Η εκλογική νίκη των δυνάμεων του τσαβισμού, στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές της περασμένης Κυριακής, είναι μεγάλη. Μπορεί να ανοίξει νέες προοπτικές για την ειρηνική και δημοκρατική πορεία της χώρας. Ο πρόεδρος Νικόλας Μαδούρο κάλεσε, αμέσως μετά τα αποτελέσματα, τους αντιπάλους του να συνεχίσουν τον διάλογο και να εργαστούν μαζί για την «εθνική συμφιλίωση».
Η συμφωνία του Μεξικού
Το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή έγινε με τη συμμετοχή των κύριων δυνάμεων της δεξιάς αντιπολίτευσης στις εκλογές, εγκαταλείποντας έτσι την πολιτική της αποχής και του μποϋκοτάζ, που ακολούθησαν το 2018 στις προεδρικές και το 2020 στις βουλευτικές εκλογές. Η Ακροδεξιά του Λεονάρδο Λόπεζ είναι αυτή που εμμένει στην αποχή. Όπως και ο γνωστός ηγέτης της Δεξιάς στη διεθνή πολιτική σκηνή, Χουάν Γουαϊδό. Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων «κοκκίνισε ο χάρτης της Βενεζουέλας», γράφει ο ανταποκριτής της Λε Μόντ. Ο εκλογικός σχηματισμός του μεγάλου πατριωτικού πόλου (ΜΠΠ), στον οποίο κυρίαρχη δύναμη είναι το ενιαίο σοσιαλιστικό κόμμα της Βενεζουέλας (PSUV), βγήκε αρκετά ενισχυμένο. Από τις 32 περιφέρειες πλειοψήφησε στις 18, καθώς και στον δήμο της πρωτεύουσας (Καράκας), με επικεφαλής την Κάρμεν Μαλένδος. Τα ίδια θετικά αποτελέσματα είχε και σε 205 δήμους, από τους 355. Ακολούθησε η κεντροδεξιά συμμαχία «το τραπέζι της δημοκρατικής ενότητας», που επικράτησε σε 3 περιφέρειες και 37 δήμους (σε δύο περιφέρειες δεν έχουν ακόμα ανακοινωθεί τα αποτελέσματα). Αντίστοιχη ήταν η επιτυχία του ΜΠΠ και στην εκλογή δημοτικών συμβούλων σε όλη τη χώρα.
Αξιοσημείωτο είναι πως στις εκλογές αυτές μετείχαν πάνω από 70.000 υποψήφιοι, άνδρες και γυναίκες, στις διάφορες λίστες. Η συμμετοχή αυτή δείχνει ότι το πολιτικό ενδιαφέρον των Βενεζουελανών παραμένει αμείωτο παρά τις δυσκολίες, τις εξωτερικές επεμβάσεις, το εμπάργκο και την παρατεταμένη οικονομική κρίση. Μια κρίση η οποία αντιμετωπίζεται με το πρόγραμμα της κυβέρνησης «βοήθειας και διανομής τροφίμων». Έτσι αποφεύχθηκε η πείνα, οι διακοπές ρεύματος και νερού και αντιμετωπίστηκε η πανδημία της COVID-19. Η κοινωνική και οικονομική κατάσταση, ωστόσο, παραμένει κρίσιμη. Και αυτή την κατάσταση επιδιώκει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση Μαδούρο, με τη συμμετοχή, όμως, όλων των πολιτικών δυνάμεων. Με το πνεύμα αυτό, της σωτηρίας της πατρίδας, επιτεύχθηκε και η συμφωνία –μετά από μακρόχρονες διαπραγματεύσεις– που έλαβαν χώρα στο Μεξικό, μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, υπό την αιγίδα της νορβηγικής κυβέρνησης, τον Αύγουστο του 2021. Η συμφωνία αυτή επικυρώθηκε από τη Βουλή της Βενεζουέλας και φαίνεται πως διευκόλυνε τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης να εγκαταλείψουν τη στρατηγική της έντασης, μετά και την αποτυχία των σχεδίων ανατροπής των Τσαβιστών. Τη συμφωνία αυτή επέκρινε το ΚΚ Βενεζουέλας ως μια συμφωνία της αστικής τάξης της χώρας με το ξένο κεφάλαιο και, ταυτόχρονα, διακήρυξε την ανάγκη ενός νέου εναλλακτικού επαναστατικού φορέα. Με αυτό το σκεπτικό διεκδίκησε την ψήφο στις εκλογές.
Η ιστορική σημασία των εκλογών
«Η διεξαγωγή των εκλογών πραγματοποιήθηκε σε ήρεμο κλίμα και δεν σημειώθηκαν σοβαρά προβλήματα που θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση τα αποτελέσματα», δήλωσε ο πρόεδρος του εθνικού εκλογικού συμβουλίου. Την ικανοποίησή της εξέφρασε και η επικεφαλής των παρατηρητών της ΕΕ, Ιζαμπέλ Σάντος. «Βασικό χαρακτηριστικό των εκλογών αυτών ήταν η συμμετοχή της αντιπολίτευσης, που μπορεί να βοηθήσει να τελειώνει ο κύκλος των συγκρούσεων στη χώρα», δήλωσε ο διευθυντής του παρατηρητηρίου των εκλογών. Από την άλλη, ορισμένοι σχολίασαν το γεγονός ότι το 56% παρέμεινε μακριά από τις κάλπες. Η συμμετοχή, όμως, ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, στις οποίες είχε ψηφίσει το 31%. «Η διεξαγωγή των εκλογών ήταν ένα μάθημα δημοκρατίας του λαού και θα μείνει στην ιστορία του έθνους», δήλωσε ο Ροντρίγκεζ –αντιπρόεδρος της κυβέρνησης– και ευχαρίστησε τις διεθνείς αντιπροσωπείες που παρακολούθησαν τις εκλογές.
Τα αποτελέσματα των εκλογών της Βενεζουέλας προκάλεσαν ιδιαίτερη ικανοποίηση στους προοδευτικούς ηγέτες των χωρών της Λατινικής Αμερικής, οι οποίοι –όπως και ο πρόεδρος της Βολιβίας, Άρσε– συγχάρηκαν τον λαό της χώρας «για την επιλογή του να ξεπεράσει τις πολιτικές διαφορές μέσα από τις κάλπες. Με τον δημοκρατικό δρόμο απέρριψαν όλες τις μορφές των εξωτερικών επεμβάσεων», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο ιστορικός ηγέτης της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, πρόσθεσε, με τον δικό του τρόπο: «η εκλογική νίκη είναι μια νίκη της Μπολιβαριανής επανάστασης και του προέδρου Μαδούρο, απέναντι στο εμπάργκο των ΗΠΑ και τους πειθήνιους πολιτικούς τους». Πέρα από αυτούς που εκφράζουν την ικανοποίησή τους, είναι και αυτοί που δυσπιστούν ως προς τη γνησιότητα των αποτελεσμάτων, όπως πχ ο Καναδάς. Πιο ανησυχητική από τη στάση του Καναδά είναι αυτή των ΗΠΑ, όπως εκφράστηκε από τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, υπεύθυνο για το δυτικό ημισφαίριο, Μπριάν Νικόλς, που αμφιβάλλει για τη γνησιότητα των αποτελεσμάτων. Επιμένει, με αυτό τον τρόπο, στην παλιά τακτική των προκλήσεων, των κυρώσεων και των επεμβάσεων. Τέλος, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η στάση της ΕΕ, δηλαδή για το εάν θα αρκεστεί στην ευμενή έκθεση της Ιζαμπέλ Σάντος ή εάν θα ακούσει τις φωνές της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Αντίθετα με τους ψιθύρους για εκλογική νοθεία, η Κίνα κάλεσε τη διεθνή κοινότητα «να σεβαστεί τη θέληση του λαού της Βενεζουέλας».