Και πώς να αποχαιρετίσει κανείς τον Τάσο Κουράκη; Πώς να αναδειχθούν σε λίγες γραμμές οι πολλαπλές ταυτότητες αυτού του ξεχωριστού ανθρώπου; Ο Τάσος, για όσες και όσους είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε, άνοιγε δρόμους, διαμόρφωνε συνειδήσεις, αποτελούσε πηγή έμπνευσης για νεότερους ανθρώπους που έβλεπαν στο πρόσωπό του το ζωντανό παράδειγμα της αριστερής συλλογικής δράσης. Βαθιά και ειλικρινά ανιδιοτελής, υπερασπιστής και υπηρέτης της συλλογικότητας, παρών όπου οι ανάγκες το απαιτούσαν, πρωτοπόρος στην πανεπιστημιακή έρευνα.
Λένε πως «ουδείς αναντικατάστατος». Μόνο που ο Τάσος έρχεται να καταρρίψει και αυτή τη βεβαιότητα. Το μαρτυρούν οι σκέψεις συνοδοιπόρων του που βάζουν, μέσω της Εποχής, ένα λιθαράκι στην ανάδειξη της προσωπικότητας ενός ανθρώπου αταλάντευτα δοσμένου στην υπηρέτηση του «εμείς».
Αννέτα Καββαδία
.jpg)
Ο θεσμικός δικαιωματιστής
Ο Τάσος Κουράκης άφησε το δικό του ιδιαίτερο διακριτό θεσμικό αποτύπωμα στη Βουλή επί μια δωδεκαετία, καθώς ήταν από τους λίγους συντρόφους που έδιναν τις μάχες τους αρκετά χρόνια πριν την εκλογική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ το ’12 και αποτελούσε σημείο αναφοράς ενεργητικής παρέμβασης και δημιουργίας πριν γίνουμε Αξιωματική Αντιπολίτευση. Μαχητικός, στην πρώτη γραμμή, μέσα και έξω από τη Βουλή, στα έδρανα και στα κινήματα, σε όλη τη φάση μέχρι και την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Τιμή για τον ίδιο, και πιστεύω και για τη Βουλή των Ελλήνων, και αγαθή μοίρα για εμένα που ανέλαβα την Προεδρία, με Γ.Γ. της Βουλής τον Κ. Αθανασίου, η ανάδειξή του ως Α’ Αντιπροέδρου της Βουλής και η εξαιρετική του παρουσία σε όλη τη θητεία μέχρι και τις εκλογές του Ιουλίου του 2019.
Ο Τάσος δεν ήταν μόνο ο θεσμικά προσηλωμένος αξιόλογος προεδρεύων σε μια πολυκομματική Βουλή με παρούσα τη φασιστική Χρυσή Αυγή και με τις προφανείς δυσκολίες της κυβέρνησής μας που δεν είχε την απόλυτη πλειοψηφία. Ούτε μόνο ο πλέον συνεπής υπερασπιστής των απελευθερωτικών, δικαιωματικών προταγμάτων της Αριστεράς.
Ήταν ταυτόχρονα επικεφαλής στον κρίσιμο τομέα των Διεθνών Σχέσεων της Βουλής, της οργάνωσης και καθοδήγησης των περισσότερων από 80 Ομάδων Φιλίας των Ελλήνων βουλευτών με συναδέλφους από Κοινοβούλια σε όλο τον κόσμο. Καθημερινά συνεργαζόμασταν για πολύ λεπτά ζητήματα, όπως πχ για τα απόρρητα του ΥΠ.ΕΞ. ή για τις διεθνείς συναντήσεις και επαφές με προέδρους, πρωθυπουργούς και προέδρους κοινοβουλίων και διεθνών οργανισμών.
Η «κοινή γνώμη» τόσο των βουλευτών όλου του δημοκρατικού τόξου αλλά και των υπαλλήλων της Βουλής, είχε αποτιμήσει τον Τάσο ως μια εξαιρετική περίπτωση κοινοβουλευτικού της Αριστεράς μέσα ιδιαίτερα στο περιρρέον κλίμα κρίσης και πολιτικής σήψης του πολιτικού συστήματος, ως επιφανές στέλεχος μιας παράταξης που η προσδοκία του λαού μας για τη λύτρωση έφερε για πρώτη φορά τη ριζοσπαστική Αριστερά στη διακυβέρνηση του τόπου.
Η συνέπεια με τις αρχές και τις αξίες συμπλήρωναν την ευγένεια και τον ιδιαίτερο πολιτισμό που ανέδιδε ο χαρακτήρας του. Η απουσία του από τα έδρανα της Βουλής μετά το ’19 είναι δυσαναπλήρωτη για την Αριστερά, η απουσία του πλέον από την παρέα και το κόμμα μας ακόμα πιο βαριά για όλους μας.
Νίκος Βούτσης
Παλαιστίνη, αγάπη μου
Αποχαιρετώ με πόνο αλλά και τιμή τον αγαπημένο μου φίλο Τάσο Κουράκη, έναν σπάνια δημοκρατικό άνθρωπο και αγωνιστή, προσηλωμένο στις αρχές των ατομικών ελευθεριών και της δημοκρατίας. Ο Τάσος στάθηκε αταλάντευτός και γενναίος υποστηρικτής του αγώνα του λαού της Παλαιστίνης για αυτοδιάθεση, ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία, τιμήθηκε με το μετάλλιο «Αξία Φιλίας» και του απένειμε παλαιστινιακό διαβατήριο ο πρόεδρος του κράτους της Παλαιστίνης, Μαχμούντ Αμπάς.
Ήταν τιμή για μένα να εργαστώ αλλά και να συνδεθώ μαζί του καθ’ όλη τη διάρκεια της οκταετούς διπλωματικής θητείας μου στην Ελλάδα. Πάντα πρόθυμος να συμβάλει και να συμμετέχει στις πολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις της πρεσβείας μας. Εργάστηκε με σθένος για την υλοποίηση του ομόφωνου ψηφίσματος του ελληνικού κοινοβουλίου 2015 για αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης. Ο λαός της Παλαιστίνης θα τον θυμάται πάντα ως τον μεγάλο αγωνιστή για την ελευθερία, τη δημοκρατία, την αξιοπρέπεια, την πρόοδο και την ειρήνη.
Αντίο αγαπημένε μου Τάσο, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην αγαπημένη σου οικογένεια και τους συντρόφους στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, καθώς και σε όλους τους φίλους σου στην Ελλάδα, την Παλαιστίνη και παντού σε αυτόν τον κόσμο.
Μαρουάν Τουμπάσσι, πρέσβης του κράτους της Παλαιστίνης
Το αριστερό «εμείς» στην τέχνη
Για τον Τάσο Κουράκη, για αυτόν τον ευγενή ριζοσπάστη, αριστερό άνθρωπο ο πολιτισμός –η ποίηση στην περίπτωσή του- ήταν στον πυρήνα της αριστερής του ταυτότητας. Ήταν ένα από τα ταμπούρια μάχης, αξεδιάλυτα και αδιαχώριστα με τα άλλα δύο: την πολιτική και την επιστήμη.
Τα ποιήματά του τα διατρέχει κοινό νήμα, αυτό της διαρκούς αμφισβήτησης, της εξ υπαρχής ανατοποθέτησης του εαυτού με τον Άλλο, του ατόμου με την Ιστορία, της ζωής, του έρωτα με τον θάνατο. Μια από τις πιο κρίσιμες λέξεις στον πολιτισμό του Τάσου είναι το «Μάτισμα», το ξαναμπόλιασμα του σώματος της κοινωνίας με δικά της μπόλια, αλλά εγκιβωτισμένα σε νέο πλαίσιο. Ο ριζοσπαστισμός και η αντισυμβατικότητα του Τάσου ήταν βαθιά γειωμένα σε μια μεγάλη παράδοση (από τον Ρήγα στο Σολωμό, τον Καβάφη και τον Νερούντα, τον Εμπειρίκο και τους συγκαιριανούς του), και για αυτό ανατρεπτικά. Η Τέχνη ως ο σημαντικότερος δίαυλος για να ξαναμπολιάσει την κοινωνία, για να εγκιβωτίσει τις μνήμες και τις λήθες της, τα συναισθήματά της σε νέο αφήγημα, για να ανασύρει τα δικά της μνημόσυνα, για να ξεμπλοκάρει τις «ατέλειες διαρκείας» της, τις γρατζουνιές της, για να συνομιλήσει με «τα άλαλα βράχια της».
Η Τέχνη, ο όλος Πολιτισμός είναι για τον Τάσο η εξορία του ενικού ώστε να ανασυγκροτηθεί από-θεωτικά η συλλογικότητα. Για το αριστερό «εμείς» μιλάει τελικά στα ποιήματά του, για τις δικές μας Χριστούς, της Αλληλεγγύης, των Σημαιών της, της σπαραγμένης γενιάς και της προσφυγιάς, την Αριστερά του Άλλου, για αυτή την Αριστερά που ποιητές όπως ο Τάσος επιμένουν: «παραμένω διαρκώς προκηρυγμένος/ διαρκώς ύποπτος».
Σία Αναγνωστοπούλου
.jpg)
Για τους αόρατους του κόσμου
Διαβάσαμε πολλά αυτές τις μέρες για τον Τάσο Κουράκη, μηνύματα θλίψης, σχόλια, μνήμες από την πολυτάραχη ζωή του. Και όσο διαβάζαμε τόσο καταλαβαίναμε ότι ο Τάσος δεν ήταν ένας, αλλά… πολλοί. Δεν είχε μια ταυτότητα, είχε πολλές.
Ο Τάσος ήταν πολιτικός, αλλά όχι συνηθισμένος, όχι μια από τα ίδια, όχι αφ’ υψηλού, διόλου βαρετός, αναμφίβολα προσηλωμένος στην υπόθεση της καθολικής απελευθέρωσης. Ήταν άραγε τυχαίο ότι εκείνα τα δύσκολα και συναρπαστικά χρόνια του 3%, στον Τάσο –και σε λίγους ακόμα- απευθυνόμασταν όταν θέλαμε να επισκεφθούμε τις φυλακές;
Κάποιοι παλιοί κρατούμενοι, με την είδηση του θανάτου του Τάσου, πήραν τηλέφωνο για να εκφράσουν τη θλίψη για το χαμό αυτού του υπέροχου ανθρώπου. Και να θυμηθούν ιστορίες, προσωπικές στιγμές ανθρωπιάς και αλληλεγγύης. Αχ, να το ήξερε ο Τάσος…
Αλλά ίσως και να το ήξερε. Και ως τελευταία συνεισφορά, ως τελευταία πράξη αλληλεγγύης μετά το θάνατό του, η οικογένεια αποφάσισε αντί για στεφάνια τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν (μέσω Αλληλεγγύης για Όλους) να διατεθούν, μεταξύ άλλων, και σε ανάγκες των κρατουμένων. Μια κίνηση, που λέει πολλά για τα ίχνη, που άφησε η περπατησιά του Τάσου Κουράκη
Ο Τάσος ήταν διαφορετικός, πολύτιμος και αναντικατάστατος. Τολμούσε εκεί που άλλοι σιωπούσαν. Δρούσε, με πολιτικό και προσωπικό κόστος, σε δύσκολα μονοπάτια.
Ναι, ήταν αριστερός της σκέψης και της πράξης.
Πάνος Λάμπρου
Ο εμπνευσμένος δάσκαλος
Ιανουάριος 2015. Πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς. Η λεγόμενη «πολιτική ηγεσία» του νέου υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων βρίσκεται γρήγορα στις θέσεις της: Τάσος Κουράκης, Νίκος Ξυδάκης, Κώστας Φωτάκης, Σταύρος Κοντονής, Δημήτρης Χασάπης, Μαρία Βλαζάκη, Γεράσιμος Σπαθής, Θωμάς Μαλούτας, Τζούλιος Συνοδινός και Αριστείδης Μπαλτάς. Το έργο που μας έχει ανατεθεί και οι συνεπόμενες ευθύνες φαντάζουν δυσθεώρητα· αφορούν το ίδιο το υπόβαθρο του μέλλοντος της χώρας. Οι γενικότερες συνθήκες είναι δυσμενέστατες, αλλά όλοι είμαστε βαθιά πεπεισμένοι ότι θα τα καταφέρουμε.
Για να γνωρίσουμε, κατ’ αρχάς, το κοινό μας αντικείμενο και για να συντονιστούμε βρισκόμαστε όλοι μαζί συστηματικά κάθε βδομάδα. Συχνά και οι άμεσοι συνεργάτες όλων. Αισιόδοξα. Οι συζητήσεις άλλοτε κρατούν λίγο, άλλοτε περισσότερο. Όπου όλες είναι παραγωγικές. Η συλλογικότητα αναδεικνύει άλλη μια φορά τον αναντικατάστατο δημιουργικό ρόλο της.
Ο Τάσος Κουράκης έχει την ευθύνη της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αντικείμενο εξαιρετικά δύσκολο. Αλλά το γνωρίζει σε βάθος ενώ είναι κυριολεκτικά «ψημένος» με την έννοια και την πρακτική της συλλογικότητας. Κατά τη θητεία του ως βουλευτής υπήρξε υπεύθυνος του όλου τομέα της Παιδείας. Ακούγοντας, ενεργώντας, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες. Έχει πολύ σαφή εικόνα των προεκλογικών μας δεσμεύσεων. Οπότε πρωτοστατεί. Θέτει τα θέματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και νομοθετικής ρύθμισης. Εξηγεί, συνδιαλέγεται, επιχειρηματολογεί, πείθει και πείθεται. Με τη σύνθεση να επιτυγχάνεται πάντα. Οι προγραμματικές δηλώσεις του υπουργείου και τα σχετικά νομοθετήματα της κυβέρνησης φέρουν ανεξίτηλα τη δική του σφραγίδα. Συνιστώντας ταυτόχρονα την έκφραση μιας συντεταγμένης συλλογικότητας.
Τάσος Κουράκης. Ευαίσθητος παντού και ιδίως σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των ανθρώπων και την απαιτητή δικαιοσύνη. Πάντα προσηνής, πάντα σεμνός, πάντα χαμογελαστός, με το χιούμορ του να αποτρέπει ενδεχόμενες εντάσεις. Πάντοτε ανεξίκακος, πάντοτε συνθετικός. Αυθεντικά αριστερός. Με λογισμό και μ’ όνειρο. Η θλίψη δεν αφορά μόνον ότι χάσαμε τον ίδιο. Αφορά και το ότι το κενό της απώλειάς του δεν αναπληρώνεται.
Αριστείδης Μπαλτάς
Ο πρωτοπόρος Θεσσαλονικιός
Έφυγε ο σύντροφος και φίλος Τάσος Κουράκης μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο. Η απώλειά του σκληρή για όλους εμάς που τον γνωρίσαμε και συμπορευτήκαμε μαζί του.
Ο Τάσος ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος, μια πολυσχιδής προσωπικότητα, με πολύπλευρη δράση, σε πολλούς τομείς της κοινωνίας, της επιστήμης, του πολιτισμού. Ήταν πρωτοπόρος στους αγώνες, στα χρόνια της αθωότητας. Τότε που έδινες την ψυχή σου για αξίες και όνειρα της αριστεράς, χωρίς αξιώματα και δόξα.
Επιστήμονας, πανεπιστημιακός, δάσκαλος, συνδικαλιστής, κινηματικός, ακτιβιστής, με οικολογικές ανησυχίες, με αγάπη για τον πολιτισμό, ποιητής. Όλα αυτά τον χαρακτήριζαν, περισσότερο από τις δημόσιες θέσεις που υπηρέτησε.
Οι εξαιρετικές διαλέξεις του στην Ιατρική Σχολή του ΑΠΘ, με επιστημονική τεκμηρίωση αλλά και σύνδεση με την κοινωνία και την οικολογία, γέμιζαν τα αμφιθέατρα με ενθουσιώδεις φοιτητές και τέλειωναν με ένα θερμό χειροκρότημα.
Αγαπούσε με πάθος την πόλη του, και παρενέβαινε σε όλα τα σημαντικά ζητήματα. Ήταν ο πρώτος επώνυμος που αγκάλιασε την κίνηση για να σωθούν οι σημαντικές αρχαιότητες στη Βενιζέλου. Πρωτοπόρος ενάντια στην υποθαλάσσια, υπέρμαχος του αποτεφρωτηρίου νεκρών στη Θεσσαλονίκη, με σημαντικές προτάσεις στα ζητήματα της πόλης ως δημοτικός σύμβουλος.
Ο Τάσος σηματοδοτεί μια εποχή. Όταν η αριστερά, μικρή σε εκλογικό ποσοστό, είχε μεγάλη απήχηση στην συνείδηση των ανθρώπων γιατί εξέφραζε την αλληλεγγύη, την ανιδιοτέλεια , την υπεράσπιση των αδυνάτων, τη συλλογικότητα. Μια εποχή, που πρέπει να είναι σημείο αναφοράς, για τη σημερινή αριστερά, για να κυβερνήσει με ρεαλισμό και με όραμα.
Ρία Καλφακάκου