Είναι ομολογουμένως δύσκολο αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν είχε άλλη επιλογή: να ξεκινήσει τις διαδικασίες ενός πολύ φορτωμένου σε ύλη συνεδρίου, απαιτητικού διότι έχουν συσσωρευτεί πολλά ζητήματα, εν τω μεταξύ, να αναπτύξει σ’ όλη τη χώρα μια πολιτική εξόρμηση με βαρύ κοινωνικό περιεχόμενο. Μπορεί, όμως, να αποδειχθεί και ως ευκαιρία να γίνει ένα συνέδριο ανοικτό, που να εμπλέξει την κοινωνία, με ενεργό ενδιαφέρον και συμμετοχή για τα ζητήματα που θα ανοιχθούν. Δύσκολο, αλλά αναγκαίο και εφικτό.
Αλλά ας επιστρέψουμε στην εξόρμηση. Μετά την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα, με κλιμάκιο του κόμματος, στη Β. Εύβοια ακολούθησε η Θράκη. Στη σελίδα 3 σχολιάζεται η λογική αυτών των επισκέψεων –είναι και το Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης– σε αντιπαράθεση με τις πολυτελείς περιοδείες Κ. Μητσοτάκη. Η ομιλία στην Κομοτηνή είχε ένα βαρύ κεντρικό κοινωνικό περιεχόμενο –ακρίβεια, δικαιώματα για τη μειονότητα, πανδημία– δικαιολογητικό υπόβαθρο, θα έλεγες, της πολιτικής θέσης των προηγούμενων ημερών που συμπυκνώνεται στο “αν δεν μπορεί η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα σοβαρά προβλήματα που προέκυψαν, να φύγει”.
Απ’ αυτή την άποψη ήταν σωστό που η ομιλία απομακρύνθηκε από την προσωπική αντιπαράθεση –με χαρακτηρισμούς– με τον πρωθυπουργό αλλά επέλεξε να προτάσσεται η αντιπαράθεση με τη δεξιά κυβέρνηση, να ασκηθεί συγκεκριμένη κριτική και να ακολουθούν δεσμεύσεις - προτάσεις. Οι αναφορές στην τρόικα, στον πέλεκυ του μνημονίου και οι συγκρίσεις του κλίματος τώρα με το κλίμα και τα συναισθήματα πριν το 2015, ήταν σαφή στοιχεία της ομιλίας, όπως και η απεύθυνση σε όσους απείχαν το 2019 και στους σημερινούς απογοητευμένους.
Η σημασία του συνεδρίου
Εν τω μεταξύ, έχουν εκκινήσει οι προσυνεδριακές εργασίες και ρυθμίσεις για τον τρόπο διεξαγωγής τους. Ήδη, συνεδριάζουν οι αρμόδιες επιτροπές (Καταστατικού, Οργανωτικού, Προγράμματος) ενώ θα συμπληρωθεί και το κείμενο απολογισμού που δεν συζήτησε ποτέ το κόμμα. Στη σημασία του συνεδρίου αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας στην Κομοτηνή και στις πολύ δύσκολες συνθήκες της πανδημίας. «Στόχοι μας είναι, στον δρόμο προς το τρίτο συνέδριό μας, που θέλουμε να είναι συνέχειας και τομής, να δυναμώσουμε τις γραμμές μας, το κόμμα μας, να κάνουμε όλοι μαζί τον ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία ένα μεγάλο λαϊκό κίνημα, ζωντανό και μαχητικό, ριζωμένο στη βάση, στις γειτονιές, στους τόπους δουλειάς, ικανό να υπερασπίζεται παντού τα συμφέροντα των πολλών και την κοινωνική δικαιοσύνη». Μ’ αυτό το απόσπασμα συνόψισε τους στόχους του και στη βάση αυτή κάλεσε «όλους τους δημοκρατικούς και προοδευτικούς πολίτες, της Κομοτηνής και όλης της Θράκης, να γίνουν συμμέτοχοι σ’ αυτή μας την προσπάθεια, είτε ως μέλη, είτε υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ».
Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο που, πέρα από αυστηρό σχεδιασμό και επίπονη εργασία, απαιτεί και σωστούς κανόνες που θα πείθουν ολόκληρο το κόμμα και τα ρεύματα απόψεων και ιδεών που το διατρέχουν ότι δεν υπάρχουν διακρίσεις ή εύνοιες. Ούτε μη εύλογες αλλαγές στην υπάρχουσα οργανωτική δομή, που έως τώρα είχε την ευθύνη της σύνδεσης των οργανώσεων με καθοδηγητικά όργανα. Θεωρήθηκε μη εύλογη, πχ, και επικρίθηκε στην Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου (ΚΟΕΣ), η κατάργηση της Οργανωτικής Γραμματείας και η αντικατάστασή της από την ΚΟΕΣ, όργανο που έχει ως αποκλειστική ευθύνη την εύρυθμη λειτουργία του συνεδρίου, αποδυναμώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα των πολιτικών πρωτοβουλιών που πρέπει να πάρουν οι ΟΜ και οι Νομαρχιακές για να γίνει ανοικτό και ζωντανό το συνέδριο. Ούτε είναι σωστή η ρευστοποίηση των οργάνων του κόμματος κατά τη διάρκεια της προσυνεδριακής διαδικασίας. Επίσης, εφόσον για λόγους προφύλαξης, τελικά, δεν θα πραγματοποιηθούν τα περιφερειακά συνέδρια, η εξόρμηση στις επισκέψεις του Προέδρου στις διάφορες περιοχές, με επαφές και κεντρικές ομιλίες, είναι λογικό οι αντιπροσωπείες, κάθε φορά, να είναι προσεγμένες με μια προγραμματική εκτενή αναφορά –όπως για τις μειονότητες στη Θράκη– που προσιδιάζει στην περιοχή. Ο πολλαπλασιασμός των περιοδειών κεντρικών στελεχών, πάντα σε συνεργασία με τις τοπικές οργανώσεις, θεωρείται αναγκαίο να συστηματοποιηθεί και η προβολή της, τομέας όπου υστερεί το κόμμα.
Τράπεζα σκέψης
Μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη υπήρξε την εβδομάδα που πέρασε, μέσω διαρροής και αυτό είναι αναντίστοιχο της σημασίας της - με έναν κατάλογο αριστερών επιστημόνων που, άγνωστο αν είναι αυτή απλή συνόψιση των συναδέλφων, προορίζεται, εν είδει think tank (τράπεζα σκέψης) να συνδράμει τον πρόεδρο του κόμματος, εφόσον «δουλειά της θα είναι να συνεργάζεται με την υφιστάμενη ομάδα με την οποία συνεννοείται καθημερινά ο Α. Τσίπρας». Πρόκειται για σοβαρούς επιστήμονες με έργο, από καιρό, γνωστό και διαθέσιμο, αν ήθελε η «υφιστάμενη ομάδα» –που δεν την «γνωρίζει» ως θεσμό το κόμμα– να το αξιοποιήσει (από τους περισσότερους έχει πάρει συνεντεύξεις και άρθρα και η «Εποχή»). Είναι γνωστό ότι, ιδιαίτερα έως λίγους μήνες πριν, ο κεντρικός πολιτικός λόγος του κόμματος υστερούσε σε επιστημονική θεμελίωση, ή στην προσέγγιση μοντέρνων ζητημάτων με νέες ιδέες. Είναι επομένως θετικό και αναγκαίο να αξιοποιηθούν αυτοί οι αριστερές και αριστεροί επιστήμονες, αλλά η επιλογή να είναι εκτός κομματικών δομών, προβληματική ούτως ή άλλως εξ αυτού, δεν διασφαλίζει, με βάση και την έως τώρα εμπειρία, ότι θα αξιοποιηθούν.
Με ενδιαφέρον, επίσης, θα περιμένουμε το πώς θα συνυπάρξουν οι απόψεις μερικών επιστημόνων που αναφέρονται στη λίστα, με γνωστές ριζοσπαστικές θέσεις, με τομεάρχες που έχουν αρκετά διαφορετικές απόψεις, σε λεπτά μάλιστα ζητήματα.