Χιλιάδες κόσμος συγκεντρώθηκε στις πορείες, την Πέμπτη, για την επέτειο ενός χρόνου από την καταδίκη της Χρυσής Αυγής σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, και ήταν ακριβώς αυτή η απάντηση που έπρεπε να δοθεί απέναντι στις φασιστικές επιθέσεις των τελευταίων ημερών. Η ίδια μαζικότητα απαιτείται και στο αντιφασιστικό συλλαλητήριο σήμερα το μεσημέρι στην Ομόνοια, προκειμένου να δοθεί σαφές το μήνυμα πως η κοινωνία ούτε πρόκειται να φοβηθεί κάποιες δεκάδες ακροδεξιών, ούτε να τις ανεχτεί.
«Το ζήτημα του δημόσιου χώρου είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς. Η μαζική δράση και η ενότητα στον δρόμο της Αριστεράς και της Αναρχίας, όπως έδειξαν και οι παλαιότερες κινητοποιήσεις, είναι η πιο αποτελεσματική απάντηση απέναντι στις προσπάθειες αναθέρμανσης των φασιστικών ομάδων», τονίζει στην «Εποχή» η Αφροδίτη Φράγκου, δημοσιογράφος της Εργατικής Αλληλεγγύης, δημοτική σύμβουλος Αμαρουσίου και μία εκ των θυμάτων της φασιστικής επίθεσης κατά της ΚΕΕΡΦΑ.
Υπενθυμίζεται πως μετά τις επιθέσεις στο ΕΠΑΛ Σταυρούπολης, ομάδες ακροδεξιών επιτέθηκαν σε αφισοκολλητές της ΚΝΕ στη Θεσσαλονίκη, σε εκδήλωση της ΚΕΕΡΦΑ στο Νέο Ηράκλειο, και σε φοιτήτρια στην Πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ, μετά από αντιφασιστική εκδήλωση των φοιτητικών συλλόγων την Πέμπτη. Το ίδιο προσπάθησαν να κάνουν και σε αντιφασιστική εκδήλωση στην Καλλιθέα, αλλά τράπηκαν σε φυγή. «Πριν ξεκινήσει η εκδήλωση μια ομάδα φασιστών, 15 περίπου ατόμων, με το γνωστό παρουσιαστικό των ταγμάτων εφόδου της Χρυσής Αυγής (νεαροί άνδρες, γεροδεμένοι, μαυροφορεμένοι με κράνη) παρατάχθηκαν απέναντί μας, ανοίγοντας ένα πανό με φασιστικό σύμβολο και έπειτα ξεκίνησαν να μας επιτίθενται. Κυνήγησαν και χτύπησαν συντρόφους και συντρόφισσες, έσπασαν τον εξοπλισμό της μικροφωνικής και τα τραπεζάκια, έσκισαν τις αφίσες και τα πανό. Το ξυλοκόπημα ήταν με μανία: κλωτσιές, μπουνιές, με τα κράνη. Άγρια χτυπήματα στα κεφάλια. Κάποια στιγμή ο επικεφαλής, όπως φάνηκε απ’ όλη τη διάρκεια της επίθεσης, έδωσε παράγγελμα λήξης φωνάζοντας “τέλος” και αφού χαιρέτησε ναζιστικά μαζί με έναν ακόμα, αποχώρησε γρήγορα όλη η ομάδα», περιγράφει η Αφροδίτη Φράγκου για το Ν. Ηράκλειο.
Ο ίδιος τρόπος οργανωμένης επίθεσης σημειώθηκε και στο περιστατικό βίας κατά της ΚΝΕ. Ενώ και από την αστυνομία ακολουθήθηκε και η γνωστή ανοχή στα περισσότερα περιστατικά. «Παρότι είχαμε φωνάξει από τα ηχεία ότι δεχόμαστε επίθεση, η αστυνομία ήρθε μετά από αρκετά λεπτά, αν και βρισκόταν κοντά, λέγοντάς μας πως είχαν εντολές να έχουν διακριτική παρουσία στον χώρο», τονίζει η δημοσιογράφος.
Την επόμενη μέρα συνελήφθη ο επικεφαλής (τουλάχιστον) του τάγματος εφόδου, ο οποίος έχει απασχολήσει τις αρχές και στο παρελθόν και είναι μέλος της Χρυσής Αυγής. Όμοια και με τους χρυσαυγίτες στη μεγάλη δίκη, ο ίδιος αρνήθηκε τα πάντα και ισχυρίστηκε πως ήταν φασίστας όταν ήταν μικρότερος μόνο. Η έδρα προφανώς δεν πείστηκε και τον καταδίκασε σε 36 μήνες φυλάκιση με αναστολή. Δικογραφία έχει σχηματιστεί και για έναν ακόμα επιτιθέμενο, ενώ σε φυλάκιση 12 μηνών με αναστολή καταδικάστηκαν οι δράστες της επίθεσης στο ΕΠΑΛ Σταυρούπολης. Η πιο ελπιδοφόρα κίνηση, όμως, είναι η παραγγελία του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Βασίλειου Πλιώτα, για διερεύνηση των περιστατικών και ως τυχόν αδικήματα εγκληματικής οργάνωσης, δείχνοντας ότι έχουμε διδαχτεί πια πως δεν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά κάποιων «αγανακτισμένων».
Ανεπίδεκτη μαθήσεως, όμως, για τη στάση απέναντι στην ακροδεξιά φαίνεται να είναι η Νέα Δημοκρατία, που συνεχίζει να βλέπει στον χώρο πιθανές ψήφους. Έτσι είτε με την πολιτική της, κυρίως στο προσφυγικό–μεταναστευτικό, είτε με τη ρητορική πολλών στελεχών της, ακόμα και υπουργών της κυβέρνησης, χαϊδεύει και αναπαράγει φασιστικά ανακλαστικά. Αυτή την εβδομάδα, και κάτω από το βάρος των ακόμα δύο επιθέσεων μέχρι τότε, πέρασε από τη θεωρία των δύο άκρων που είχε εκφράσει για τα γεγονότα στο ΕΠΑΛ, στη διαγραφή του Κ. Μπογδάνου από την ΚΟ για το εθνικιστικό και αντικομμουνιστικό του μένος μέσα στη Βουλή. Δύσκολα, όμως, πείθει με αυτή την κίνηση ότι πρόκειται να θέσει ξεκάθαρα όρια προς τα δεξιά της και ότι δεν πρόκειται για μια επικοινωνιακή διαχείριση των τελευταίων συμβάντων, μέχρι να περάσει ο κουρνιαχτός (ή ακόμα και διαχείριση εσωκομματικών συγκρούσεων εξουσίας). Και αυτό γιατί ήδη στελέχη της σπεύδουν να υπερασπιστούν τον Κ. Μπογδάνο, ενώ στην περιφέρεια Αττικής και στον δήμο της Αθήνας, οι παρατάξεις της ΝΔ των Γ. Πατούλη και Κ. Μπακογιάννη, αντίστοιχα, αντιτάχθηκαν σε ψήφισμα ενάντια των νεοναζί με αφορμή την επέτειο από την καταδίκη της Χρυσής Αυγής, συμπορευόμενοι κυριολεκτικά με τους εναπομείναντες συμβούλους που είχαν κατέβει με το συνδυασμό της εγκληματικής οργάνωσης.
Τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας
«Έχουμε την επανεμφάνιση πυρήνων ακροδεξιάς και νεοναζιστικής βίας –με διασπορά και όχι με τόσο κεντρική οργάνωση που είχε το 2012 και το 2013 η Χρυσή Αυγή– που διατηρούσαν και διατηρούν σχέση με την εγκληματική οργάνωση. Δεν είναι κάτι καινούργιο, ούτε κάτι που πρέπει να μας εκπλήσσει», σημειώνει για τις φασιστικές επιθέσεις στην «Εποχή» ο Δημήτρης Ψαρράς, δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών», που από τη δεκαετία του ’90 χαρτογραφεί και ερευνά τον ακροδεξιό χώρο.
Όπως εξηγεί ο ίδιος, πρόκειται για διάφορες φασιστικές ομάδες που ξεπήδησαν σαν τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας μετά τη διάλυση της Χρυσής Αυγής, και προσπαθούν τώρα να καταλάβουν τον χώρο που άφησε. «Η βία αυτών των ομάδων υπάρχει πάνω από 20 χρόνια. Για ένα διάστημα η ΧΑ λειτούργησε ως κέντρο όλων αυτών, με τη δικαστική απόφαση και τη διάλυσή της, η οργάνωση τριχοτομήθηκε στην ομάδα Μιχαλολιάκου, την ομάδα Λαγού και την ομάδα Κασιδιάρη, λαμβάνοντας ο χώρος μια διαφορετική μορφή. Γύρω από τις τρεις αυτές μεγάλες ομάδες έχει αναπτυχθεί τώρα ένας ολόκληρος αστερισμός νεοναζιστών και ακροδεξιών ομάδων, που διεκδικούν την παλιά “δόξα” της. Παραμένουν ομάδες του ευρύτερου χώρου της ΧΑ, αλλά τώρα δεν συντονίζονται με τον ίδιο τρόπο από ένα κέντρο».
Σημαντική σημείωση είναι ότι αυτές οι τρεις ομάδες δεν έχουν κάποια διαφορετικά ιδεολογικά χαρακτηριστικά και πολιτικές διαφορές. Το μόνο που τις διακρίνει, είναι η προσωπική διαφωνία των αρχηγών τους. Για τον λόγο αυτό ενυπάρχει και μεγάλος κίνδυνος το επόμενο διάστημα να βρεθούμε αντιμέτωποι με έναν ανταγωνισμό βίας αυτών των ομάδων, προκειμένου να εξασφαλίσουν την κυριαρχία τους και «αυτό θα είναι ό,τι χειρότερο για την εξέλιξη των πραγμάτων. Προς το παρόν είδαμε ότι προσπάθησαν και οι τρεις με ανακοινώσεις τους να οικειοποιηθούν το περιστατικό στο ΕΠΑΛ, χωρίς να σημαίνει ότι το συντόνισαν οι ίδιοι, αλλά ότι θέλουν να το αξιοποιήσουν, κλείνοντας το μάτι στους οπαδούς τους», επισημαίνει ο Δημήτρης Ψαρράς.
Το γεγονός, βέβαια, ότι τώρα δεν υπάρχει ο κεντρικός συντονισμός των επιθέσεων, δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει οργάνωση αυτών και στις τρεις περιπτώσεις. Και σε αυτό το στοιχείο θα πρέπει και πάλι να εστιάσει η πολιτεία για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Η αστυνομία, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, γνωρίζει για τις δράσεις αυτών των ομάδων, αλλά δεν μπορεί να δώσει μόνη της λύση, καθώς κάποιες από αυτές εμφανίζονται με πολιτικά χαρακτηριστικά: «Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσει η Δημοκρατία ένα τέτοιο φαινόμενο, είναι όπως έκανε και με τη Χρυσή Αυγή. Με τη δικαστική διερεύνηση, δηλαδή, της σύνδεσης όλων αυτών των περιστατικών. Τέτοιες επιθέσεις έχουμε εδώ και δεκαετίες, αλλά μέχρι και τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ενός Έλληνα δηλαδή, αντιμετωπίζονταν σαν τυχαία, ασύνδετα περιστατικά. Έπρεπε να γίνει αυτό το τραγικό γεγονός για να συνενωθούν οι υποθέσεις από το δικαστήριο και να διαπιστωθεί ότι δεν πρόκειται προφανώς για μεμονωμένα περιστατικά. Αυτό πρέπει να γίνει και τώρα».
Προκειμένου να πραγματοποιηθεί αυτό, θα πρέπει να δοθεί και το ανάλογο πολιτικό σήμα. «Το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να δώσει το μήνυμα και προς τις διωκτικές αρχές και προς τη Δικαιοσύνη ότι δεν γίνεται να ξαναγυρίσουμε στη φάση του 2010. Αυτό είναι το κρίσιμο πολιτικό ζήτημα αυτής της περιόδου και αφορά όλα τα κόμματα: δεν πρέπει να αφεθεί να ξαναπάρει η φασιστική δράση τις διαστάσεις που είχε. Και είμαι αισιόδοξος πως δεν θα επιστρέψουμε πίσω, παρά τις προσπάθειες που γίνονται. Η δίκη έχει σημαδέψει ανεξίτηλα τον πολιτικό χώρο και την έννομη τάξη», καταλήγει ο Δημήτρης Ψαρράς.