Το 2022 θα ξεκινήσουν τα συνεργεία τις εργασίες τους για τη δημιουργία της γραμμής 4 του μετρό στην Αθήνα με 15 νέους σταθμούς, δηλαδή 15 νέα εργοτάξια, τα περισσότερα από τα οποία θα εγκατασταθούν σε πλατείες και χώρους πρασίνου. Το «Παρατηρητήριο Αστικού Πρασίνου», σελίδα που περιγράφει στον τίτλο το περιεχόμενό της, εικάζει βάσιμα πως θα κοπούν έως και 2.500 δέντρα γι’ αυτά τα εργοτάξια. Η Αττικό Μετρό έχει υποχρέωση να τα αντικαταστήσει σε αναλογία ένα προς ένα μετά το πέρας των εργασιών, σε περίπου 8 με 10 χρόνια. Ως τότε αυτά τα δέντρα θα λείπουν κι όταν τελικά αντικατασταθούν θα πρόκειται για δενδρύλλια και όχι ώριμα και σκιερά δέντρα. Η Αττικό Μετρό λέει πως οι συμβάσεις δεν μπορούν να αλλάξουν έτσι ώστε ή να μεταφερθούν και να μην κοπούν τα μεγάλα δέντρα ή η αντικατάστασή τους να είναι «ίσης περιβαλλοντικής αξίας» (που υπολογίζεται σε περίπου 70 χιλιάδες δενδρύλλια).
Αναπλάσεις χωρίς πράσινο αλλά με κοντέινερ
Το αυτό θα συμβεί και με την ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνος από τον Δήμο Αθηναίων και το υπουργείο Πολιτισμού: περίπου 600 δέντρα, στην πλειοψηφία τους μεγάλα, θα κοπούν για να αντικατασταθούν από 350 νεαρά, ενώ το 30% του σημερινού πάρκου θα χρησιμοποιηθεί για να στεγάσει το μουσείο της πόλης των Αθηνών. Ταυτόχρονα, Αμπελόκηποι και Πατήσια διεκδικούν να μην κοπούν άλλα δέντρα για να τοποθετηθούν κοντέινερ στέγασης μαθητών σε αλσύλλια.
Τα παραπάνω συμβαίνουν ενώ μόνο το 2021 κάηκαν περίπου 250 χιλιάδες δασικά στρέμματα πολύ κοντά και εντός της Αττικής. Τα παραπάνω συμβαίνουν ενώ η πόλη ήδη είναι αβίωτη για την πλειοψηφία των κατοίκων της κατά τη διάρκεια καυσώνων. Στην Αθήνα έπειτα από πολύ λίγα χρόνια για τουλάχιστον δύο με τρεις μήνες δεν θα μπορούμε να κινηθούμε, να δουλέψουμε, να διασκεδάσουμε, να ζήσουμε. Είναι τόσο απλό. Οι καύσωνες θα είναι πιο ισχυροί, μεγαλύτερης διάρκειας και η πόλη δεν θα ψυχραίνεται το βράδυ. Κι αυτά με την υπόμνηση πως οι καύσωνες, λ.χ. στις ΗΠΑ, σκοτώνουν περισσότερους από τυφώνες, ανεμοστρόβιλους και άλλα καιρικά φαινόμενα μαζί.
Οι λόγοι που πρέπει να δράσουμε
Τα παραπάνω συμβαίνουν και εμείς –η σύνολη αριστερά– πλειοψηφικά αδιαφορούμε, όσα τραγικά νούμερα κι αν παρατεθούν. Όμως οι διαπιστώσεις αδράνειας της θεσμικής αντιπολίτευσης δεν αλλάζουν κάτι. Υπεύθυνοι και υπεύθυνες για όλα τα παραπάνω θα είμαστε και εμείς κάτοικοι, καταστηματάρχες, εργαζόμενες, φοιτήτριες αυτής της πόλης που βλέπουμε το τρένο να έρχεται κατά πάνω μας και καθόμαστε στις γραμμές. Χρειάζεται να μετατρέψουμε αυτήν την ακηδία σε δράση. Οι λόγοι είναι πολλοί:
- Οι τουρίστες που έρχονται τους θερμούς μήνες υποφέρουν και θέλουν να φύγουν. Με τους καύσωνες μειώνεται η τουριστική περίοδος και η πόλη αποκτά τη φήμη του φούρνου. Χάνουν μεροκάματα οι εργαζόμενοι στην εστίαση και τη φιλοξενία.
- Χαλάμε πάρα πολλά χρήματα ως κάτοικοι για να μη ζεσταινόμαστε για πολλούς μήνες. Κινδυνεύουμε διαρκώς με μπλακ-άουτ. Με το ζεστό αέρα που αποβάλουν τα κλιματιστικά όλοι οι δρόμοι γίνονται σάουνες.
- Οι καύσωνες είναι υγειονομικές βόμβες για πολύ μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Καρδιοπαθείς, έγκυες, ηλικιωμένοι, άνθρωποι με άλλα υποκείμενα νοσήματα και παιδιά δεν μπορούν να υφίστανται εκτός σπιτιού. Οι εργαζόμενοι γραφείων μετά βίας κατορθώνουν να φτάνουν σε σπίτια και δουλειές, συνήθως με ζαλάδες ενώ όσοι αναγκάζονται να δουλεύουν με το σώμα τους έξω επιβαρύνουν υπερβολικά την υγεία τους.
- Λιγότερο πράσινο υπάρχει εκεί που κατοικούν οι πιο φτωχοί κάτοικοι της πόλης. Πλήττονται εκ της ταξικής τους θέσης οικονομικά, υγειονομικά, κλιματικά.
Τι θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε
- Ό, τι και να γίνεται στην πόλη κανένα δέντρο δεν πρέπει να κοπεί, ό,τι κι αν βάλει στη γκλάβα του ο δήμαρχος, ο πρωθυπουργός, η υπουργός πολιτισμού, όσο απαραίτητο και αν φαντάζει.
- Με αυτήν την έννοια, να αλλάξουν οι συμβάσεις με την Αττικό Μετρό και να σπάσουν το κεφάλι τους για να γίνει εφικτή η μεταφορά των μεγάλων έστω δέντρων από τα εργοτάξια για να μεταφυτευτούν αλλού και ας μεγαλώσει το κόστος.
- Χρειαζόμαστε φυτεύσεις χιλιάδων, εκατοντάδων χιλιάδων δέντρων, ιδιαιτέρως στο δυτικό κομμάτι της πόλης της Αθήνας. Οι «ακίνητοι υπερήρωες», όπως χαρακτήρισαν τα αστικά δέντρα οι «New York Times», μπορούν να κατεβάσουν τη θερμοκρασία έως και δέκα βαθμούς, να καθαρίζουν την ατμόσφαιρα, να δημιουργήσουν ευχάριστο τοπικό μικροκλίμα.
Αρχιτέκτονες, δημοτικοί σύμβουλοι, τεχνοκράτες έχουν συχνά αντιρρήσεις για τέτοια πράγματα, βλέπουν ανυπέρβλητα εμπόδια, αναρωτιούνται για το σχεδιασμό, πόσο ολοκληρωμένος και συνδυασμένος πρέπει να είναι αν, αν, χιλιάδες αν. Ωστόσο χρόνος δεν υπάρχει και πρέπει να δράσουμε χθες. Οι επιτροπές κατοίκων παντού δεν περιμένουν και καλά κάνουν. Ας τις πλαισιώσουμε.