Επανειλημμένα έχω αναφερθεί στο παρελθόν στα βραβεία Όσκαρ και την προβολή που τυγχάνει η τελετή απονομής τους κάθε χρόνο, η οποία είναι αντιστρόφως ανάλογη με την ίδια την αξία των βραβείων. Γιατί, κατά την άποψή μου, αυτό το οποίο μετρά είναι το ίδιο το προϊόν, δηλαδή οι ταινίες. Όσο για το βραβείο, η αξία του δεν υπερτερεί, ούτε υπολείπεται άλλων αντίστοιχων βραβείων, όπως τα βρετανικά Μπάφτα ή τα γαλλικά Σεζάρ ή τα βραβεία τα οποία δίδονται σε διάφορα φεστιβάλ. Όμως οι Αμερικανοί έχουν τον τρόπο τους και έτσι τα δικά τους βραβεία μονοπωλούν σχεδόν κάθε χρόνο την επικαιρότητα.
Παρόλα αυτά, και παρά τον ντόρο που γίνεται κάθε χρόνο για τα Όσκαρ, στη χώρα μας δεν υπήρχε η αντίστοιχη βιβλιογραφία! Ένας θεσμός που τόσο συζητιέται δεν συγκίνησε ουσιαστικά κανέναν (και καμία), ώστε να καθίσει και να γράψει για τις ταινίες οι οποίες βραβεύτηκαν από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, αρχής γενομένης από το μακρινό 1929. Μέχρι σήμερα τουλάχιστον, αφού λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, κυκλοφόρησε το βιβλίο «Οσκαρ καλύτερης ταινίας», που έγραψε ένας αγαπημένος φίλος και συνάδελφος, ο κριτικός κινηματογράφου Δημοσθένης Ξιφιλίνος. Μάλιστα όπως ο ίδιος σημειώνει στον πρόλογό του, στη συγγραφή του εν λόγω βιβλίου τον ώθησε «η συνειδητοποίηση της σχεδόν ολοκληρωτικής έλλειψης σχετικής βιβλιογραφίας».
Τι είναι όμως εκείνο το οποίο δίνει αξία στο συγκεκριμένο βιβλίο; Τι είναι εκείνο για το οποίο αξίζει να το πάρει κάποιος και να το διαβάσει; Αυτό το οποίο κάνει με ιδιαίτερη επιτυχία ο συγγραφέας είναι πως επαναφέρει στη συζήτηση την έννοια και την αναγκαιότητα της κριτικής. Ξεκινώντας από το 1929 και από την πρώτη ταινία που τιμήθηκε με Όσκαρ, τα «Wings» του Γουίλιαμ Γουέλμαν, και φτάνοντας μέχρι το 2021 και τη «Χώρα των νομάδων» της Κλοέ Ζάο, ο Ξιφιλίνος δεν προσφεύγει στην ευκολία της απλής παρουσίασης των ταινιών και των σχετικών πληροφοριών (συντελεστές, διάρκεια κ.λπ.), αλλά γράφει τη δική του, προσωπική άποψη για τις ταινίες. Εκμεταλλευόμενος την καραντίνα –όπως ομολογεί και ο ίδιος– κάθισε και είδε όλες τις ταινίες, και τις 93 οι οποίες κέρδισαν το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και στη συνέχεια έγραψε την κριτική του για κάθε μία από αυτές! Και επειδή αυτή η δουλειά έγινε τώρα και δεν αποτελεί συγκέντρωση παλαιότερων κειμένων, η ανάγνωσή τους διακρίνεται από ροή, η οποία συνδέει κατά κάποιον τρόπο τα κείμενα. Για παράδειγμα, στην απονομή του 1930, γράφοντας για την ταινία «Ουδέν νεώτερον από το Δυτικόν Μέτωπον», διαβάζουμε: «Αν το “Wings” απέσπασε το βραβείο Όσκαρ δύο χρόνια νωρίτερα, επειδή έφερε (βωβά πλην) αξιοπρεπώς στη μεγάλη οθόνη τις αερομαχίες του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, το “Ουδέν νεώτερον από το Δυτικόν Μέτωπον” αποτελεί το πρώτο αριστούργημα στην ιστορία των βραβείων της Αμερικανικής Ακαδημίας».
Βέβαια μαζί με τις κριτικές, οι οποίες αποτελούν την ουσία του βιβλίου, ο συγγραφέας παραθέτει και όλες τις υπόλοιπες πληροφορίες, όπως έτος, διάρκεια, συντελεστές και πιθανές βραβεύσεις Όσκαρ σε άλλες κατηγορίες. Έτσι έχουμε στα χέρια μας ένα ολοκληρωμένο έργο το οποίο αποτελεί εργαλείο στα χέρια του κάθε σινεφίλ ο οποίος σέβεται τον εαυτό του.
Το βιβλίο, το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ιανός, εκτός από το περιεχόμενο διαθέτει και το απαραίτητο αμπαλάζ. Ιλουστρασιόν χαρτί, προσεγμένη σελιδοποίηση και σχεδιασμό εξωφύλλου από τον γραφίστα Θανάση Γεωργίου.
Εκτός από τον πρόλογο του συγγραφέα, προλογίζουν επίσης ο Χρήστος Μήτσης, κριτικός κινηματογράφου στο Αθηνόραμα και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ), Βασίλης Κεχαγιάς.
Ο Δημοσθένης Ξιφιλίνος, γενικός γραμματέας της ΠΕΚΚ, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1968 και σπούδασε στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ. Πρωτοδημοσίευσε στον ιστορικό Εξώστη και στη συνέχεια συνεργάστηκε με την εφημερίδα Μακεδονία, το περιοδικό Φιλμ Νουάρ και τους Υπότιτλους του Φεστιβάλ της Δράμας. Το βιβλίο «Οσκαρ καλύτερης ταινίας», αποτελεί την πρώτη του συγγραφική προσπάθεια και ελπίζω όχι και την τελευταία!