Από το προσωπικό αρχείο του Αρίστου Γιαννόπουλου
Συμπληρώνονται φέτος είκοσι χρόνια από τη «μάχη της Γένοβας», όπως αποκάλεσαν διάφορα διεθνή μέσα ενημέρωσης τις άγριες συγκρούσεις διαδηλωτών–αστυνομίας που έγιναν σ’ αυτήν την ιταλική πόλη τον Ιούλιο του 2021, κατά την διάρκεια της 26ης Συνόδου των τότε οκτώ ισχυρότερων οικονομιών του κόσμου (G8). Στην πραγματικότητα, αυτή η «μάχη» δεν ήταν παρά η αντίσταση ενός μεγάλου πλήθους άοπλων διαδηλωτών, κυρίως από την Ιταλία, αλλά και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στη βίαιη επίθεση που δέχτηκαν από τις δυνάμεις καταστολής της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι, η οποία άφησε πίσω της έναν νεκρό, τον Κάρλος Τζουλιάνι, και εκατοντάδες τραυματίες.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι η Ιταλία καταδικάστηκε τρεις φορές από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (μία το 2015 και δύο το 2017) για παραβίαση του άρθρου 3 της Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που απαγορεύει «τα βασανιστήρια και την απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση». Οι δύο καταδίκες αφορούσαν την ακραία βία που άσκησαν τα ιταλικά ΜΑΤ κατά την εισβολή τους, τα μεσάνυχτα, στο Σχολείο Αρμάντο Ντίαζ, όπου φιλοξενούνταν κυρίως μέλη ξένων αντιπροσωπειών, και η τρίτη τα βασανιστήρια (η λέξη αναφέρεται ρητά στην απόφαση) που υπέστησαν διάφοροι συλληφθέντες διαδηλωτές στους αστυνομικούς στρατώνες του Μπολτσανέτο.
Τα γεγονότα στη Γένοβα εντάσσονται στις εκδηλώσεις (αντι-σύνοδοι, συνέδρια, σεμινάρια κλπ) και τις δυναμικές κινητοποιήσεις του κινήματος κατά της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, που άφησε το στίγμα του στη δεκαετία του 2000. Οι απαρχές αυτού του «κινήματος των κινημάτων» μπορούν να αναζητηθούν στην Πρώτη Διηπειρωτική Συνάντηση για την Ανθρωπότητα και κατά του Νεοφιλελευθερισμού που διοργανώθηκε από τους Ζαπατίστας, τον Ιούλιο του 1996, στην επαρχία Τσιάπας του Μεξικού. Επόμενοι σημαντικοί σταθμοί του κινήματος, πριν από τη «μάχη της Γένοβας», ήταν οι συγκρουσιακές διαδηλώσεις κατά του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (Ουάσιγκτον, 30 Νοεμβρίου – 2 Δεκεμβρίου 1999), και κατά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας (Πράγα, Σεπτέμβριος 2000), καθώς και το πρώτο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ (Πόρτο Αλέγκρε, Ιανουάριος 2001).
Η «μάχη της Γένοβας» υπήρξε σημείο καμπής για το κίνημα κατά της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης στην Ευρώπη, επηρεάζοντας συνειδήσεις και διαμορφώνοντας νέες ιδεολογικές και πολιτικές ταυτότητες, συμβάλλοντας καθοριστικά και στη μετέπειτα διαδικασία των Ευρωπαϊκών Κοινωνικών Φόρουμ, που άρχισε το 2002 στην Φλωρεντία και έληξε το 2010 στην Ιστανμπούλ (Κωνσταντινούπολη).
Η πολύ μεγάλη συμμετοχή στις διαδηλώσεις της Γένοβας ελληνικών οργανώσεων και πολιτικών κομμάτων έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος στη χώρα μας, αλλά και στις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις, με ορισμένα πολιτικά στελέχη να θεωρούν ότι ήταν ο καταλύτης της δημιουργίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Στο σημερινό της αφιέρωμα, χάριν του οποίου «θυσιάστηκε» το δισέλιδο των Ιδεών, η «Εποχή» αποφάσισε να δώσει βήμα σε κάποια μέλη της Ελληνικής Πρωτοβουλίας για τη Διεθνή Διαδήλωση της Γένοβας, που ήταν η μεγαλύτερη ξένη αποστολή η οποία συμμετείχε στις διαδηλώσεις, καθώς και σε δύο εμβληματικές φυσιογνωμίες του ευρωπαϊκού αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος, την Ραφέλα Μπολίνι και τον Κριστόφ Αγκιτόν. Οι φωτογραφίες του αφιερώματος είναι από τα αρχεία των Αρίστου Γιαννόπουλου, Τάσου Κορωνάκη, και Αλέκου Χατζηδάκη, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά για την προσφορά τους.