«Επιστροφή στην Ιθάκη»Του Στράτου ΚερσανίδηΗ φιλία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες αξίες στη ζωή. Είναι εκείνο το δυνατό νήμα που συνδέει τους ανθρώπους και αντέχει χωρίς να κόβεται στο χρόνο και την απόσταση. H φιλία είναι η δύναμη εκείνη που μπορεί να μας κάνει μικρούς ήρωες, αφού δίνουμε κομμάτια τους εαυτού μας, της ζωής μας για χάρη τις φιλίας.
Η σημερινή μας ιστορία είναι για πέντε φίλους οι οποίοι συναντιούνται όλοι μαζί μετά από 16 χρόνια σε μια ταράτσα στην Αβάνα. Ο ένας από αυτούς, ο Αμαντέο, έφυγε πριν από 16 χρόνια στη Μαδρίτη και σήμερα γιορτάζουν το γυρισμό του. Σε μια ταράτσα στην πρωτεύουσα της Κούβας, η οποία μετατρέπεται σε ένα σκηνικό αναμνήσεων, εξομολογήσεων και μια μεγάλης αποκάλυψης.
Ο Αμαντέο επιστρέφει και βρίσκεται ξανά μαζί με τον Άλντο, την Τάνια, τον Ράφα και τον Έντι. Αυτοί είναι οι ήρωες που ο κουβανός συγγραφέας, Λεονάρδο Παδούρα, δημιουργεί μαζί με τον γάλλο σκηνοθέτη, Λοράν Καντέ, και οι οποίοι ζωντανεύουν στην οθόνη στην ταινία «Επιστροφή στην Ιθάκη» (Retour à Ithaque).
Ο Καντέ, ο οποίος τιμήθηκε με το Χρυσό Φοίνικα το 2008 για την ταινία του «Ανάμεσα στους τοίχους» (Entre les murs), σκηνοθετεί μια ταινία η οποία θα μπορούσε να είναι θεατρικό έργο. Κι αυτό επειδή η δράση διαδραματίζεται σε μία ταράτσα και για λίγο σε ένα δωμάτιο και η οποία βασίζεται πολύ στο διάλογο. Βέβαια ο σκηνοθέτης καταφέρνει να «ξεγελάσει» τον θεατή, με την κίνηση της κάμερας μέσα στο χώρο και στα πρόσωπα και με μικρές «αποδράσεις» στο γύρω χώρο. Με αυτόν τον τρόπο παρασύρει τον θεατή και τον οδηγεί εκεί που θέλει, δηλαδή στη δράση η οποία εκπορεύεται από το διάλογο ανάμεσα στους ήρωές του. Σε αυτό βοηθούν και οι ηθοποιοί οι οποίοι με τις εκφράσεις, το λόγο, την εξωτερίκευση των συναισθημάτων συμβάλλουν στην παγίδευση του θεατή, ο οποίος παρακολουθεί με ενδιαφέρον τα όσα συμβαίνουν.
Οι πέντε φίλοι κουβεντιάζουν και θυμούνται. Γελούν και νοσταλγούν. Πίνουν, πειράζονται, τραγουδούν. Αναπολούν, σχολιάζουν τα όσα έχουν συμβεί στη χώρα τους, το όραμα για έναν καλύτερο κόσμο, τις διαψεύσεις, τη λογοκρισία. Γιατί όμως έφυγε ο Αμαντέο, σχεδόν ξαφνικά; Γιατί τώρα επιστρέφει και θέλει να παραμείνει στην πατρίδα του; Τα ερωτήματα τίθενται, δίνονται απαντήσεις αλλά κάτι λείπει, το παζλ μένει λειψό. Οι ώρες περνούν και έρχεται το ξημέρωμα. Η παραλιακή λεωφόρος της Αβάνας, η περίφημη Μαλεκόν, αρχίζει να ζωντανεύει. Μαζί με το τροπικό πρωινό κλείνει η εκκρεμότητα. Ο Αμαντέο αποφασίζει να συμπληρώσει το παζλ με μια συγκλονιστική εξομολόγηση. Είναι η ώρα που η φιλία καλύπτει τα πάντα, γίνεται η μόνη αλήθεια, η μόνη πραγματικότητα που αξίζει.
Η «Επιστροφή στην Ιθάκη είναι μια ιστορία μερικών ανθρώπων και, μέσω της ζωής τους, η ιστορία της γενιάς μου. Σίγουρα δεν είναι το μόνο δυνατό πορτρέτο, αλλά είναι αναμφίβολα η αντανάκλαση των πολλών αβεβαιοτήτων, ελπίδων, επιτευγμάτων και απογοητεύσεων ορισμένων Κουβανών, οι οποίοι ρίχτηκαν βάναυσα από τους ανέμους της ιστορίας στην ανοιχτή θάλασσα, όπου πολλοί δεν καταφέρνουν να βρουν ένα ασφαλές λιμάνι», σημειώνει ο συν-σεναριογράφος της ταινίας, ο συγγραφέας, Λεονάρδο Παδούρα.
strakersan@gmail.com
kersanidis.wordpress.com