Εδώ «Τα θρανία της Άνοιξης»!
Ακούτε το ραδιόφωνο των παιδιών!
Παιδιά μείνετε συντονισμένα!
Σήμερα παιδιά έχουμε το θέμα της αξιολόγησης του/της εκπαιδευτικού και της σχολικής μονάδας. Θα το προσεγγίσουμεσε σχέση με την κοινωνία και την εκπαιδευτική πολιτική, η οποία πήρε τη μορφή του νόμου που μόλις ψηφίστηκε. Το τρίπτυχο των σχέσεων παιδί/γονιός/εκπαιδευτικός υπόκειται σ’ αυτήν την αξιολόγηση, μέχρι την τελική ανεύρεση της επιτυχούς συνεύρεσης των τριών παραγόντων. Αυτό πετυχαίνεται με τις δεξιότητες, τον/τη διευθυντή/ διευθύντρια ως ηγεσία, τον/τη σύμβουλο και το σχολικό συμβούλιο να ηγείται από τον δήμο. Όντως πετυχαίνεται;
Ας δούμε ιστορικά το ζήτημα της αξιολόγησης. Η αξιολόγηση καταργείται το 1982. Από το 1949 με το τέλος του εμφυλίου και μέχρι τη Μεταπολίτευση το 1974, όπου υφίσταται η αξιολόγηση, το ελληνικό δημόσιο σχολείο έμεινε χωρίς τον/την προοδευτικό/προοδευτική δάσκαλο/δασκάλα. Η συνταγή της τότε αξιολόγησης ήταν: ποινές, στερήσεις, φυλακίσεις, απολύσεις, εκτελέσεις, εξορίες, δυσμενείς μεταθέσεις, ήττα, σιωπή, θάνατοι, υπερωρίες, προσφυγιά, πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων. Τα παιδιά δοκίμασαν τη χειρότερη εκπαίδευση μακράν. Επιτυχής η αξιολόγηση; Δεν νομίζουμε! Η ιδιωτική εκπαίδευση, όπως η Σχολή Αηδονοπούλου τότε, έγινε το άσυλο για τα παιδιά και τους προοδευτικούς εκπαιδευτικούς και η όποια πρόοδος που μετακινήθηκε στη δημόσια εκπαίδευση, ήταν δική της. Σήμερα, η ιδιωτική εκπαίδευση επιστρέφει μόνο για να έχουμε την ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης.
Στα ενδιάμεσα χρόνια, από το 1988 μέχρι σήμερα, διατυπώνεται η επιστροφή της αξιολόγησης που κριτικάρεται συνεχώς από τον εκπαιδευτικό κόσμο. Τα προβλήματα στην εκπαίδευση είναι πολλά. Περιπτώσεις εκπαιδευτικών που παραβιάζουν τα δικαιώματα των παιδιών, η άστοχη διαχείρισή τουςκαι τα νομικά κενά συνθέτουν ένα τοπίο συγκρούσεων κοινωνίας και σχολείου. Επίσης, σε αντίστοιχες περιπτώσεις γονιών που καταγγέλλονται από εκπαιδευτικούς, δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για τη στήριξη των παιδιών και των εκπαιδευτικών. Τα κακοποιημένα παιδιά έχουν ως βοήθεια τον/την εκπαιδευτικό. Οι εκπαιδευτικοί, όμως, είναι σε δύσκολη θέση. Ειδικά την περίοδο 2012–2014 η γονική αυθεντία και η επικείμενη αξιολόγηση δημιούργησαν ένα σχολείο χωρίς διαφωτισμό, με απειλουμένους εκπαιδευτικούς και με έλλειψη ελευθερίας στο παιδαγωγικό έργο. Συνεχώς η αξιολόγηση προτείνεται σαν λύση από τα ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια της εκπαίδευσης, εκπαιδευτικοί απολύονται χωρίς να αξιολογηθούν, άλλοι απομακρύνονται και επιστρέφουν ξανά στη θέση τουςκι άλλοι διώκονται και αποβιώνουν. Το 2015 η νομοθεσία αυτή δεν καταργείται, αλλά τίθεται ανενεργή.
Το 2021 συστήνεται εκ νέου η αξιολόγηση. Γιατί συμβαίνει αυτό πολιτικά; Τι συμβαίνει στην κοινωνία; Οι γονείς επιζητούν έναν/μία εκπαιδευτικό αρεστό/αρεστή ή μια παιδαγωγική θεωρία που να ταιριάζει στον τρόπο που σκέφτονται, ή ένα σχολείο που θα πάει το παιδί τους για να γίνει άριστο. Επίσης, αναζητούν μια διευθύντρια/έναν διευθυντή πρότυπο ηγεσίας που κάνει το «άριστο» σχολείο με τα χαρακτηριστικά που επιθυμούν, όχι υποχρεωτικά της συμπερίληψης. Η οικογένεια φαίνεται σ’ όλη αυτήν τη διαδρομή να είναι αυτή που έχει τον κυρίαρχο λόγο. Η φιλελευθεροποίηση του προβλήματος γίνεται και η αδυναμία για τη λύση του, σε μια περίοδο που η οικογένεια έχει «παθολογικά» χαρακτηριστικά κι αυξάνεται η κακοποίηση στο εσωτερικό της.
Έχει συμβεί κάτι διαφορετικό τελευταία; Μια αλλαγή παραδείγματος διαφαίνεται την τελευταία δεκαετία στην εκπαίδευση με την άνοδο της παιδαγωγικής έναντι της διοίκησης, τη δημιουργία του «Σκασιαρχείου» και τόσων άλλων παιδαγωγικών ομάδων, τη δημιουργία συνελεύσεων με τα παιδιά και την κοινωνική παιδαγωγική με «Τα Θρανία της Άνοιξης» στην περίοδο της πανδημίας. Η παιδαγωγική του κινήματος Freinet είναι στο επίκεντρο τα τελευταία χρόνια. Αυτή η παιδαγωγική θέτει ως στόχο το σχολείο της κοινότητας, τη συμμετοχή των παιδιών στο σχολικό συμβούλιο, τη δημόσια σφαίρα του σχολείου (εκπαιδευτική τηλεόραση, εφημερίδα, κινηματογράφος, ραδιόφωνο), τον σχολικό συνεταιρισμό, τη διαμεσολάβηση και το ανοιχτό προς τα έξω σχολείο. Αυτή δίνει έμφαση στις βιβλιοθήκες, στον κήπο, στις εξόδους, στην έρευνα των παιδιών, στις τέχνες, στην αλληλογραφία και στο τυπογραφείο για τα βιβλία που παράγουν τα ίδια τα παιδιά. Τα παιδιά κάνουν τα πλάνα εργασίας. Ο/η εκπαιδευτικός συντάσσει το βιβλίο της ζωής, τo ημερολόγιο και καταγράφει το πώς εξελίσσεται η ψυχική ζωή των ομάδων της τάξης και του συμβουλίου. Δίνει επίσης ραντεβού στην κοινότητα γιατί είναι λαϊκός/λαϊκή δάσκαλος/δασκάλα. Σκοπός είναι να περιττεύει σιγά – σιγά, όπως και οι γονείς, δίνοντας έμφαση στην επιθυμία, στη συλλογική δράση, στη συνέλευση και στη (συν) εργασία των ομάδων των παιδιών. Αυτά δεν υπόκεινται σε αξιολόγηση.
Όλοι/όλες/όλα τα παιδιά στο πλαίσιο αυτό αλλάζουν και αλλάζουν τον κόσμο, παράγουν υποκειμενικότητες, βιώνουν την έλλειψη και κινητοποιούνται για να έχουμε ισότητες, δεν δέχονται εντολές, δεν έχουν ιεραρχία, μοιράζουν την εξουσία, αυξάνουν την ελευθερία, κάνουν πολιτισμό, νιώθουν την ευτυχία, πενθούν την απώλεια και κάνουν ρητορική, ασκούμενοι/ες/α στη δημοκρατία.
Σ’ ένα μελλοντικό έτος μετά το 2021 η αξιολόγηση καταργείται πάλι. Γεια σας παιδιά! Μεγάλα και μικρά! Ήταν «Τα θρανία της Άνοιξης» –το ραδιόφωνο των παιδιών. Στο μικρόφωνο η Μελαγχολία και ο Μπαμπάλ, Αθήνα – Καμένα Βούρλα.
https://wakelet.com/@ta_thrania_tis_anoiksis