Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα κυνικά είχε ήδη προβλέψει την έκβαση της Συνόδου της ΕΕ στο Μπρντο της Σλοβενίας, με θέμα τη διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια. Οι Βρυξέλλες δεν είναι σε θέση να δώσουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ένταξης στις χώρες που περιμένουν κάτι τέτοιο εδώ και μια εικοσαετία. Ο λόγος δεν είναι βεβαίως μόνο ότι οι χώρες της περιοχής έχουν πράγματι εκκρεμή ζητήματα για να προσεγγίσουν το κοινοτικό κεκτημένο, αλλά και το γεγονός ότι η ίδια η Ένωση έχει μια σειρά από «άλυτες εσωτερικές υποθέσεις», οι οποίες την βασανίζουν με φαινόμενα παράλυσης.
Για μια ακόμα φορά, λοιπόν, ο φόβος ότι οι χώρες της περιοχής μπορεί να πέσουν στην αγκαλιά της Κίνας και της Ρωσίας, δεν ήταν τόσο ισχυρός έτσι ώστε να δώσει στους 27 των ώθηση για να προχωρήσουν σε μια κοινή απόφαση. Απέμειναν μόνο τα μεγάλα λόγια της παρηγοριάς και μερικά δωράκια υπό την μορφή πάλι «επενδύσεων» που θα φέρουν μεταρρυθμίσεις, που θα φέρουν καλύτερες μέρες.
Η μεγαλεπήβολη πρόταση που είχε καταθέσει ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα για ένα σχέδιο ένταξης μέχρι το 2030 ακούστηκε μάλλον σαν ειρωνεία. Και έτσι αντιμετωπίστηκε από τους υπολοίπους, ειδικά από χώρες όπως η Γαλλία που βλέπουν την συγκατάθεσή τους στο συγκεκριμένο σχέδιο ως ένα διαπραγματευτικό χαρτί σε ένα αέναο πόκερ ισχύος με βασικό αντίπαλο το Βερολίνο.
Οι άλυτες «εσωτερικές υποθέσεις»
Ένα ερώτημα που σίγουρα θα πέρασε από το μυαλό των έξι «Βαλκανίων» που ξεροσταλιάζουν στο θάλαμο αναμονής της ΕΕ, ακούγοντας τον Σλοβένο πρωθυπουργό πρέπει να ήταν το «για δες ποιος μιλάει;».
Ο κύριος Γιάνσα είναι ουσιαστικά μια ακόμα από τις «εσωτερικές υποθέσεις» που θα έπρεπε κανονικά να απασχολούν πολύ πιο σοβαρά τη θεσμική Ευρώπη. Πολλοί δημοσιογράφοι, που έφτασαν στην τελική συνέντευξη Τύπου στο Μπρντο, φορούσαν μπλουζάκια με συνθήματα αλληλεγγύης προς το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της χώρας STA, το οποίο ο πρωθυπουργός επιχειρεί να στραγγαλίσει οικονομικά, στερώντας του εγκεκριμένη χρηματοδότηση εδώ και εννιά μήνες σχεδόν, επειδή αυτό αρνείται να ακολουθήσει τυφλά τη «γραμμή» του.
Οι αντιδράσεις της θεσμικής Ευρώπης στις καταγγελίες για το συγκεκριμένο θέμα των δημοσιογραφικών οργανώσεων τόσο από τη Σλοβενία όσο και διεθνώς είναι μάλλον χλιαρές. Κι αυτό μάλιστα απέναντι σε ένα πολιτικό, που και στο παρελθόν έχει επιτεθεί με χυδαίο τρόπο απέναντι σε δημοσιογράφους ειδικά σε γυναίκες. Για να αφήσουμε στην άκρη προεκλογικές και άλλες του δηλώσεις που ήταν στα όρια του ακροδεξιού λόγου. Αλλά η Ευρώπη έχει τον Όρμπαν και τον Κατσίνσκι να ασχολείται και προφανώς της πέφτει βαρύ να παραδεχτεί και ένα τρίτο παράπτωμα.
Καλός είναι ο πληρωμένος δημοσιογράφος
Αλλά μάλλον τα παρατράγουδα δεν είναι μόνο τρία. Την περασμένη εβδομάδα οι πρωθυπουργοί της Τσεχίας και της Ουγγαρίας, Αντρέι Μπάμπις και Βίκτορ Ορμπαν απαγόρευσαν την είσοδο σε δημοσιογράφους μεγάλων δυτικών μέσων στην κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντησή τους, με πρόσχημα την έλλειψη χώρου. Δύο μέρες μετά η εμφάνιση του ονόματος του Μπάμπις στα «Pandora Papers» εξηγούσε ίσως ποιές ερωτήσεις ήθελε να αποφύγει ο τσέχος πολιτικός και πολυεκατομμυριούχος, λίγες ημέρες πριν τις εκλογές στην πατρίδα του. Τελικά ο τρόπος, που επέλεξε να απαντήσει και πάλι ήταν αστήρικτες συνωμοσιολογικές επιθέσεις κατά των δημοσιογράφων.
Οι ευρωβουλευτές των Πρασίνων ζήτησαν να μην επιτραπεί στο Μπάμπις να πάρει μέρος στη σύνοδο κορυφής, αφού οι καταγγελίες σε βάρος του είναι σοβαρές και ποινικά κολάσιμες. Και εδώ οι αντιδράσεις από τη θεσμική Ευρώπη ήταν μάλλον υποτονικές.
Άλλωστε, το πρόβλημα δεν τελείωσε εδώ. Η ομπρέλα που κρατούσε ο Σεμπάστιαν Κουρτς, όταν έμπαινε στην αίθουσα συνεδριάσεων της Συνόδου στη Σλοβενία δεν ήταν φυσικά ικανή να τον προστατεύσει από την εισαγγελική έρευνα πίσω στην πατρίδα του. Μεταξύ των άλλων ο καγκελάριος της Αυστρίας και «τρομερό παιδί της ευρωπαϊκής Χριστιανοδημοκρατίας» κατηγορείται για «στήσιμο» δημοσκοπήσεων υπέρ του, όταν ήταν ακόμα ανερχόμενος ΥπΕξ και για δωροδοκία μιας λαϊκίστικης εφημερίδας, έτσι ώστε αυτή να γράφει συστηματικά ύμνους υπέρ του. Και αυτός το μόνο που ψέλλισε ήταν κάποιες θεωρίες περί συνωμοσίας.
Ο κατάλογος με τις επιθέσεις «ευρωπαίων» ηγετών εναντίον του Τύπου θα μπορούσε να διευρυνθεί και άλλο. Όμως, δεν είναι μόνο η σχέση με τα ΜΜΕ το πρόβλημα, αλλά συνολικά η ποιότητα της δημοκρατίας σε μια σειρά από χώρες της ΕΕ. Οι περιβόητες αξίες και αρχές ολοένα και περισσότερο μετατρέπονται σε μια φθαρμένη ταπετσαρία. Η πολιτική ηγεσία της θεσμικής Ευρώπης προτιμά να αλληθωρίζει και να κάνει ότι δεν βλέπει τα προβλήματα. Ακόμα πιο χαρακτηριστικά: Θυμίζει κάποιον που επειδή δεν είναι ευτυχής με την εικόνα του βρίσκει σαν πιο πρόσφορη λύση να σκεπάσει όλους τους καθρέφτες στο σπίτι του.
Ύστερα πέφτει από τα σύννεφα, όταν βλέπει στις δημοσκοπήσεις έναν θεωρητικό της ακροδεξιάς ιδεολογίας να εμφανίζεται ως κομήτης στο πολιτικό σκηνικό της Γαλλίας και να απειλεί να συγκεντρώσει ποσοστά ρεκόρ, χωρίς καν να έχει ανακοινώσει ότι θα είναι υποψήφιος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που «μοιράζει» συμβουλές σε τρίτες χώρες, εδώ και πολύ καιρό έχει υιοθετήσει μια λογική της «δημοκρατίας α λα καρτ». Βλέπει, θυμάται, κρίνει, επικρίνει μόνο ότι και όταν τη βολεύει. Αυτό είναι πράγματι ένα σοβαρό «εσωτερικό ζήτημα».