Δώδεκα χρόνια μετά τη δολοφονία της Βίκυ Ερνάντες και την «ημέρα υπερηφάνειας» της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, 26 Ιουνίου 2021, ανακοινώθηκε η απόφαση του Παναμερικανικού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Δικαστήριο). Για πρώτη φορά στη Λατινική Αμερική (μόνο;) εκδικάζεται υπόθεση δολοφονίας τρανς γυναίκας και το κυριότερο αναγνωρίζεται ως ένοχος ένα κράτος για τις συνθήκες ακραίας άσκησης βίας και επιθέσεων κατά των τρανς γυναικών και γενικότερα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας που ατιμώρητα επικρατούν στη χώρα, για παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή και την προσωπικότητα των τρανς, την αμέλεια της δικαιοσύνης σ’ αυτές τις περιπτώσεις και την συμπεριφορά των σωμάτων ασφαλείας.
Στην απόφαση καλείται το κράτος Ονδούρας σε διάστημα δύο χρόνων να πάρει μια σειρά από θεσμικά ή μη μέτρα προκειμένου να αλλάξει η κατάσταση. Μεταξύ αυτών: ολοκλήρωση διαδικασιών αναγνώρισης ταυτότητας φύλου σε όλα τα σχετικά δημόσια έγγραφα, σεμινάρια αστυνομικών για αλλαγή συμπεριφοράς, θέσπιση υποτροφιών με το όνομα Βίκυ Ερνάντες για εκπαίδευση τρανς γυναικών, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν οδηγηθεί στην πορνεία. Καλεί, επίσης, να διερευνηθεί η δολοφονία της Ερνάντες και να δοθεί οικονομική βοήθεια στην οικογένειά της.
Αν και η απόφαση αυτή δεν λύνει τα οξυμένα προβλήματα βίας και κοινωνικού αποκλεισμού που αντιμετωπίζουν οι τρανς, ιδιαίτερα σε Βραζιλία, Μεξικό και Ονδούρας, η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα την υποδέχτηκε με ανακούφιση και ως μικρή αλλά σημαντική νίκη που ανοίγει επιτέλους έναν έστω δύσκολο δρόμο. Συγκεντρώσεις έγιναν στη Λίμα, στη Μπογκοτά, στο Μπουένος Άιρες.
Η Βίκυ Ερνάντες δολοφονήθηκε στα 26 της χρόνια με μια σφαίρα στο κεφάλι το βράδυ/νύχτα του πραξικοπήματος στις Ονδούρες (28-29/6/2009) στο Σαν Πέδρο Σούλα, όπου επιτρεπόταν η κυκλοφορία τη νύχτα μόνο στο στρατό και την αστυνομία. Το πτώμα της βρέθηκε το επόμενο πρωί στο δρόμο. Η φίλη της που κατάφερε να διαφύγει δολοφονήθηκε και αυτή λίγες ημέρες αργότερα. Ήταν ακτιβίστρια για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας (Unidad Color Rosa) και για να επιβιώσει, ζώντας σε συνθήκες ακραίας κοινωνικής βίας και αποκλεισμού, εκπορνευόταν, όπως εξαναγκάζεται να κάνει το 90% περίπου των τρανς στη Λατινική Αμερική.
Αν και ο/οι δολοφόνος/οι ήταν ολοφάνερο ότι προερχόταν από το στρατό ή την αστυνομία, δεν έγινε καμία δικαστική έρευνα ούτε καν εξακρίβωση της ώρας θανάτου της και η υπόθεση έκλεισε σαν έγκλημα πάθους! Η ατιμωρησία για τη δολοφονία τρανς γυναίκας είναι συνηθισμένη στη Λατινική Αμερική, ιδιαίτερα στις Ονδούρας στο Μεξικό και τη Βραζιλία όπου καταγράφεται ο υψηλότερος αριθμός δολοφονιών τρανς .
Μετά τη δολοφονία της Ερνάντες και στη διάρκεια του πραξικοπήματος αυξήθηκαν κατακόρυφα οι δολοφονίες τρανς και σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται να ενέχονται σ’ αυτές αστυνομικοί. Το λεσβιακό Δίκτυο Cattrachas για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στις Ονδούρες αποφάσισε να αντιδράσει με πρώτο βήμα την προσφυγή στο ίδρυμα Ρόμπερτ Κέννεντι για νομική στήριξη σχετικά με την περίπτωση της Βίκυ. Η ανταπόκριση ήταν θετική, αλλά οι διαδικασίες προσφυγής στο Παναμερικανικό Δικαστήριο χρονοβόρες. Τελικά, το Νοέμβριο το Δικαστήριο αποδέχτηκε ως βάσιμη τη προσφυγή και την κατάθεση ως μαρτύρων τρανς ατόμων και οργανώσεων ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Όπως λένε οι φίλες της Βίκυ Ερνάντες που πέθανε και θάφτηκε με το αντρικό της όνομα, ακόμα και νεκρή εξακολουθεί να παλεύει για τα δικαιώματα των τρανς και της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.