Το Virus (2001-2008), που στα ελληνικά σημαίνει Ιός, ήταν μια ακτιβιστική ομάδα που γεννήθηκε το Σεπτέμβρη του 2000 σε ένα πούλμαν στη διάρκεια ενός ιδιαίτερα μακριού ταξιδιού για τη διαδήλωση της Πράγας – ενάντια στη Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Συγκροτήθηκε ως συλλογικότητα λίγο μετά τη διαδήλωση της Νίκαιας (Δεκέμβρης 2000) ακριβώς για να ενδυναμώσει την επαφή με το διεθνές κίνημα και έκανε δράσεις για μια ποικιλία θεματικών: αντιπολεμικό, αντιρατσιστικό, μεταναστευτικό, φεμινιστικό/lgbtq (μέχρι εκεί νομίζω έφθανε τότε), οικολογικό, ενάντια στους ολυμπιακούς αγώνες, για την προστασία των ελεύθερων χώρων, ενάντια στις πολυεθνικές…
Η ομάδα συναντιόταν κάθε Πέμπτη στο Στέκι Μεταναστών και το αρχικό της μέιλ ήταν ένα ντομέιν που πια δεν υπάρχει.
Άνοιξα λοιπόν τα κιτάπια μου, για να θυμηθώ το τότε, και βρήκα αποκόμματα εφημερίδων, σημειώσεις, συνθήματα, αυτοσχέδια τραγούδια, λίστες πούλμαν, τηλέφωνα συντονιστικής επιτροπής, οδηγίες για δακρυγόνα, κείμενα και προκηρύξεις. Ο ενθουσιασμός ήταν διάχυτος. Με λίγη χρονοκαθυστέρηση μετά την εξέγερση των Zαπατίστας ήρθε το Σιάτλ, η Πράγα, η Νίκαια, το πρώτο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ στο Πόρτο Αλέγκρε. Οι αντιστάσεις των από κάτω απέναντι στην αγριότητα του νεοφιλελεύθερου καπιταλιστικού μοντέλου φαινόταν να αυξάνονται εκθετικά. Επιτέλους κάτι κουνιόταν, ήμασταν μέρος της λύσης! Η Γένοβα ήρθε ως επιστέγασμα του ενθουσιασμού όλης αυτής της περιόδου και θα σήμαινε το κλείσιμο ενός πρώτου κύκλου ως μια εμβληματική κινητοποίηση - σταθμός.
Οι διεθνείς διαδηλώσεις αποτέλεσαν για το Virus ένα πεδίο συνάντησης με την πολυμορφία του διεθνούς κινήματος, ένα εργαστήρι πολύχρωμων πρακτικών που ξέφευγαν από τα κλασικά (και συχνά βαρετά) εργαλεία αγώνα, είχαν μουσικές, θεατρικότητα, φαντασία, διάδραση, είχαν παιχνίδι. Παράλληλα χτίζανε μια κουλτούρα συμπερίληψης κι αλληλεγγύης στην πράξη. Στη διάρκεια των χρόνων δουλέψαμε και καλλιεργήσαμε μεθόδους ώστε να συμμετέχουν και να μιλάνε όλες και όλοι στις συναντήσεις της ομάδας και χρησιμοποιήσαμε συστηματικά τα γνωστά νεύματα/χειρονομίες σε συνελεύσεις στην Ελλάδα (επιδοκιμασία/συμφωνία, έχεις ξεπεράσει το χρόνο κ.λπ.): «δίνουμε μια διαρκή μάχη, πρώτα απ’ όλα ενάντια στον ίδιο τον εαυτό μας για τη διεύρυνση της δημοκρατίας και της ισότητας σε όλα τα επίπεδα που δρούμε» λέγαμε τότε. Αυτό περιλάμβανε δράσεις φιλικές προς τον χρήστη και την χρήστρια, αλλά και το ευφάνταστο σύνθημα «όλοι - όλες» (ναι, απλώς αυτό) που με ιδιαίτερη επιμονή φωνάξαμε σε μια σειρά διαδηλώσεων στην Αθήνα (ανεξαρτήτου θεματικής).
Το Virus συμμετείχε στην Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Διαδήλωση της Γένοβας, εγχείρημα προπομπό συνεργασιών που θα οδηγούσαν στη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ στην Αθήνα το 2006 και σε πολλά άλλα. Εκτός από τον αγνό ενθουσιασμό για τις αντιστάσεις στην παγκόσμια αδικία, η Γένοβα συμπύκνωσε άλλα δύο στοιχεία: την ενδελεχή (παρά τα όποια προβλήματα) οργάνωση και την άγρια καταστολή. Η συγκρότηση του Φόρουμ κι η οργάνωση των κινητοποιήσεων από κινήματα και οργανώσεις της Ιταλίας αποτέλεσε έναν οδηγό για αντίστοιχα εγχειρήματα στην Ευρώπη και τον κόσμο. Για το Virus ήταν η δεύτερη φορά, μετά την Πράγα, πού είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε όλη τη διαδικασία προετοιμασίας των Ya Basta με μη επιθετικά όπλα, με τις άσπρες στολές τους και τα προστατευτικά μαξιλάρια τους. Η εμπειρία της Γένοβας μπόλιασε αντίστοιχα εγχειρήματα, δύο χρόνια αργότερα, το 2003 (στην ελληνική προεδρία της ΕΕ), με αποκορύφωμα την κινητοποίηση στον Μαρμαρά. Επίσης, η Γένοβα, σε αντίθεση με την ιδιαίτερα εχθρική Πράγα, βιώθηκε ως μια πόλη θετικά προσκείμενη προς τις διαδηλώτριες και τους διαδηλωτές, ακόμα και για το πλήθος που χάθηκε και κατέληξε τραγουδώντας το κοκοράκι στο νεκροταφείο με συνοδεία ελικοπτέρου. Βασικό μάθημα ότι στις κινητοποιήσεις οφείλεις να έχεις την πόλη, ή τουλάχιστον τους γείτονες, με το μέρος σου.
Πέρα από τον αποκλεισμό στην Αγκόνα, στη Γένοβα η καταστολή ήταν συγκλονιστική κι ο θάνατος του Τζουλιάνι εμβληματικός για τις συζητήσεις και τις πρακτικές που ακολούθησε το ιταλικό και διεθνές κίνημα στη συνέχεια. Το Virus, όπως και άλλες συλλογικότητες, ξεκίνησε μια μεγάλη συζήτηση για την πολιτική ανυπακοή, αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης της καταστολής, π.χ. μέσω ειδικών ομάδων «πρώτων βοηθειών» εφοδιασμένων με μαλόξ.
Τα μαθήματα από προηγούμενες διαδηλώσεις, αλλά κυρίως από τη Γένοβα, μπόλιασαν εθνικές και τοπικές κινητοποιήσεις. Το Virus μετά τη Γένοβα κάπως ολοκλήρωσε την περίοδο μαθητείας του και πέρασε στο «σκέψου παγκόσμια, δράσε τοπικά» με δράσεις κυρίως στην Αθήνα, είτε σε ημέρες παγκόσμιων κινητοποιήσεων, είτε σε θέματα της συγκυρίας, συνδυάζοντας την πολιτική παρέμβαση με μια κουλτούρα πολυχρωμίας σε όλα τα επίπεδα. Παρά τη σύντομη πορεία του, θεωρώ ότι τελικά κατάφερε να αποτελέσει έναν «ιό», με την καλή έννοια, που έσπειρε διάφορα σπόρια και που πολλά από αυτά πιάσανε. Κι η Γένοβα ήταν ένας σημαντικός σταθμός σε αυτή την πορεία.
Μ.Χ.Β. και άλλοι/ες από το Virus