Η Μέρκελ προσπάθησε να ανακηρύξει τον Λάσετ σε τοποτηρητή της διατήρησης «υγιών δημοσιονομικών συνθηκών» στην Ευρώπη. Στο αντίπαλο στρατόπεδο δε βλέπουν τα πράγματα έτσι.
Η διαγραφόμενη ήττα της Χριστιανοδημοκρατίας στις αυριανές γερμανικές εκλογές οδήγησε την περασμένη εβδομάδα τον συντηρητικό Τύπο σε ένα μπαράζ απαξίωσης του προεκλογικού αγώνα, αλλά και αναζήτησης ευθυνών εντός της «παράταξης». Κεντρικός στόχος μοιάζει τώρα η διαφύλαξη της δημοσιονομικής πειθαρχίας με κάθε τρόπο.
Ήταν εντυπωσιακός ο τρόπος που σύσσωμος ο συντηρητικός Τύπος στην Γερμανία ξεκίνησε με ομαδικά πυρά από το πρωί της περασμένης Δευτέρας να αναλύει γιατί ο προεκλογικός διάλογος ευθύνεται, για το πιθανό δυσάρεστο αποτέλεσμα, μια βαριά ήττα δηλαδή για τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση. Ο ένας έκανε λόγο για «τσίρκο» προσώπων, ο άλλος κατηγορούσε τους Πράσινους ότι επέβαλαν την λαϊκιστική ατζέντα... To σίγουρο είναι ότι ο Άρμιν Λάσετ για μια ακόμα φορά δεν μπόρεσε να αναστρέψει το αρνητικό για αυτόν κλίμα ούτε στην τελευταία τηλεοπτική «τριμαχία». Πολλοί πιστεύουν ότι αυτή ήταν η τελευταία του χαμένη ευκαιρία. Ο Σοσιαλδημοκράτης Ολαφ Σολτς κέρδισε πάλι άνετα τις εντυπώσεις, με την Πράσινη Αναλένα Μπέρμποκ να συλλέγει μερικούς ακόμα πόντους σε συμπάθειες.
Το κλίμα στη συντηρητική παράταξη μυρίζει ηττοπάθεια και αμηχανία που οδήγησε σε αναζήτηση δικαιολογιών, αλλά και σε «καρφώματα» από τους... αδελφούς Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας, οι οποίοι μοιάζουν έτοιμοι να ζητήσουν το κεφάλι του Λάσετ «επί πίνακι» αν τα ξημερώματα της Δευτέρας είναι αυτός ο μεγάλος ηττημένος. Με ειρωνεία αντιμετωπίστηκαν ορισμένοι, που εξέφρασαν την ελπίδα ότι ο συντηρητικός υποψήφιος θα μπορούσε να είναι καγκελάριος ακόμα και αν έρθει δεύτερος. Η πυξίδα δείχνει ήττα και ραγδαίες εσωκομματικές εξελίξεις, αν οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι δεν ξυπνήσουν μαζικά την Κυριακή μαγεμένοι από την αφήγηση της Χριστιανοδημοκρατίας.
Ακόμα και η Ανγκέλα Μέρκελ δεν έμεινε στο απυρόβλητο. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε υπαινίχθηκε ότι φέρει ευθύνη για τη σημερινή δεινή κατάσταση του κόμματος. Ο ίδιος γνωρίζει ότι αν το κόμμα του δεν είναι πρώτο, τότε θα χάσει και τη θέση του προέδρου της Ομοσπονδιακής Βουλής, που έχει δημόσια τοποθετηθεί ότι θέλει να τη διατηρήσει.
Ήταν λογικό μέσα στον πανικό να επιστρατευτεί τελικά και η ίδια η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία αρχικά προβλεπόταν να πάρει μέρος μόνο στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση στο Βερολίνο. Τελικά εμφανίστηκε και αλλού με την παρουσία και ομιλία της δίπλα στον Λάσετ στην πόλη Στράλζουντ, στην περιφέρεια, που άλλοτε εκλεγόταν η ίδια να είναι αυτή που ξεχώρισε.
Η οικονομική πολιτική στο προσκήνιο
Η εμφάνιση της Μέρκελ έβγαλε ειδήσεις. Όχι γιατί χρησιμοποίησε πάλι το ίδιο μονότονο κινδυνολογικό μοτίβο για το ενδεχόμενο SPD και Πράσινοι να ζητήσουν τη συνεργασία της «Αριστεράς» (die Linke). Aλλά γιατί σε ένα προεκλογικό αγώνα που συζητήθηκαν θέματα κοινωνικής πολιτικής, κάτι που η Κεντροδεξιά θα προτιμούσε να είχε αποφύγει, η καγκελάριος αποφάσισε να μπει στο «ψητό», δείχνοντας ποιο θα είναι το μεγάλο ερωτηματικό της επόμενης μέρας. Ένα ερωτηματικό που απασχολεί πέραν των συνόρων της Γερμανίας, ολόκληρη την Ευρώπη που μοιάζει διχασμένη ανάμεσα στους «φειδωλούς» και τους «αιτούντες αλλαγών».
Η καγκελάριος Μέρκελ περιέγραψε με μελανά χρώματα το ενδεχόμενο μιας κεντροαριστερής συμμαχίας, που θα ενέδιδε στις πιέσεις Νοτίων και θα μετέτρεπε την ΕΕ σε μια «ένωση χρέους». Είναι σαφές ότι οι Χριστιανοδημοκράτες επιθυμούν σταδιακά να επιστρέψει όχι μόνο η χώρα τους, αλλά κυρίως η υπόλοιπη Ευρώπη σε λογική σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής, έτσι ώστε το Ταμείο Ανάκαμψης και ο κοινός δανεισμός της ΕΕ μέσω Κομισιόν να περάσουν στην ιστορία ως ένα έκτακτο, μοναδικό περιστατικό, που δεν πρόκειται να επαναληφθεί.
Η Μέρκελ προσπάθησε να ανακηρύξει τον Λάσετ σε τοποτηρητή της διατήρησης «υγιών δημοσιονομικών συνθηκών» στην Ευρώπη. «Γνωρίζω ότι ένας καγκελάριος Άρμιν Λάσετ θα συνέχιζε αυτή την πορεία» είπε χαρακτηριστικά, στρέφοντας τα βέλη της προς τους σπάταλους αριστερούς, που θα απειλήσουν τη σταθερότητα της Γερμανίας.
Στο αντίπαλο στρατόπεδο δε βλέπουν τα πράγματα έτσι. Ειδικά οι Πράσινοι θεωρούν ότι η πορεία χαλάρωσης και ενίσχυσης των οικονομιών θα πρέπει να συνεχιστεί. Χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του Γιούργκεν Τριτίν ενός παλιού και ιστορικού στελέχους του κόμματος, ο οποίος πάντως ανήκε σταθερά στην πιο αριστερή πτέρυγα της οικολογίας: «Δεν μπορούμε απλώς να επιστρέψουμε σε μια αόριστη χρήση του φρένου χρέους, χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο την προοπτική υπέρβασης της τρέχουσας κρίσης» υποστήριξε ο άλλοτε υπουργός Περιβάλλοντος.
Ίσως λίγο πιο αόριστα το SPD υπόσχεται να συνεχίσει την πορεία, που ακολουθήθηκε ως αντίδοτο κατά της πανδημίας και να μετατρέψει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης σε «Σύμφωνο Αειφορίας», το οποίο είναι απαραίτητο για να διασφαλιστούν οι επενδύσεις σε ένα «βιώσιμο ευρωπαϊκό μέλλον».
Ακόμα πιο προωθημένες είναι οι θέσεις της Αριστεράς και αυτός είναι και ο λόγος που τρομάζει το περιβάλλον της κυρίας Μέρκελ. Η die Linke στο πρόγραμμα της ζητά να εξαιρεθούν οι δημόσιες επενδύσεις από τον κανόνα του ελλείμματος 3%, που προβλέπεται στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και προτείνει τη μαζική αύξηση των επενδύσεων σε ολόκληρη την ήπειρο μέσω ευρωομολόγων με εγγυήσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Αυτονόητα ο μόνος στόχος που φαίνεται να έχει θέσει το τραπεζικό και βιομηχανικό κατεστημένο είναι να αποτρέψει τη συμμετοχή της Αριστεράς στον επόμενο κυβερνητικό συνασπισμό. Εγγυητής της «σταθερότητας», όπως την εννοούν οι εκπρόσωποι του θα ήταν σίγουρα το Κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP). Ο ηγέτης του Κρίστιαν Λίντνερ επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία ότι η τήρηση των κανόνων για το έλλειμμα που περιγράφονται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης αποτελούν προϋπόθεση για τη συμμετοχή του σε όποια κυβερνητική διαπραγμάτευση. Έτσι κι αλλιώς οι Φιλελεύθεροι ήταν πάντα οι θεματοφύλακες των αξιών του γερμανικού κεφαλαίου, ασχέτως αν η πανδημία, που χτύπησε κυρίως τα χαμηλότερα εισοδήματα, τους υποχρέωσε να βάλουν λίγο «κοινωνικό» νερό στο νεοφιλελεύθερο κρασί τους.
Υπό αυτή την έννοια ο συνασπισμός «σηματοδότης» (Κόκκινο-Πράσινο-Κίτρινο) φαντάζει ως η πιο εύκολη λύση. Λίγο αλλαγή και εγγυήσεις σταθερότητας. Εκτός αν οι ψηφοφόροι ετοιμάζουν κάποια «βαριά έκπληξη».