Από το προσωπικό αρχείο του Τάσου Κορωνάκη
Η προετοιμασία, οι πανευρωπαϊκές δικτυώσεις, η παρουσία γυναικείων ομάδων, η καταστολή, ο φόβος. Τι έγινε και χάθηκε όλο αυτό το δυναμικό κίνημα που φιλοδοξούσε να αποτελέσει ένα νέο Μάη του 1968; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η υποχωρητικότητα των κομματικών αριστερών δυνάμεων απέναντι στην εξουσία έδωσε την αίσθηση ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση», όπως έλεγε πολλά χρόνια νωρίτερα η Θάτσερ.
Συγκλονιστική εποχή τότε, όταν προχωρούσε το κίνημα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση, που σύντομα ονομάστηκε κίνημα για την εναλλακτική παγκοσμιοποίηση, όταν συγκροτήθηκαν συμμαχίες και συνεργάστηκαν εκατοντάδες κινήματα από όλη την Ευρώπη για να φωνάξουμε δημόσια το τότε αυτονόητο: Είσαστε οχτώ, είμαστε έξι δισεκατομμύρια.
Ήταν συνεργασίες ετών γεμάτες χαρά και ενθουσιασμό, που άρχισαν κυρίως με τη μεγάλη διαδήλωση του Άμστερνταμ τον Οκτώβρη του 1997, όταν προετοιμαζόταν η Συνθήκη του Άμστερνταμ από τις κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εμείς βγήκαμε σε μαζικές διαδηλώσεις για να απαιτήσουμε τη δημοκρατική Ευρώπη, την Ευρώπη των λαών. Την επόμενη χρονιά, στην Κολωνία, την μεθεπόμενη στο Γκέτεμποργκ, μετά στην Πράγα, κάθε ευρωπαϊκή ή διεθνής σύσκεψη βρισκόταν υπό την πολιορκία των λαϊκών δυνάμεων που για πρώτη φορά ήταν τόσο ποικίλες και τάσσονταν ενάντια στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση με το σύνθημα «Οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη», ένα σύνθημα που κατοχυρώθηκε μετά από συζητήσεις και απέκτησε δύο αναγνώσεις, όπως ήταν και οι φορείς που το υποστήριζαν: είτε ενάντια στον καπιταλισμό στην παγκοσμιοποιητική του φάση, είτε ενάντια στην νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση του –κατά τα άλλα– αποδεκτού καπιταλισμού.
Ύστερα από μήνες προετοιμασία και πανευρωπαϊκές, κυρίως, δικτυώσεις, όλα τα κινήματα βρέθηκαν στην Γένοβα τον Ιούλιο. Μια Γένοβα στην οποία είχε ασκηθεί μεγάλη τρομοκρατία, κυρίως στις επιχειρήσεις, ώστε να μην βρίσκει κανένας και καμία ξενοδοχείο, περίπτερο, μπακάλικο, νερό, μέσο μεταφοράς. Όλα κλειστά. Αντίθετα, ο λαός της πόλης, όπως αποδείχθηκε τη δεύτερη και τρίτη μέρα, είχε φιλικές διαθέσεις απέναντι στα πλήθη που συνέρρευσαν, μας χαιρετούσε από τα μπαλκόνια. Εκτιμήθηκε ότι στην Γένοβα βρέθηκαν 250.000 με 300.000 άνθρωποι, κυρίως βέβαια από την Ιταλία, αλλά και από κάθε γωνιά της Ευρώπης.
Είναι γνωστό ότι τότε είχε ανασταλεί για λίγες ημέρες η Συνθήκη του Σένγκεν για την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών στο χώρο Σένγκεν, και καθόλου τυχαία χιλιάδες άνθρωποι εμποδίστηκαν να πλησιάσουν στην Γένοβα, μεταξύ των οποίων τρία από τα δεκάδες πούλμαν της αντιπροσωπείας της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Διαδήλωση της Γένοβας (με τους επιβαίνοντες και τις επιβαίνουσες σ’ αυτά να χτυπιούνται ανελέητα από τους καραμπινιέρι). Η συγκεκριμένη Επιτροπή αποτέλεσε τον προάγγελο του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ. Όσες και όσοι έφτασαν, στην συντριπτική πλειονότητά τους κοιμήθηκαν σε ένα στάδιο, μαζί με μέλη άλλων διεθνών αποστολών, μπουλούκια μέσα στη λάσπη αφού η βροχή συμπλήρωσε το έργο της κυβέρνησης και της αστυνομίας. Εκτιμήθηκε ότι από την Ελλάδα συμμετείχαν περίπου 3.000 άνθρωποι, ήμασταν μάλλον η πολυπληθέστερη διεθνής αντιπροσωπεία. Είχαμε και καλή αμυντική προετοιμασία, με το «μαγικό υγρό» της φαρμακοποιού μας Χριστίνας, το μαλόξ, σε άπειρα ατομικά μπουκαλάκια για τα αναμενόμενα δακρυγόνα, και με τα άδεια πλαστικά μπουκάλια νερού με τα οποία είχαν ζωστεί οι δυναμικές ομάδες που είχαν την ευθύνη της προστασίας μας από τις αστυνομικές επιθέσεις.
Στην Γένοβα μετείχαν και πολλές γυναικείες ομάδες, κυρίως γύρω από την Παγκόσμια Πορεία Γυναικών –ένα καθαρά αντιπατριαρχικό και ταξικό κίνημα, που είχε ιδρυθεί το 2000, και η συγκρότησή της είχε θεωρηθεί προάγγελος του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος– με πανό που έφεραν συνθήματα ενάντια στη βία κατά των γυναικών και ενάντια στη φτώχια των γυναικών.
Αλλά οι εκδηλώσεις και οι κουβέντες που προγραμματίζαμε εξαφανίστηκαν λόγω της καταστολής, που ξεκίνησε με την δολοφονία του Τζουλιάνι, και συνεχίστηκε μέχρι την αναχώρησή μας. Ατέρμονη η προσπάθεια των διαδηλωτριών και διαδηλωτών να φθάσουν το βράδυ στο «κονάκι» τους, με τα πόδια και κάτω από την συνεχή αστυνομική καταστολή. Κι εκεί, στα στάδια, να πετούν χαμηλά τα ελικόπτερα της αστυνομίας προκαλώντας φόβο για ακόμα μεγαλύτερες επιθέσεις. Ήταν ένας πόλεμος της εξουσίας ενάντια στις λαϊκές δυνάμεις, μιας εξουσίας που προσωποποιούσε τότε η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, η οποία δυστυχώς έμελλε να μείνει για πολλά χρόνια, και να φύγει μετά τις μεγάλες διαδηλώσεις που οργανώθηκαν από τις γυναικείες ομάδες το 2011 με σύνθημα «Η Ιταλία δεν είναι μπουρδέλο». Ο Μπερλουσκόνι, ας πούμε, είχε την μετέπειτα τύχη του Τραμπ που τον συνέτριψαν οι κινητοποιήσεις των γυναικών, τα δικαιώματα των οποίων ήταν τα πρώτα που επλήγησαν.
Τι έγινε, λοιπόν, και χάθηκε όλο αυτό το δυναμικό κίνημα που φιλοδοξούσε να αποτελέσει ένα νέο Μάη του 1968; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η υποχωρητικότητα των κομματικών αριστερών δυνάμεων απέναντι στην εξουσία, όπως της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης στην Ιταλία τη δεκαετία του 2000, και του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα κατά την διακυβέρνησή του, τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια των λαϊκών δυνάμεων που είχαν τη φιλοδοξία μιας μεγάλης πολιτικής αλλαγής. Η συγκεκριμένη υποχωρητικότητα έδωσε την αίσθηση ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση», όπως έλεγε πολλά χρόνια νωρίτερα η Θάτσερ.
Αυτή η συζήτηση είναι πολύ μεγάλη που γίνεται και θα γίνεται τα επόμενα χρόνια, αφού οι λαϊκές δυνάμεις μπορεί άλλοτε να προχωρούν και άλλοτε να υποχωρούν, αλλά τα προβλήματα που δημιουργεί η ιμπεριαλιστική παγκοσμιοποίηση επιδεινώνονται.
Τελειώνω το σημείωμά μου με την υπερηφάνεια ότι ήμουν κι εγώ εκεί, όπως και πολλές χιλιάδες άλλοι άνθρωποι. Το τέλος της ιστορίας δεν ήρθε, αναμένουμε επαναστατικές αλλαγές όπως απαιτεί η εποχή.