Εκδηλώσεις αποτίμησης, μνήμης και πολιτικού απολογισμού της διαδρομής του Γιάννη Μπανιά έχουν γίνει στο παρελθόν πλούσιες και σημαντικές. Θυμάμαι, πρόχειρα, την εκδήλωση στο Γκάζι με συμμετοχές κεντρικών πολιτικών στελεχών, όπως ο Αλέξης Τσίπρας ή προσωπικοτήτων της Διεθνούς Αριστεράς όπως η Λουτσιάνα Καστελίνα, συντρόφων και φίλων του. Αλλά και κάθε χρόνο –φέτος το εμπόδισε ο κορονοϊός– όταν πηγαίναμε την καθιερωμένη επίσκεψη στον τάφο του μαζί με τους προβληματισμούς μας για τα ελπιδοφόρα ή δύσκολα τρέχοντα, κάθε φορά, σε σχέση και με τη δική του οπτική που τη γνωρίζαμε καλά.
Όμως, η συνάντηση στους Μελισσουργούς, στο χωριό της καταγωγής του, ήταν εντελώς διαφορετική. Δεν είναι πολλοί, από όσους είχαν ενεργό παρουσία στην πολιτική, που ευτύχησαν όχι μόνο να γίνονται αποδεκτοί από τους συντοπίτες τους –αυτό μπορεί να συμβαίνει και λόγω της πολιτικής επιρροής, της ισχύος όχι ακριβώς της εκτίμησης– αλλά να είναι αγαπητοί, να μιλούν γι’ αυτούς ανυπόκριτα, απλά και ζεστά, ισότιμα, θα έλεγα, χωρίς ταυτόχρονα να λησμονούν ότι ο συγχωριανός τους υπήρξε όχι μόνο ένας επίμονος αγωνιστής της Αριστεράς –οι Μελισσουργοί είχαν πλειάδα απλών και σπουδαίων– αλλά ένας αριστερός πολιτικός με συμβολή. Συνέβαλλε, πρώτον, προσωπικά και με κόστος, να αρθεί ένα από τα πιο ευάλωτα σημεία της Αριστεράς, μερικά έστω της πολυδιάσπασής της. Στην ανασύνθεσή της για τη νέα πορεία της, δεύτερον, εισφέροντας σ’ αυτή πολλές και σπουδαίες θέσεις και ιδέες, συγκομιδή από τη διαδρομή του στην Ανανεωτική Κομμουνιστική και Ευρύτερη Αριστερά, από τα κέρδη που και ο ίδιος αποκόμισε από τη συμμετοχή του στα νέα κινήματα, όπως το νεολαιίστικο, το οικολογικό, των σύγχρονων δικαιωμάτων, το φεμινιστικό και άλλα πολλά. Ενεργά και σήμερα εξάλλου. Μερικές φορές και επίδικα όπως σωστά ανέφερε στην ομιλία του και ο Νίκος Βούτσης σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα αναδρομή που συνέδεε και με το περίπλοκο τώρα.
Επανέρχομαι, όμως, στους οργανωτές, στους συντοπίτες που είχαν την πρωτοβουλία –το ένιωθαν σαν υποχρέωση που εκκρεμούσε και έπρεπε να εκπληρωθεί, μας είπαν. Ρηγάδες συγχωριανοί και άλλοι άνθρωποι σήμερα του ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ της περιοχής. Ο Γιάννης Καψάλας, πρώτα απ’ όλα, και η Μαρία Μπάρκα που ήταν και η συντονίστρια της εκδήλωσης. Ακόμη, ο Μάρκος Μπασιούκας, o Xαρίλαος Κοτζιάς, ο Νίκος Μπάρκας αλλά και άλλες/οι που οργάνωσαν, τελικά, μια ζεστή, “σπιτική”, φιλική εκδήλωση, κάτι που το διασφάλιζαν και οι επιλογές των ομιλητών. Ήταν οι δυο Δήμαρχοι της περιοχής των Τζουμέρκων –Νίκος Χασιάκος των Κεντρικών και Γιάννης Σεντελές των Βορείων– με λιτές ομιλίες και φίλοι του Γιάννη και συντρόφισσες/οι στην αγωνιστική διαδρομή του.
Θα δανειστώ, για να αποδώσω το κλίμα, ένα απόσπασμα από το μεστό ρεπορτάζ του Φιλήμονα Καραμήτσου στην «Εφημερίδα των Συντακτών». “Γι’ αυτό και η εκδήλωση ήταν και συγκινητική αλλά και λιτή, σιωπηρή σχεδόν, με τις μετρημένες κινήσεις όλων, όχι μόνο γιατί τηρούνταν και τα μέτρα πρόληψης, αλλά γιατί αρκούσε ένα νεύμα, ένα κούνημα του κεφαλιού, ένα χαμόγελο, για τη χωρίς λόγια συμφωνία όλων, ότι ήταν ευτύχημα που συναντήθηκαν οι δρόμοι τους με τον Γιάννη Μπανιά”. Αρκεί αυτό.
Παραβρέθηκαν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, σύντροφοι της περιοχής και συγχωριανοί του όπως οι Νίκος Βούτσης, Κατερίνα Αντωνίου, Όλγα Γεροβασίλη, Σίφης Γκίκας, Θοδωρής Δρίτσας, Γιώργος Ζάψας, Νίκος Μανιός, Χρήστος Μαντάς, Δημήτρης Μπανιάς, Κώστας Μπασιούκας, Αγλαΐα Νάτσικα, Γιάννης Παπαδημητρίου, Άρης Ραβανός, Βασίλης Ρίζος, Ελένη Σταματάκη, Κώστας Τζουμανίκας, Βασίλης Τσίρκας, Νίκος Φίλης, Αλέκος Φλαμπουράρης, Θεανώ Φωτίου, Τασία Χριστοδουλοπούλου.
Όμως, αυτό που πρέπει να μην παραλείψουμε είναι η συμμετοχή συντρόφων του, Ρηγάδων κατά κανόνα, από πολλά μέρη: από Άρτα, Γιάννενα, Ηγουμενίτσα, Λαμία, Ναύπλιο, Νέα Σμύρνη, Πάτρα, Πρέβεζα. Και χωρίς καμιά κινητοποίηση, έστω παρότρυνση, ήταν από καρδιάς.
Π. Κλ.
Στις ίδιες διαδρομές,
χωρίς τον Γιάννη
Το ταξίδι της «Εποχής» στα Τζουμέρκα στους Μελισσουργούς ήταν μια διαφορετική εμπειρία για όλους/ες εμάς, τους πιστούς που συμμετέχουμε στις εκδρομές της, αρχής γενομένης από την Σικελία το 1993.
Όταν μάθαμε από τον σ. Μάρκο Μπασιούκα ότι η τοπική ΟΜ του ΣΥΡΙΖΑ διοργανώνει μια εκδήλωση μνήμης - πολιτικό μνημόσυνο για τον Γιάννη μας, στο χωριό του, είπαμε εμείς δεν θα λείψουμε, θα είμαστε εκεί.
Κάναμε τις ίδιες διαδρομές που είχαμε κάνει παλιότερα μαζί με τον Γιάννη, όπου είχαμε απολαύσει καταπληκτικά φυσικά τοπία και χωριά που σπάνια συναντάς, τότε είχαμε διαπιστώσει πόσο αγαπητός και σημαντικός ήταν ο Γιάννης στο χωριό του. Είχαμε φάει στην πλατεία μαζί με πάρα πολλούς συγχωριανούς του σε ένα αξέχαστο τσιμπούσι που οργάνωσε ο Γιάννης.
Αυτή τη φορά το κυρίαρχο ήταν η συναισθηματική φόρτιση για την απώλεια του Γιάννη και μνήμες για την πολιτική δράση του και την προσωπική του διαδρομή. Συναντηθήκαμε εκεί στην πλατεία των Μελισσουργών σύντροφοι του Γιάννη από πολλά μέρη της Ελλάδας που είχαμε διανύσει μαζί μια κοινή διαδρομή από το ΚΚΕ εσωτ.- το ΚΚΕ εσωτ. Ανανεωτική Αριστερά – την ΑΚΟΑ, τον χώρο διαλόγου και κοινής δράσης και το ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν μια μαζική, λιτή αλλά μεστή περιεχομένου εκδήλωση.
Δύο τοπικοί δήμαρχοι μίλησαν για την προσωπικότητα του Γιάννη και την επίδραση του στην τοπική κοινωνία. Ο σ. Κοιλάκος αναφέρθηκε στην περίοδο που ήταν μαζί εξόριστοι στο Παρθένι της Λέρου το 1969, στους διαλόγους που γινόντουσαν με τους εξόριστους σε μια περίοδο πολυδιάσπασης του κομουνιστικού κινήματος και τους προβληματισμούς που έμπαιναν για το πώς μπορεί να επιτευχθεί η ενότητα της αριστεράς με όρους ανασύνθεσης.
Η σ. Πολύζου από την τοπική ΟΜ εστίασε στο ενδιαφέρον του Γιάννη για την νεολαία, όπου θεωρούσε απαραίτητη προϋπόθεση την κινητοποίηση της και την στράτευση της για οποιαδήποτε ανατροπή.
Ο σ. Βούτσης στην πολιτική του ομιλία ανέδειξε πόσο επίκαιρες είναι και σήμερα οι πολιτικές θέσεις και οι αναζητήσεις του Γιάννη: Για την ανασύνθεση της Αριστεράς και τους σκληρούς αγώνες που έδινε σε κακοτράχαλες διαδρομές και την τεράστια συμβολή του στην συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ. Για τα κινήματα, τη σχέση τους με την Αριστερά και την κοινωνική γείωση που είναι το ζητούμενο, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ο Γιάννης ήταν μπροστά στην πρώτη διαδήλωση για την δολοφονία του Γρηγορόπουλου. Για την κλιματική κρίση όπου αναφερόταν συχνά στο κόκκινο- πράσινο. Στην ΑΚΟΑ υπάρχει η λέξη «οικολογική». Για την αντίθεση του στην συνθήκη του Μααστρίχτ και για το όραμα του για μία Ευρώπη των λαών. Για τη συμμετοχή του στις Ευρωπορείες ενάντια στην Παγκοσμιοποίηση και στα Ευρωπαϊκά και Παγκόσμια Φόρα. Για τους συνεχείς αγώνες του ώστε να μην μεταλλαχτεί η Αριστερά.
Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε η αναφορά του σ. Νίκου ότι οι πολιτικοί μας αντίπαλοι (χωρίς να ονομάσει ποιοι είναι και καλά έκανε) δεν αγάπησαν και δεν αγαπούν τον Γιάννη και τους «Μπανιάδες», όπως μας αποκαλούν, για ευνόητους λόγους.
Στο τέλος της εκδήλωσης επισκεφθήκαμε το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, στους Μελισσουργούς, όπου υπάρχει αίθουσα Γιάννη Μπανιά, που περιέχει ένα αρκετά μεγάλο τμήμα της προσωπικής του βιβλιοθήκης προσφορά του ίδιου στην τοπική κοινωνία.
Παίρνοντας τον δρόμο της επιστροφής επώνυμοι και ανώνυμοι, συγχρόνως με την όποια συγκίνηση υποσχεθήκαμε βουβά ότι οι παρακαταθήκες του συντρόφου μας Γιάννη, θα μας οπλίζουν στον αγώνα για μια σοσιαλιστική κοινωνία με πλουραλισμό και δημοκρατία.
Όπως είπε ο σ. Γλέζος ότι «δεν θα ξεμπερδέψετε ποτέ από μένα» το ίδιο ισχύει και για τον σ. Γιάννη, παρακολουθεί την πορεία μας από ψηλά, από τον αστερισμό της Ανδρομέδας όπου επέλεξε να κατοικήσει, μας ακούει προσεχτικά όπως έκανε πάντα και μας κρίνει βέβαια.
Οι σύντροφοι/ες που πήγαμε με το πούλμαν προσφέρουμε στην «Εποχή» οικονομική ενίσχυση 630 ευρώ στην μνήμη του σ. Γιάννη.