Φαίνεται ότι το τσιμέντωμα της Ακρόπολης ήταν μόνο η αρχή, όπως κι ο «Μεγάλος Περίπατος», μια πρώτη γεύση των όσων επιφυλάσσουν για την πρωτεύουσα το υπουργείο Πολιτισμού και ο δήμος Αθηναίων, που εσχάτως αποφάσισαν να συνεργαστούν και να πραγματοποιήσουν αναπλάσεις στον λόφο Φιλοπάππου.
Η προγραμματική σύμβαση για την «Ανάπλαση, Αποκατάσταση και Ανάδειξη Δυτικών Λόφων Ακρόπολης Αθηνών» εγκρίθηκε από την Οικονομική Επιτροπή του δήμου Αθηναίων και αναμένεται να έρθει προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο.
Η εν λόγω ανάπλαση –κόστους σχεδόν 7 εκατομμυρίων ευρώ– αφορά το έργο του μεγάλου αρχιτέκτονα, Δημήτρη Πικιώνη, που περιλαμβάνει τις διαμορφώσεις του εδάφους, τις φυτεύσεις, τα θαυμαστά λιθόστρωτα και τα κτίσματα γύρω από τον Λουμπαρδιάρη. Ένα έργο διεθνώς αναγνωρισμένο ως μνημείο.
Έπειτα από χρόνια εγκατάλειψης και υποβάθμισης, το υπουργείο Πολιτισμού και ο δήμος Αθηναίων, με την προγραμματική σύμβαση που συνυπογράφει η περιφέρεια Αττικής, αλλά και ένας ακόμη φορέας που συνδέεται με τον δήμο, η «Εθνικός Κήπος – Μητροπολιτικό Πράσινο ΑΕ», αντιμετωπίζουν έναν ακόμα χώρο σημαντικό για την ποιότητα της ζωής στην πόλη με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
Η δημοτική κίνηση «Ανοιχτή Πόλη» εκφράζει τις διαφωνίες της με αυτού του τύπου τη διαχείριση των δημόσιων χώρων της πόλης, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τον υψηλής ιστορικής και φυσικής αξίας λόφο του Φιλοπάππου και τονίζει σε ανακοίνωσή της ότι «κάθε παρέμβαση στον λόφο προϋποθέτει ουσιαστική διαβούλευση με τους κατοίκους και όσους τόσα χρόνια τον φροντίζουν και τον κρατούν ζωντανό».
Η «Ανοιχτή Πόλη» υποστηρίζει ότι η προγραμματική σύμβαση δημιουργεί περισσότερο ανησυχία, παρά συμβάλλει στη φροντίδα και τις ήπιες παρεμβάσεις συντήρησης και βελτίωσης των υποδομών που ο λόφος έχει πράγματι ανάγκη. Επισήμανε, μάλιστα, ότι η ανάθεση στο υπουργείο Πολιτισμού κομβικών αρμοδιοτήτων του δήμου Αθηναίων, όπως είναι οι υπηρεσίες καθαρισμού και διαχείρισης πρασίνου, αποτελεί ευθεία απειλή για την ελεύθερη πρόσβαση στον λόφο.
Η δημοτική κίνηση σε ανακοίνωσή της τόνισε ότι «έχει σταθεί στο πλάι των κατοίκων και θα συνεχίζει να υπερασπίζεται μαζί τους τον ελεύθερα προσβάσιμο χαρακτήρα του λόφου, καταθέτοντας προτάσεις για τη διαχείρισή του με τρόπο που να σέβεται τις ανάγκες της πόλης. Απέναντι στις απειλές της ιδιωτικοοικονομικής διαχείρισης, των απευθείας αναθέσεων και του περιορισμού του κοινόχρηστου χαρακτήρα του, θα διεκδικούμε περισσότερους ελεύθερους πράσινους χώρους και διαδικασίες διαβούλευσης, διαφάνειας και συμμετοχής των πολιτών».
Για το θέμα μιλήσαμε με την Στέλλα Μαρκαντωνάτου, κάτοικο της περιοχής, που συμμετέχει εδώ και χρόνια σε συλλογικότητες που αφορούν την προστασία του λόφου. Μας ενημέρωσε ότι το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθεί συνέλευση της Κίνησης Πολιτών Φιλοπάππου, με στόχο τη συστηματική αντίδραση στις μεθοδεύσεις του υπουργείου Πολιτισμού και του δήμου Αθηναίων, ενώ επισήμανε ότι οι κάτοικοι προτίθενται να κινηθούν νομικά.
Η Στέλλα Μαρκαντωνάτου έκανε λόγο για «σαλαμοποίηση» των έργων του Πικιώνη, που, αν και συγκροτούν αδιάσπαστο καλλιτεχνικό σύνολο, αντιμετωπίζονται τμηματικά, αφήνοντας μάλιστα ανεξήγητα εκτός παρεμβάσεων το Αναπαυτήριο. «Ένα τέτοιο μνημείο χρήζει συνολικής μελέτης αποκατάστασης. Η πρακτική της “σαλαμοποίησης” σε μικρότερα υποέργα πέρα από ασέβεια, συνεπάγεται δουλειές για “ημετέρους”» ανέφερε, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «ο Μπακογιάννης βιάζεται να μοιράσει χρήμα».
Από την άλλη, αναφερόμενη στον ρόλο του υπουργείου Πολιτισμού, μας είπε ότι «συστηματικά διεκδικεί τον χώρο ως αποκλειστικά αρχαιολογικό, με όλες τις συνέπειες στο ωράριο και στην προσβασιμότητα σε αυτόν». «“Κρυφός πόθος” του υπουργείου είναι η περίφραξη με στόχο να κλείσει η Πνύκα, οι κάτοικοι όμως έχουν υπερασπιστεί με αγώνες τον δημόσιο χαρακτήρα του λόφου, ως ελεύθερου ενιαίου χώρου αρχαιολογικής, καλλιτεχνικής και φυσικής αξίας, ενταγμένου στην καθημερινότητα της πόλης και αυτό προτίθενται να κάνουν και πάλι», επισήμανε.
«Η σύμβαση δεν προβλέπει καμία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις προβλεπόμενες στην προγραμματική σύμβαση παρεμβάσεις στον λόφο», μας τόνισε η Στέλλα Μαρκαντωνάτου. Αναφέρθηκε, μάλιστα, χαρακτηριστικά στον σχεδιασμό για τον φωτισμό του λόφου με κολόνες ύψους 3,5 μέτρων, τοποθετημένες εγκαρσίως σε τρεις κατευθύνσεις, κάνοντας λόγο για οικολογική καταστροφή και απίστευτη φωτορύπανση. «Με αυτή την παρέμβαση θα πληγεί η οικολογική ισορροπία της πανίδας, που, σύμφωνα με οικολογικές οργανώσεις που γνωρίζουν τα δεδομένα της περιοχής, περιλαμβάνει περισσότερα από 60 είδη πουλιών και ερπετά. Νομίζω ότι θα αρκούσε ο διακριτικός φωτισμός με ηλιακά μέσα. Και αν ο στόχος είναι η ασφάλεια των διερχομένων και των επισκεπτών, τότε χρειάζεται πραγματική, φυσική φύλαξη», επισήμανε.