυτό που βιώνουμε σήμερα σε σχέση με το τι είναι πολιτισμός και τι είναι βαρβαρότητα. Δεν είναι ένα έργο που αφορά μόνο εκείνη την εποχή. Ξεκίνησε ως αυτοβιογραφικό ταξίδι, γιατί ο συγγραφέας θέλησε να συμφιλιωθεί με τα πρόσωπα της οικογένειάς του, με αυτά τα φαντάσματα. Μιλά για ένα ταξίδι, για το πώς ξεκίνησε μια οικογένεια από την Ιρλανδία. Ο πατέρας μέσα στη φτώχεια του κατάφερε να σπουδάσει μόνος του και να γίνει ηθοποιός. Δεν έγινε ο ηθοποιός που ήθελε. Υπάρχει δηλαδή πνευματική ανεπάρκεια. Το μόνο που τον έκανε να ζει είναι να αγοράζει οικόπεδα. Το έργο έχει να κάνει με όλες τις πνευματικές αξίες που τους έχουν επιβληθεί. Μιλά για τους ανθρώπους που ζουν τις αυταπάτες τους και δεν βλέπουν το αληθινό τους πρόσωπο στον καθρέπτη. Αυτά αναδεικνύει το έργο μέσα από την πορεία του καθώς το αναδιπλώνει ο συγγραφέας στο θεατή: το πώς βιώνουμε μια ζωή που δεν μας ανήκει και υπάρχει και το θέμα των εξαρτήσεων. Τη μητέρα την κατακτά η μορφίνη, τον πατέρα το αλκοόλ. Το αλκοόλ έγινε το βρεφικό γάλα για τα δύο τους παιδιά. Είναι ένα πολύ σκληρό κείμενο, όσο το διαβάζει κανείς», επισημαίνει ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Θανάσης Σαράντος μιλώντας για το έργο. «Το θέατρο δεν είναι λέξεις, είναι συναισθήματα, είναι ψυχή. Αυτό με αφορούσε πάντα. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον η ενασχόληση με αυτόν τον συγγραφέα, ο οποίος δεν θεωρείται τυχαία πατέρας του ρεαλιστικού θεάτρου. Αδημονώ να δω τι καρπούς θα φέρουμε στους θεατές».
Με ευφράδεια ποιητή, το αυτοβιογραφικό ταξίδι του συγγραφέα μετατρέπεται σε λόγο ύπαρξης. Ο Ο’ Νηλ, καταπιάνεται με τη συγγραφή του ακόμη απ’ την αρχή της σταδιοδρομίας του. Σύμφωνα με τη σύζυγό του, αφιέρωνε ατέλειωτες ώρες αξημέρωτα με προσήλωση. Όσο προχωρούσε την ιστορία τόσο τον βασάνιζε, ώσπου στο τέλος της μέρας εμφανίζονταν καταρρακωμένος, κλαίγοντας, με κατακόκκινα μάτια και γηραιότερος κατά δεκαετίες. «Αν πρόκειται να δημιουργηθεί ζωή, πρέπει να αναπτυχθεί μέσα από τα απλά συστατικά, σ' αυτόν τον περιορισμένο χώρο», υποδείκνυε στις οδηγίες για τα ανεβάσματα του έργου, που μάλιστα ρητά απαγόρευσε να συμβούν ενόσω βρισκόταν εν ζωή.
Εν τέλει ποιος πρέπει να είναι σήμερα ο στόχος και ο ρόλος του θεάτρου; «Το θέατρο έχει έναν κοινωνικό ρόλο. Ο θεατής δεν έρχεται να δει κανέναν ηθοποιό, καμία παράσταση. Έρχεται να δει τον εαυτό του. Κι εμείς έχουμε αυτή την ευθύνη. Να είμαστε οι καθρέπτες της ζωής. Αυτή είναι η μόνη μας ευθύνη. Αυτό που ενδιαφέρει το θεατή είναι να αναγνωρίσει μέσα του, βλέποντας ένα έργο, μία παράσταση, ακούγοντας έναν ηθοποιό, κομμάτια της δικής του ύπαρξης. Η ευθύνη μας είναι να τον κάνουμε να αναγνωρίσει τον ίδιο του τον εαυτό», υπογραμμίζει ο σκηνοθέτης.
Η παράσταση «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα» του Ευγένιου Ο’Νηλ σε σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου με τους Βέρα Κρούσκα, Τάκη Χρυσικάκο και Πέρη Μιχαηλίδη (σε διπλή διανομή), Θανάση Σαράντο, Χρήστο Διαμαντούδη και Σταυριάνα Παπαδάκη θα περιοδεύσει σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα.