Χανς Φάλαντα «Ιστορίες του υποκόσμου», μετάφραση - επίμετρο - σημειώσεις: Αγγελική Κορρέ, εκδόσεις Κοβάλτιο, 2020
Άργησε να γίνει γνωστός στο ευρύτερο, πέραν του γερμανικού, κοινό ο συγγραφέας Χανς Φάλαντα καθότι πέθανε νωρίς, το 1947, από υπερβολική δόση υπνωτικών, ενώ κάκιστη υπήρξε η διαχείριση των ανέκδοτων έργων του ένεκα της αδιαφορίας, της εθισμένης στα ναρκωτικά, δεύτερης γυναίκας του και μοναδικής κληρονόμου του. Ζούσε τη ζωή του δουλεύοντας ως νυχτοφύλακας, λογιστής, διαφημιστής και τοπογράφος και μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως μεταφραστής και δημοσιογράφος. Εκδίδει για πρώτη φορά το 1920, προσχωρεί στο καλλιτεχνικό κίνημα της «Νέας Αντικειμενικότητας» και γράφει συνειδητά σε απλή φόρμα. Το 1932 κυκλοφορεί το "Και τώρα, ανθρωπάκο;» για την άθλια ζωή των φτωχών μικροαστών και αποκτά μεγάλη δημοφιλία. Άλλα δώδεκα μυθιστορήματα του βλέπουν το φως της δημοσιότητας: αφηγούνται κυρίως το πολιτικό χάος στην περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης μαζί με ένα ημιαυτοβιογραφικό – «Ο πότης» για την έξη του στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Μυθιστορηματική η βιογραφία του περιλαμβάνει τον φόνο ενός φίλου του σε στημένη μονομαχία, αρκετές απόπειρες αυτοκτονίας, μακριά θητεία σε σανατόρια και κλινικές αποτοξίνωσης και αρκετές φυλακίσεις για απάτες και κλοπές. Αν και αναγνωρισμένος στη χώρα του, οι ναζί του απαγορεύουν πολλά απ’ τα βιβλία του· σε άλλα αναγκάζεται να αλλάξει ή να κόψει κεφάλαια. Τα αποσύρουν από δημόσιες βιβλιοθήκες. Θεωρείται «ανεπιθύμητος συγγραφέας» και γι’ αυτό προσθέτουν ειδικό, επιπλέον, φόρο στις πωλήσεις του. Όταν φίλοι και συνάδελφοι του δολοφονούνται από το χιτλερικό καθεστώς αποφασίζει να φύγει για τη Βρετανία. Και ενώ είναι όλα έτοιμα με την αρωγή του άγγλου εκδότη του, αλλάζει την τελευταία στιγμή απόφαση: θα μείνει στη χώρα του και στη γλώσσα του.
Πέντε από τα έξι διηγήματα στις «Ιστορίες του υποκόσμου» διατρέχουν τη χρονική περίοδο 1925 έως 1933 – ένα ακόμη είναι γραμμένο το 1944. Και όπως σημειώνει η μεταφράστρια Αγγελική Κορρέ στο εξαιρετικό επίμετρό της, όλα αναφέρονται στην παραπαίουσα Δημοκρατία της Βαϊμάρης: «φτώχεια, πείνα, εξαθλίωση, ανεργία, οριακές διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά και επικίνδυνοι εθισμοί για έχοντες και μη: αλκοόλ, ναρκωτικά, ποταπές διασκεδάσεις, μια διεστραμμένη βιομηχανία της ευημερίας, απ’ αυτές που ανθίζουν σε καιρούς κρίσεων, προϊόν γαρ και εκείνη του βασανιστικού αγώνα για επιβίωση, ή ίσως, στην περίπτωση αυτή, για επιβίωση πνευματική. Σύμπας ο κόσμος αναδεύεται στη χοάνη της απελπισίας, φαίνεται πως υπάρχει κάτι σκληρότερο, ευρύτερο από την ταξική πάλη, οι άνθρωποι –όποιο κι αν είναι– βρίσκονται αντιμέτωποι με κάτι άλλο: το Κράτος, θα έλεγε κανείς».
Όλες οι ιστορίες του Υπόκοσμου συνδέονται μέσω του ίδιου, εθισμένου στην πρέζα, χαρακτήρα: ο μορφινομανής που χειρίζεται πλείστα όσα τεχνάσματα για τη δόση του, ο πατέρας του τον καταγγέλλει για μια ανύπαρκτη κλοπή ποδηλάτου, ο φυλακισμένος ονειρεύεται το κελί του και ο απελπισμένος άνεργος αποτυγχάνει πλήρως στα ταπεινά επαγγελματικά του καθήκοντα. Ο Φαλάντα κατέχει πλήρως τη γλώσσα της πιάτσας και αυτή μεταφέρει απολαυστικά στα αφηγήματά του έτσι, ώστε ο μετεωρισμός του ήρωα ανάμεσα στην απελπισία και τη λογική να διατρέχει διαρκώς τις σκέψεις του.