Όταν η δραματική προσέγγιση ενός μυθιστορήματος διασταυρώνεται με τις υπάρχουσες συνθήκες πραγματικότητας, στις οποίες το κοινό μιας παράστασης εκτίθεται και αλληλεπιδρά, τότε το αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας επί σκηνής και, εκ των υστέρων, -ως ανάπλαση εικόνων και ιδεών- νοητικά και ψυχικά, δεν υπόκειται σε έναν ανεκτό ορισμό. Είναι όπως το έργο εν εξελίξει, αυτό που ακόμα δεν έχει τελειώσει. Δεν αξιολογείται αποκλειστικά από την πλευρά του καλλιτεχνήματος αλλά εμφανίζεται και ως ντοκουμέντο που διά της έκπληξης επιδιώκει να στρέψει την προσοχή μας προς τη σκηνική πολυπραγματικότητα των συμβάντων.
Εν προκειμένω, η παράσταση Της πανούκλας, που παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στη σκηνή του θεάτρου 104, σε σκηνοθεσία της Σοφίας Καραγιάννη, είναι βασισμένη σε τρεις πυλώνες εμπλουτισμένης οικειότητας για τον πολίτη: στην επιστήμη, διά της εκπροσώπησής της από τον γιατρό Ριέ -Ιωσήφ Ιωσηφίδη-, στην πόλη με τα διάφορα εναλλασσόμενα πρόσωπά της, φορείς και ταγούς που ερμηνεύει ο Κωνσταντίνος Πασσάς και στην πανούκλα-φάντασμα του Δημήτρη Μαμιού.
Η αλληγορική ιστορία, της οποίας οι γεωγραφικές συντεταγμένες, στην παράσταση, δεν προσδιορίζονται, δημιουργεί την αφηρημένη οντότητά της μέσα από τη διάδραση των ερμηνειών της ομάδας Gaff, ενώ αντιτάσσει την αξία της ιατρικής στην αντίστοιχη αξία του ήθους στην ανθρώπινη ζωή και καθημερινότητα. Λειτούργημα της δραματικής προσέγγισης της Πανούκλας είναι να δημιουργεί ερωτήματα που στοχεύουν στην αφύπνιση των θεατών αλλά και να εγείρει άλλα νέα, σε σχέση με καταστάσεις ή διλήμματα ακόμη και νηπιακής μορφής.
Από το κείμενο της παράστασης, ερμηνευτικά, φαίνεται να βοηθήθηκαν περισσότερο ο Κωνσταντίνος Πασσάς-πόλη και ο Δημήτρης Μαμιός-Πανούκλα. Αμφότεροι απέδωσαν με αρτιότητα τους ρόλους τους, ενώ έχτισαν κάτι δικό τους. Στη μεν πόλη ο Πασσάς είχε την ευελιξία να αλλάζει πρόσωπα και χαρακτήρες με επιτυχία, προσαρμόζοντας τη φωνή και την κίνηση, ώστε να έχει ενδιαφέρον η μεταμόρφωσή του, ενώ ο Μαμιός απέδωσε την πανούκλα να φοβάται, να χαίρεται μνησίκακα, να αντιδρά σπασμωδικά αλλά και να κινείται σε παραλήρημα, ώστε να επιτευχθεί μια δυναμική προσέγγιση ενός ρόλου μη ρόλου, εν τέλει.
Από την άλλη, η ερμηνεία του γιατρού Ιωσηφίδη κινήθηκε σε μια πιο σταθερή γραμμή, δεν είχε εξάρσεις ή εντυπωσιακή δραματική ένταση. Ενδεχομένως, επειδή ο ρόλος του, δομημένος σε μια περισσότερο συμβατική γλώσσα, ήταν να διατηρήσει την ψυχραιμία του πληθυσμού, όταν τα συμβάντα και το χρονικό των προαναγγελθέντων θανάτων έπειθαν για το ακριβώς αντίθετο. Απέδωσε, εν τούτοις, έναν επιστήμονα που αγωνιά και νοιάζεται για την κοινωνία, θέλει να βρει τη λύση και δεν δίνει ψεύτικες ελπίδες, ότι το καλό θα συμβεί.
Όλο το σκηνικό τελετουργικό που αναπτύχθηκε σε σχέση με την πανούκλα ήταν δομημένο σε καλές εξεικονισμένες στιγμές. Εξ αυτών διακρίνω την τρύπα-φωλιά προς το τέλος με τα παπούτσια αλλά και τη χαοτική σταδιακής κλίμακας έφοδο των παπουτσιών που συμβολίζουν το κρεσέντο των νεκρών. Η πολυχρωμία, μόνο, διαφοροποιεί το ιδεότυπο ανάμνησης από τα αντικείμενα των νεκρών που εκτίθενται στο Μουσείο του Άουσβιτς. Επίσης, ο φωτισμός μέσα από την τρύπα λειτούργησε θετικά, προοικονομώντας τη συνέχεια της δράσης. Συνολικά, το κείμενο της παράστασης της Σοφίας Καραγιάννη και του Μιχάλη Βραζιτούλη ίσως να ήταν πιο δυνατό με λιγότερη μουσική συνοδεία, αλλά είναι εμφανές ότι ανάλογα εγχειρήματα στο θέατρο θέτουν τις βάσεις για ένα διάλογο κοινωνικών προεκτάσεων, όπου η πολυφωνία των απόψεων δεν καταργεί το κείμενο αλλά το ανάγει σε κίνητρο σκέψης και μνήμης.
Σκηνοθεσία: Σοφία Καραγιάννη, μετάφραση-δραματουργική επεξεργασία: Σοφία Καραγιάννη, Μιχάλης Βραζιτούλης, σκηνικά-κοστούμια: Κωνσταντίνα Κρίγκου, μουσική: Στάθης Δρογώσης, επιμέλεια κίνησης: Μαργαρίτα Τρίκκα, φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος, βοηθός σκηνοθέτη: Βασιλική Διαλυνά, φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου, trailer: Στέφανος Κοσμίδης
Παίζουν: Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Κωνσταντίνος Πασσάς, Δημήτρης Μαμιός και η μουσικός Ευσταθία Λαγιόκαπα.
Στο Θέατρο 104 (Ευμολπιδών 41, Γκάζι, τηλ. 6947409435, 210 3455020), κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις μμ. Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ, μειωμένο 10 ευρώ, ατέλειες 5 ευρώ.
Για την είσοδό τους στην παράσταση οι θεατές πρέπει να επιδεικνύουν είτε πιστοποιητικό πλήρους εμβολιασμού είτε πιστοποιητικό νόσησης. Το Θέατρο τηρεί όλους τους ισχύοντες κανόνες προστασίας από την εξάπλωση του COVID - 19.